ცოლი
Georgian edit
Etymology edit
From Old Georgian ცოლი (coli), from Proto-Kartvelian *c₁olʿ-.
Pronunciation edit
Noun edit
Inflection edit
Declension of ცოლი (see Georgian declension)
| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | ცოლი (coli) | ცოლები (colebi) | ცოლნი (colni) |
| ergative | ცოლმა (colma) | ცოლებმა (colebma) | ცოლთ(ა) (colt(a)) |
| dative | ცოლს(ა) (cols(a)) | ცოლებს(ა) (colebs(a)) | ცოლთ(ა) (colt(a)) |
| genitive | ცოლის(ა) (colis(a)) | ცოლების(ა) (colebis(a)) | ცოლთ(ა) (colt(a)) |
| instrumental | ცოლით(ა) (colit(a)) | ცოლებით(ა) (colebit(a)) | |
| adverbial | ცოლად(ა) (colad(a)) | ცოლებად(ა) (colebad(a)) | |
| vocative | ცოლო (colo) | ცოლებო (colebo) | ცოლნო (colno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
Postpositional inflection of ცოლი (see Georgian postpositions)
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | ცოლზე (colze) | ცოლებზე (colebze) |
| -თან (near - ) | ცოლთან (coltan) | ცოლებთან (colebtan) |
| -ში (in - ) | ცოლში (colši) | ცოლებში (colebši) |
| -ვით (like a - ) | ცოლივით (colivit) | ცოლებივით (colebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | ცოლისთვის (colistvis) | ცოლებისთვის (colebistvis) |
| -ებრ (like a - ) | ცოლისებრ (colisebr) | ცოლებისებრ (colebisebr) |
| -კენ (towards - ) | ცოლისკენ (colisḳen) | ცოლებისკენ (colebisḳen) |
| -გან (from/of - ) | ცოლისგან (colisgan) | ცოლებისგან (colebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | ცოლიდან (colidan) | ცოლებიდან (colebidan) |
| -ურთ (together with - ) | ცოლითურთ (coliturt) | ცოლებითურთ (colebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | ცოლამდე (colamde) | ცოლებამდე (colebamde) |
Coordinate terms edit
Georgian kinship terminology
| First step | Second step | Third step | Result |
|---|---|---|---|
| any [1] | - | - | ნათესავი (natesavi) |
| father/mother | - | - | მშობელი (mšobeli) |
| father | - | პაპა (ṗaṗa), ბაბუა (babua) | |
| sister | პაპიდა (ṗaṗida), ბაბუდა (babuda) | ||
| father | დიდი ბაბუა (didi babua), დიდი პაპა (didi ṗaṗa) | ||
| mother | დიდი ბებია (didi bebia) | ||
| mother | - | ბებია (bebia), დიდედა (dideda), ბაბო (babo) | |
| brother | - | ბიძა (biʒa) | |
| son/daughter | ბიძაშვილი (biʒašvili) | ||
| son/daughter | - | - | შვილი (švili) |
| son/daughter | - | შვილიშვილი (švilišvili) | |
| son/daughter | შვილთაშვილი (šviltašvili) | ||
| wife/husband | father/mother | მძახალი (mʒaxali) | |
| father | - | - | მამა (mama) |
| brother | wife | ბიცოლა (bicola), ძალუა (ʒalua), ძალო (ʒalo) | |
| sister | - | მამიდა (mamida) | |
| son/daughter | მამიდაშვილი (mamidašvili) | ||
| mother | - | - | დედა (deda) |
| sister | - | დეიდა (deida) | |
| sister | son/daugher | დეიდაშვილი (deidašvili) | |
| wife | - | - | ცოლი (coli) |
| sister | - | ცოლისდა (colisda) | |
| husband | ქვისლი (kvisli) | ||
| brother | - | ცოლისძმა (colisʒma) | |
| father | - | სიმამრი (simamri) | |
| mother | - | სიდედრი (sidedri) | |
| husband | - | - | ქმარი (kmari) |
| brother | - | მაზლი (mazli) | |
| wife | შილი (šili) | ||
| sister | - | მული (muli) | |
| mother | - | დედამთილი (dedamtili) | |
| father | - | მამამთილი (mamamtili) | |
| husband/wife | - | მეუღლე (meuɣle) | |
| any | - | მოყვარე (moq̇vare) | |
| son/brother | wife | - | რძალი (rʒali) [2] |
| daughter/sister | husband | - | სიძე (siʒe) [3] |
| daughter | - | - | ასული (asuli) |
| son | - | - | ძე (ʒe) |
| sister | - | - | და (da) |
| brother | - | - | ძმა (ʒma) |
Derived terms edit
Derived terms
- ცოლად გამოჰყვება (colad gamohq̇veba)
- ცოლად გამოყოლა (colad gamoq̇ola)
- ცოლად გაყოლა (colad gaq̇ola)
- ცოლად დაისვამს (colad daisvams)
- ცოლად დაუჯდება (colad dauǯdeba)
- ცოლად მიჰყვება (colad mihq̇veba)
- ცოლის თხოვა (colis txova)
- ცოლს გაუშვებს (cols gaušvebs)
- ცოლის გაშვება (colis gašveba)
- ცოლს მოიყვანს (cols moiq̇vans)
- ცოლის მოყვანა (colis moq̇vana)
- კანონიერი ცოლი (ḳanonieri coli)
- უცოლო (ucolo)
- ცოლიანობა (colianoba)
- ცოლიანი (coliani)
- ერთცოლიანი (ertcoliani)
- ორცოლიანი (orcoliani)
- მრავალცოლიანი (mravalcoliani)
- ერთცოლიანობა (ertcolianoba)
- ორცოლიანობა (orcolianoba)
- მრავალცოლიანობა (mravalcolianoba)
Old Georgian edit
Etymology edit
From Proto-Kartvelian *c₁olʿ-.
Noun edit
ცოლი • (coli)
Descendants edit
- Georgian: ცოლი (coli)
References edit
- Abulaʒe, Ilia (1973) “ცოლი”, in Ʒveli kartuli enis leksiḳoni (masalebi) [Dictionary of Old Georgian (Materials)][1] (in Georgian), Tbilisi: Metsniereba, page 518
- Orbeliani, Sulxan-Saba (1685–1716) “ცოლი”, in S. Iordanišvili, editor, Siṭq̇vis ḳona kartuli, romel ars leksiḳoni [Collection of Georgian words, that is a dictionary][2], Tbilisi: Georgian SSR print, published 1949, page 432