utrwalać

Polish

Etymology

From utrwalić +‎ -ać.

Pronunciation

• IPA^(key): /uˈtrfa.lat͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -alat͡ɕ
• Syllabification: u‧trwa‧lać

Verb

utrwalać impf (perfective utrwalić)

1. (transitive) to strengthen, to consolidate

   Synonyms: umacniać, utwierdzać, ugruntowywać

   • 1867, Agaton Giller, Opisanie zabajkalskiej krainy w Syberyi‎^[1], volume 1, F. A. Brockhaus, page 10:

     Anglia panowanie swoje w Indyi i na oceanie Wschodnim utrwalić bardzo może przez wydobywanie Polski z niewolniczej toni.

     England can greatly strengthen its domination in India and the Eastern ocean by taking Poland out of the depths of slavery.

   • 1908, Władysław Gumplowicz, Kwestya polska a socyalizm‎^[2], Wydawnictwo dzieł społeczno-politycznych "Życie", page 110:

     W Niemczech unia celna mogła się utrwalić, a nadto przyczynić się do przyspieszenia unii politycznej, bo unia polityczna skądinąd potrzebną była rozdartym cząstkom narodu niemieckiego.

     In Germany, the customs union could have been consolidated, and also [could have] been useful in hastening a political union, because a political union was otherwise necessary to the separated parts of the German nation.

   • 1919, Komitet Polski w Wilnie, quoting M. Węsławski, Wł. Zawadzki, Konrad Niedziałkowski, Witold Abramowicz, ks. Kazimierz Michałkiewicz, hr. Maryan Broel-Platter, et al., Deklaracja polityczna społeczeństwa polskiego na Litwie, złożona 26 Maja 1907 r. ks. Isenburgowi dla przedstawienia jej kanclerzowi Rzeszy‎^[3], quoted in Litwa za rządów ks. Isenburga, Krakowski Oddział Zjednoczenia Narodowego, page 7:

     ...utrwalał się on [wpływ polskiej kultury] coraz bardziej przez wieki całe dzięki rozwojowi wspólnego państwa Polsko-Litewskiego...

     ...it [the influence of Polish culture] was strengthened ever more for entire centuries thanks to the development of the Polish-Lithuanian joint state...

   • 2000, Jerzy Ficowski, Cyganie w Polsce: Dzieje i obyczaje‎^[4], Tower Press, page 5:

     Opowiemy szerzej o historycznych i społecznych czynnikach, które przez liczne pokolenia potęgowały tę wzajemną obcość, zwiększały dystans, utrwalały animozje.

     We will more broadly describe the historical and social agents that, for many generations, intensified this mutual alienation, increased the difference, strengthened the animosities.

   • 2013, Birgid Neumeister, Ingo Besenthal, Bernhard Otto Böhm, translated by Joanna Moszczyńska-Stulin, edited by Mirosława Pietruczuk and Anna Bartoszko-Tyczkowska, Diagnostyka laboratoryjna: poradnik kliniczny‎^[5], 2nd Polish edition, Elsevier Urban & Partner, archived from the original on 2022-07-29, page 759:

     W razie dłuższego transportu preparaty zaleca się utrwalać metanolem...

     In the event of longer transportation, it is recommended to preserve the preparations with methanol...

2. (transitive) to commit to memory, to learn

   Synonyms: uczyć się, zapamiętywać

   • 1994, Poradnik językowy‎^[6], numbers 7-10, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, page 65:

     Poznane struktury gramatyczne student utrwala i automatyzuje w konkretnych sytuacjach ...

     A student learns recognized grammatical structures and makes them automatic in specific situations ...

3. (transitive) to immortalise, to make famous

   Synonyms: unieśmiertelniać, uwieczniać, upamiętniać

4. (transitive) to record, to tape (to make an audio or video recording)

   Synonyms: nagrywać, rejestrować

5. (transitive, photography) to fix (to make a photograph permanent with chemicals)
6. (reflexive with się) to become immortalized, to become permanent

Conjugation

Conjugation of utrwalać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		utrwalać
present tense	1st	utrwalam			utrwalamy
	2nd	utrwalasz			utrwalacie
	3rd	utrwala			utrwalają
	impersonal	utrwala się
past tense	1st	utrwalałem, -(e)m utrwalał	utrwalałam, -(e)m utrwalała	utrwalałom, -(e)m utrwalało	utrwalaliśmy, -(e)śmy utrwalali	utrwalałyśmy, -(e)śmy utrwalały
	2nd	utrwalałeś, -(e)ś utrwalał	utrwalałaś, -(e)ś utrwalała	utrwalałoś, -(e)ś utrwalało	utrwalaliście, -(e)ście utrwalali	utrwalałyście, -(e)ście utrwalały
	3rd	utrwalał	utrwalała	utrwalało	utrwalali	utrwalały
	impersonal	utrwalano
future tense	1st	będę utrwalał, będę utrwalać	będę utrwalała, będę utrwalać	będę utrwalało, będę utrwalać	będziemy utrwalali, będziemy utrwalać	będziemy utrwalały, będziemy utrwalać
	2nd	będziesz utrwalał, będziesz utrwalać	będziesz utrwalała, będziesz utrwalać	będziesz utrwalało, będziesz utrwalać	będziecie utrwalali, będziecie utrwalać	będziecie utrwalały, będziecie utrwalać
	3rd	będzie utrwalał, będzie utrwalać	będzie utrwalała, będzie utrwalać	będzie utrwalało, będzie utrwalać	będą utrwalali, będą utrwalać	będą utrwalały, będą utrwalać
	impersonal	będzie utrwalać się
conditional	1st	utrwalałbym, bym utrwalał	utrwalałabym, bym utrwalała	utrwalałobym, bym utrwalało	utrwalalibyśmy, byśmy utrwalali	utrwalałybyśmy, byśmy utrwalały
	2nd	utrwalałbyś, byś utrwalał	utrwalałabyś, byś utrwalała	utrwalałobyś, byś utrwalało	utrwalalibyście, byście utrwalali	utrwalałybyście, byście utrwalały
	3rd	utrwalałby, by utrwalał	utrwalałaby, by utrwalała	utrwalałoby, by utrwalało	utrwalaliby, by utrwalali	utrwalałyby, by utrwalały
	impersonal	utrwalano by
imperative	1st	niech utrwalam			utrwalajmy
	2nd	utrwalaj			utrwalajcie
	3rd	niech utrwala			niech utrwalają
active adjectival participle		utrwalający	utrwalająca	utrwalające	utrwalający	utrwalające
passive adjectival participle		utrwalany	utrwalana	utrwalane	utrwalani	utrwalane
contemporary adverbial participle		utrwalając
verbal noun		utrwalanie

Further reading

• utrwalać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• utrwalać in Polish dictionaries at PWN