noc

See also: NOC, noć, nóc, nốc, noč, Noč, and nọc

Albanian

Noun

noc m (plural nocë)

1. dwarf

Derived terms

• noke

References

• Newmark, L. (1999) “noc”, in Oxford Albanian-English Dictionary‎^[2]

Catalan

Pronunciation

• IPA^(key): (Central, Balearic, Valencia) [ˈnɔk]

Etymology 1

Inherited from Vulgar Latin *naucus (“trough”), from *naucula, diminutive of Latin navis (“ship”).

Noun

noc m (plural nocs)

1. (textiles) fulling mill
2. (tanning) pit where hides are soaked

Etymology 2

Verb

noc

1. first-person singular present indicative of noure

Etymology 3

Verb

noc

1. (Balearic) first-person singular present indicative of nocar

Czech

Etymology

Inherited from Old Czech noc, from Proto-Slavic *noťь.

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈnot͡s]

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ots

Noun

noc f

1. night, nighttime (period of time from sundown to sunup)

Declension

Declension of noc (mixed i-stem [type 'noc'] feminine)

	singular	plural
nominative	noc	noci
genitive	noci	nocí
dative	noci	nocím
accusative	noc	noci
vocative	noci	noci
locative	noci	nocích
instrumental	nocí	nocemi

Coordinate terms

(times of day) část dne; úsvit, ráno, dopoledne, poledne, odpoledne, podvečer, večer, soumrak, noc, půlnoc ^{(Category: cs:Times of day)}

Derived terms

• dobrou noc
• nocleh
• noční
• nočník
• ponocovat

 

Further reading

• “noc”, in Příruční slovník jazyka českého (in Czech), 1935-1957
• “noc”, in Slovník spisovného jazyka českého (in Czech), 1960–1971, 1989
• “noc”, in Internetová jazyková příručka (in Czech)

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *noťь.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈnɔt͡s/
• Rhymes: -ɔt͡s
• Syllabification: noc

Noun

noc f (related adjective nocny)

1. night, nighttime (period of time from sundown to sunup)
2. south

Declension

Declension of noc

	singular	plural
nominative	noc	noce
genitive	nocë	noców
dative	nocë	nocóm
accusative	noc	noce
instrumental	nocą	nocama
locative	nocë	nocach
vocative	noc	noce

Derived terms

verbs

• nocowac impf

 

Related terms

nouns

• nocnica

 

Further reading

• Stefan Ramułt (1893) “noc”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 120
• Jan Trepczyk (1994) “noc”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volume 1, page 387
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “noc”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[3], volume 2, page 176
• “noc”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Lower Sorbian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *noťь.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈnɔt͡s/

Noun

noc f inan (diminutive nocka)

1. night, nighttime (period of time from sundown to sunup)

Declension

Declension of noc

	Singular	Dual	Plural
Nominative	noc	nocy	nocy
Genitive	nocy	nocowu	nocow
Dative	nocy	nocoma	nocam
Accusative	noc	nocy	nocy
Instrumental	nocu	nocoma	nocami
Locative	nocy	nocoma	nocach

Derived terms

• dobru noc

Further reading

• Muka, Arnošt (1921, 1928) “noc”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
• Starosta, Manfred (1999) “noc”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag

Masurian

Etymology

Inherited from Old Polish noc.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈnɔt͡s/
• Rhymes: -ɔt͡s
• Syllabification: noc

Noun

noc f (diminutive nockä, related adjective nocnÿ)

1. night, nighttime (period of time from sundown to sunup)

Further reading

• Zofia Stamirowska (1987-2024) “noc”, in Anna Basara, editor, Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur‎^[4], volume 4, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, →ISBN, pages 341-342

Norman

Etymology

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Noun

noc m (plural nocs)

1. (Jersey) downpipe

Old Czech

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *noťь.

Pronunciation

• IPA^(key): (13^th CE) /ˈnot͡s/
• IPA^(key): (15^th CE) /ˈnot͡s/

Noun

noc f

1. night; nighttime (period between sundown and sunrise)

Declension

Declension of noc (i-stem)

	singular	dual	plural
nominative	noc	noci	noci
genitive	noci	nocú	nocí
dative	noci	nocma	nocem
accusative	noc	noci	noci
vocative	noci	noci	noci
locative	noci	nocú	nocech
instrumental	nocú	nocma	nocmi

This table shows the most common forms around the 13th century.
See also Appendix:Old Czech nouns and Appendix:Old Czech pronunciation.

Coordinate terms

(times of day) část dne; úsvit, jutro/ráno, dopoledne, poledne, spoledne, nešpor, večer, súmrak, prvospi, noc, pólnoc ^{(Category: zlw-ocs:Times of day)}

Derived terms

• nocleh
• nocovati
• nocśú
• pólnoc
• přěsnociti
• snoci
• velikonoc
• vánocě

 

Descendants

• Czech: noc

References

• Jan Gebauer (1903–1916) “noc”, in Slovník staročeský (in Czech), Prague: Česká grafická společnost "unie", Česká akademie císaře Františka Josefa pro vědy, slovesnost a umění

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *noťь. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /nɔt͡s/
• IPA^(key): (15^th CE) /nɔt͡s/

Noun

noc f (diminutive nocny)

1. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) night, nighttime (period of time from sundown to sunup)
   • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎^[5], Krakow, Brodnia, page 66a:

     Byszmy syę wtenczasz daly tobye, gdy nocz szmyerczy naszey przydzie

     [Bysmy się wtenczas dali tobie, gdy noc śmierci naszej przydzie]

2. accommodation (place to sleep)
   • 1949, “Skarga umierającego. Woronczak Jerzy, Skarga umierającego. Ze studiów nad rękopisem nr 2 Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu”, in Bolesław Erzepki, editor, Sobótk, page 3:

     Ne moge se dovedzecy, gdze pyrva mam nocz abo leg mecy

     [Nie mogę się dowiedzieci, gdzie pirwą mam noc abo leg mieci]

3. corruption of moc
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[6], page 650:

     Kristus rzekl kv tlusczam...: To yest godzyna vascha y nocz czyemnosczy (potestas tenebrarum Luc 22, 53)

     [Krystus rzekł ku tłuszczam...: To jest godzina wasza i noc (moc) ciemności (potestas tenebrarum Luc 22, 53)]

Derived terms

adverbs

• nocsia

 

nouns

• noc i dzień
• Wielka Noc

 

verbs

• na noc położyć pf
• nocować impf
• ostać na noc pf

 

Related terms

adjectives

• nocnobiegający

 

nouns

• nocleg
• nocnice

 

Descendants

• Masurian: noc
• Polish: noc
• Silesian: noc

References

• Boryś, Wiesław (2005) “noc”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “noc”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “noc”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “noc”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish noc.

Pronunciation

• IPA^(key): /nɔt͡s/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈnɔt͡s/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔt͡s
• Syllabification: noc

Noun

noc f (diminutive nocka, related adjective nocny)

1. (countable) night, nighttime (period of time from sundown to sunup)

   Coordinate term: dzień

2. (countable) night (event happening at night; evening or night spent at a particular activity)
3. (uncountable) dark time (period in history perceived as decidedly evil and full of tragic events)
4. (obsolete, uncountable) night (darkness)

   Synonym: ciemność

5. (obsolete, countable) dark (secrecy; hiddenness)
6. (obsolete, uncountable) daze, bewilderment, stupefaction

   Synonym: oszołomienie

Declension

Declension of noc

	singular	plural
nominative	noc	noce
genitive	nocy	nocy
dative	nocy	nocom
accusative	noc	noce
instrumental	nocą	nocami
locative	nocy	nocach
vocative	nocy	noce

Derived terms

adjectives

 

adverbs

• jak noc długa
• noc w noc
• nocą
• po nocach
• po nocy
• z nocy na noc

 

idioms

• w nocy wszystkie koty są czarne

 

interjections

• dobranoc
• dobrej nocy

 

nouns

• bajka z tysiąca i jednej nocy
• biała noc
• gorączka sobotniej nocy
• królowa nocy
• noc kryształowa
• noc polarna
• noc świętojańska
• nocleg
• Wielkanoc
• zielona noc
• zrównanie dnia z nocą

 

verbs

• zrobić z nocy dzień pf, robić z nocy dzień impf

 

verbs

• nocować impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), noc is one of the most used words in Polish, appearing 13 times in scientific texts, 30 times in news, 0 times in essays, 75 times in fiction, and 106 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 174 times, making it the 331st most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• noc in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• noc in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “noc”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “NOC”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 05.05.2009
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “noc”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “noc”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “noc”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 399

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish noc.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈnɔt͡s/
• Rhymes: -ɔt͡s
• Syllabification: noc

Noun

noc f (related adjective nocny)

1. night, nighttime (period of time from sundown to sunup)

Declension

Declension of noc

	singular	plural
nominative	noc	noce
genitive	nocy	nocy
dative	nocy	nocōm
accusative	noc	noce
instrumental	nocōm	nocami/nocōma
locative	nocy	nocach
vocative	nocy	noce

Further reading

• noc in silling.org

Slovak

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *noťь.

Pronunciation

• IPA^(key): [nɔt͡s]

Noun

noc f (genitive singular noci, nominative plural noci, declension pattern of kosť)

1. night, nighttime (period of time from sundown to sunup)

Declension

Declension of noc

	singular	plural
nominative	noc	noci
genitive	noci	nocí
dative	noci	nociam
accusative	noc	noci
locative	noci	nociach
instrumental	nocou	nocami

Derived terms

• dobrú noc
• nočná f
• nočný
• nočník m
• nôcka f
• ponocovať
• prenocovať
• polnoc

References

• “noc”, in Slovníkový portál Jazykovedného ústavu Ľ. Štúra SAV [Dictionary portal of the Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Science] (in Slovak), https://slovnik.juls.savba.sk, 2024