Wiktionary

çalmaq

Azerbaijani

edit
Other scripts
Cyrillic чалмаг
Abjad چالماق

Pronunciation

edit
  • IPA(key): [t͡ʃɑɫˈmɑχ], [t͡sɑɫˈmɑχ]
  • Hyphenation: çal‧maq

Etymology 1

edit

From Proto-Turkic *čal-.

Verb

edit

çalmaq (transitive)

  1. to play (a musical instrument)
    tar çalmaq ― to play tar
    melodiya çalmaq ― to play a tune
  2. to hit
  3. to knock
  4. to scythe
    ot çalmaq ― to scythe grass
  5. (of vermin, snakes, scorpions) to bite
  6. to mix (food)
  7. (slang, figurative, vulgar) to perform cunnilingus or fellatio
Derived terms
edit

Etymology 2

edit

Possibly same as above; however, considering the color-related sense, perhaps rather from Common Turkic *čāl (“grey”).

Verb

edit

çalmaq (intransitive)

  1. to be shot (with a colour) [with dative]
  2. to look like, to look similar to [with dative]
  3. to smell like or taste of
edit

Conjugation

edit
Conjugation of çalmaq
positive
subject non-past participle çalan
subject past participle çalmış
subject future definite participle çalacaq
non-subject future participle (mənim +) çalacağım (sənin +) çalacağın (onun +) çalacağı (bizim +) çalacağımız (sizin +) çalacağınız (onların +) çalacağı or çalacaqları
non-subject past participle (mənim +) çaldığım (sənin +) çaldığın (onun +) çaldığı (bizim +) çaldığımız (sizin +) çaldığınız (onların +) çaldığı or çaldıqları
converb çalıb
general temporal participle çalanda
participle of intensification çaldıqca
specific temporal participle çalarkən
reduplicated participle çala-çala
modal participle çalaraq
infinitive çalmaq
verbal noun çalma
singular plural
first second third first second third
indicative present simple çalıram çalırsan çalır çalırıq çalırsınız çalırlar
perfect 1 çalmışam çalmısan,
çalmışsan* 		çalmışdır çalmışıq çalmısınız,
çalmışsınız* 		çalmışlar
perfect 2 – çalıbsan çalıb(dır) – çalıbsınız çalıb(dır)lar
past simple çaldım çaldın çaldı çaldıq çaldınız çaldılar
continuous çalırdım çalırdın çalırdı çalırdıq çalırdınız çalırdılar
perfect çalmışdım çalmışdın çalmışdı çalmışdıq çalmışdınız çalmışdılar
future definite çalacağam çalacaqsan çalacaq çalacağıq çalacaqsınız çalacaqlar
indefinite çalaram çalarsan çalar çalarıq çalarsınız çalarlar
future-in-the-past definite çalacaqdım çalacaqdın çalacaqdı çalacaqdıq çalacaqdınız çalacaqdılar
indefinite çalardım çalardın çalardı çalardıq çalardınız çalardılar
conditional present çalsam çalsan çalsa çalsaq çalsanız çalsalar
past çalsaydım çalsaydın çalsaydı çalsaydıq çalsaydınız çalsaydılar
subjunctive çalam çalasan çala çalaq çalasınız çalalar
hortative çalasıyam çalasısan çalasıdır çalasıyıq çalasısınız çalasıdırlar
obligational present çalmalıyam çalmalısan çalmalıdır çalmalıyıq çalmalısınız çalmalıdırlar
past çalmalıydım çalmalıydın çalmalıydı çalmalıydıq çalmalıydınız çalmalıydılar
evidential present çalırmışam çalırmışsan çalırmış çalırmışıq çalırmışsınız çalırmışlar
past çalıbmışam çalıbmışsan çalıbmış çalıbmışıq çalıbmışsınız çalıbmışlar
imperative çalım çal çalsın çalaq,
çalalım* 		çalın çalsınlar
negative
subject non-past participle çalmayan
subject past participle çalmamış
subject future definite participle çalmayacaq
non-subject future participle (mənim +) çalmayacağım (sənin +) çalmayacağın (onun +) çalmayacağı (bizim +) çalmayacağımız (sizin +) çalmayacağınız (onların +) çalmayacağı or çalmayacaqları
non-subject participle (mənim +) çalmadığım (sənin +) çalmadığın (onun +) çalmadığı (bizim +) çalmadığımız (sizin +) çalmadığınız (onların +) çalmadığı or çalmadıqları
negative converb -
caritive converb çalmadan
general temporal participle çalmayanda
participle of intensification çalmadıqca
specific temporal participle çalmayarkən
modal participle çalmayaraq
infinitive çalmamaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple çalmıram çalmırsan çalmır çalmırıq çalmırsınız çalmırlar
perfect 1 çalmamışam çalmamısan,
çalmamışsan* 		çalmamış çalmamışıq çalmamısınız,
çalmamışsınız* 		çalmamışlar
perfect 2 – çalmayıbsan çalmayıb(dır) – çalmayıbsınız çalmayıb(dır)lar
past simple çalmadım çalmadın çalmadı çalmadıq çalmadınız çalmadılar
continuous çalmırdım çalmırdın çalmırdı çalmırdıq çalmırdınız çalmırdılar
perfect çalmamışdım çalmamışdın çalmamışdı çalmamışdıq çalmamışdınız çalmamışdılar
future definite çalmayacağam çalmayacaqsan çalmayacaq çalmayacağıq çalmayacaqsınız çalmayacaqlar
indefinite çalmaram çalmarsan,
çalmazsan 		çalmaz çalmarıq çalmarsınız, çalmazsınız çalmazlar
future-in-the-past definite çalmayacaqdım çalmayacaqdın çalmayacaqdı çalmayacaqdıq çalmayacaqdınız çalmayacaqdılar
indefinite çalmazdım çalmazdın çalmazdı çalmazdıq çalmazdınız çalmazdılar
conditional present çalmasam çalmasan çalmasa çalmasaq çalmasanız çalmasalar
past çalmasaydım çalmasaydın çalmasaydı çalmasaydıq çalmasaydınız çalmasaydılar
subjunctive çalmayam çalmayasan çalmaya çalmayaq çalmayasınız çalmayalar
hortative çalmayasıyam çalmayasısan çalmayası çalmayasıyıq çalmayasısınız çalmayasılar
obligational present çalmamalıyam çalmamalısan çalmamalı çalmamalıyıq çalmamalısınız çalmamalılar
past çalmamalıydım çalmamalıydın çalmamalıydı çalmamalıydıq çalmamalıydınız çalmamalıydılar
evidential present çalmayırmışam çalmayırmışsan çalmayırmış çalmayırmışıq çalmayırmışsınız çalmayırmışlar
past çalmayıbmışam çalmayıbmışsan çalmayıbmış çalmayıbmışıq çalmayıbmışsınız çalmayıbmışlar
imperative çalmayım çalma çalmasın çalmayaq
çalmayalım* 		çalmayın çalmasınlar
negative potential
subject non-past participle çalammayan
subject future definite participle çalammayacaq
non-subject participle (mənim +) çalammadığım (sənin +) çalammadığın (onun +) çalammadığı (bizim +) çalammadığımız (sizin +) çalammadığınız (onların +) çalammadığı or çalammadıqları
converb -
caritive converb çalammadan
general temporal participle çalammayanda
participle of intensification çalammadıqca
specific temporal participle çalammayarkən
modal participle çalammayaraq
infinitive çalammamaq
singular plural
first second third first second third
indicative present simple çalammıram çalammırsan çalammır çalammırıq çalammırsınız çalammırlar
perfect 1 çalammamışam çalammamısan,
çalammamışsan* 		çalammamışdır çalammamışıq çalammamısınız,
çalammamışsınız* 		çalammaşmılar
perfect 2 – çalammayıbsan çalammayıb(dır) – çalammayıbsınız çalammayıb(dır)lar
past simple çalammadım çalammadın çalammadı çalammadıq çalammadınız çalammadılar
continuous çalammırdım çalammırdın çalammırdı çalammırdıq çalammırdınız çalammırdılır
perfect çalammamışdım çalammamışdın çalammamışdı çalammamışdıq çalammamışdınız çalammamışdılar
future definite çalammayacağam çalammayacaqsan çalammayacaq çalammayacağıq çalammayacaqsınız çalammayacaqlar
indefinite çalammaram çalammarsan,
çalammazsan 		çalammaz çalammarıq çalammarsınız,
çalammazsınız 		çalammazlar
future-in-the-past definite çalammayacaqdım çalammayacaqdın çalammayacaqdı çalammayacaqdıq çalammayacaqdınız çalammayacaqdılar
indefinite çalammazdım çalammazdın çalammazdı çalammazdıq çalammazdınız çalammazdılar
conditional present çalammasam çalammasan çalammasa çalammasaq çalammasanız çalammasalar
past çalammasaydım çalammasaydın çalammasaydı çalammasaydıq çalammasaydınız çalammasaydılar
subjunctive çalammayam çalammayasan çalammaya çalammayaq çalammayasınız çalammayalar
imperative çalammayım çalamma çalammasın çalammayaq çalammayın çalammasınlar
* dated or high-register

Further reading

edit

Crimean Tatar

edit

Verb

edit

çalmaq

  1. to scythe

References

edit
  • Mirjejev, V. A., Usejinov, S. M. (2002) Ukrajinsʹko-krymsʹkotatarsʹkyj slovnyk [Ukrainian – Crimean Tatar Dictionary]‎[1], Simferopol: Dolya, →ISBN

Khalaj

edit
Perso-Arabic چالماق

Etymology

edit

From Proto-Turkic *čal-.

Pronunciation

edit
  • (Talxâbî) IPA(key): [t͡ʃɒlˈmaq]
  • (Xarrâbî) IPA(key): [t͡ʃa(ː)lˈmaq]

Verb

edit

çalmaq (third-person singular aorist çalar, second person singular imperative çalı)

  1. to beat
  2. to knock
  3. to play a musical instrument
  4. to rise (of the Sun)
  5. to stir (of lime or glue)

Conjugation

edit
Conjugation of çalmaq [thematic vowel -V², imperative -V¹]
Positive
infinitive çalmaq
verbal noun çalma
verbal adverb çaldı
repeated verbal adverb çala
impersonal participle çalğılı, çalan
personal participle çaldıq
perfective participle çalmış
necessitative participle çalğılıq, çalmalığ, çalmalı
optative / imprecative participle çalğır
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
mən sən ô biz siz ullar
indicative aorist simple çalam çalañ çalar çalamız çalañız çalalar
aorist past / past imperfect çalar-artım çalar-artııñ çalar-artı çalar-artıq çalar-artıñız çalar-artılar
perfect continous çalar-amışam çalar-amışañ çalar-amış çalar-amışaq çalar-amışañız çalar-amışallar
present simple çalayôrım çalayôrııñ çalayôr, çalayôrı çalayôrıq çalayôrıñız çalayullar
past progressive çalayôr-artım çalayôr-artııñ çalayôr-artı çalayôr-artıq çalayôr-artıñız çalayôr-aortılar
perfect progressive çalayôr-amışam çalayôr-amışañ çalayôr-amış çalayôr-amışaq çalayôr-amışañız çalayôr-amışallar
past form 1 çaldım çaldııñ çaldı çaldıq çaldıñız çaldılar
form 2 çalıtım, çaltım çalıtııñ, çaltııñ çalıtı, çaltı çalıtıq, çaltıq, çalıtıñız, çaltıñız çalıtılar, çaltılar
perfect simple çalmışam çalmışañ çalmış çalmışaq çalmışañız çalmışallar
pluperfect çalmış-artım çalmış-artııñ çalmış-artı çalmış-artıq çalmış-artıñız çalmış-artılar
perfect pluperfect çalmış-amışam çalmış-amışañ çalmış-amış çalmış-amışaq çalmış-amışañız çalmış-amışallar
conditional çalsam çalsañ çalsa çalsaq çalsañız çalsalar
intentional çalığam, çalğam çalığañ, çalğañ çalığa, çalğa çalığaq, çalğaq çalığañız, çalğañız, çalığalar, çalğalar
imperative çalıdım, çaldım çalı, çal çalıta, çalta çalıdıq, çaldıq çalıdııñ, çaldııñ çalıtalar, çaltalar
Negative
infinitive çalmamaq
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
mən sən ô biz siz ullar
indicative aorist simple çalmam çalmañ çalmaz çalmamız çalmañız çalmazlar
aorist past / past imperfect çalmaz-artım çalmaz-artııñ çalmaz-artı çalmaz-artıq çalmaz-artıñız çalmaz-artılar
perfect continous çalmaz-amışam çalmaz-amışañ çalmaz-amış çalmaz-amışaq çalmaz-amışañız çalmaz-amışallar
present simple çalmayôrım çalmayôrııñ çalmayôr, çalmayôrı çalmayôrıq çalmayôrıñız çalmayullar
past progressive çalmayôr-artım çalmayôr-artııñ çalmayôr-artı çalmayôr-artıq çalmayôr-artıñız çalmayôr-artılar
perfect progressive çalmayôr-amışam çalmayôr-amışañ çalmayôr-amış çalmayôr-amışaq çalmayôr-amışañız çalmayôr-amışallar
past çalmadım çalmadııñ çalmadı çalmadıq çalmadıñız çalmadılar
perfect basic çalmadıqam çalmadıqañ çalmadıq çalmadıqaq çalmadıqañız çalmadıqallar
pluperfect çalmadıq-artım çalmadıq-artııñ çalmadıq-artı çalmadıq-artıq çalmadıq-artıñız çalmadıq-artılar
perfect pluperfect çalmadıq-amışam çalmadıq-amışañ çalmadıq-amış çalmadıq-amışaq çalmadıq-amışañız çalmadıq-amışallar
conditional çalmasam çalmasañ çalmasa çalmasaq çalmasañız çalmasalar
intentional çalmağam çalmağañ çalmağa çalmağaq çalmağañız çalmağalar
imperative çalmadım çalma çalmata çalmadıq çalmadııñ çalmatalar

Derived terms

edit

References

edit
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=çalmaq&oldid=80587664"