przepowiedzieć
Old Polish
editEtymology
editFrom prze- + powiedzieć. First attested in the fourteenth century.
Pronunciation
editVerb
editprzepowiedzieć pf (imperfective przepowiadać)
- (attested in Lesser Poland) to inform, to let know
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter][1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 118, 172:
- Przepowe (pronuntiabit, Puł: przepo[po]wye) yøzyk moy molwø twoyø
- [Przepowie (pronuntiabit, Puł: przepo[po]wie) język moj mołwę twoję]
- to foresee, to predict
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 403:
- O tem, yako myly Iesus przepovyedzyal svą mąka apostolom svoym
- [O tem, jako miły Jesus przepowiedział swą mękę apostołom swoim]
- (law) to report or make a statement either in court or at a bureau
- 1868 [1443], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[3], volume XI, page 223:
- Veniens Onanya... kmeto reginalis predixit al. przepowyedzal, quia Lucz de Bukowe... uxorem suam insequens in via et strata libera ipsam dehonestavit iuxta suam voluntatem
- [Veniens Onanija... kmeto reginalis predixit al. przepowiedział, quia Łucz de Bukowa... uxorem suam insequens in via et strata libera ipsam dehonestavit iuxta suam voluntatem]
- (reflexive with się, law) to appear in court to hear a case
- 1868 [1436], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[4], volume XIII, page 12:
- Nicolaus... actor attemptavit terminum primum al. przepowyedzal sa super Michaelem Warczaba
- [Nicolaus... actor attemptavit terminum primum al. przepowiedział się super Michaelem Warcaba (a. Warcabą)]
Derived terms
editnouns
Related terms
editnouns
verbs
- powiedzieć pf, powiadać impf
Descendants
edit- Polish: przepowiedzieć
References
edit- Bańkowski, Andrzej (2000) “przepowiedzieć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przepowiedzieć, przepowiedzieć się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
editEtymology
editInherited from Old Polish przepowiedzieć. By surface analysis, prze- + powiedzieć.
Pronunciation
edit- (Middle Polish) IPA(key): (16th c.) /pr̝ɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/, (17th–18th c.) /pʂɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑɛt͡ɕ/, (16th c.) /pr̝ɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑet͡ɕ/, (17th–18th c.) /pʂɛ.pɔˈvjɛ.d͡ʑet͡ɕ/
Verb
editprzepowiedzieć pf (imperfective przepowiadać)
- (transitive) to foretell, to prophesy (to predict the future) [with dative ‘for whom’]
- (transitive, colloquial) to resay, to retell, to repeat (to say multiple times either out loud or in one's head in order to better remember something)
Conjugation
editDerived terms
editadjectives
nouns
Related terms
editadjective
nouns
verbs
- powiedzieć pf, powiadać impf
Further reading
edit- przepowiedzieć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- przepowiedzieć in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przepowiedzieć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przepowiedzieć”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “przepowiedzieć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przepowiedzieć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 169
- przepowiedzieć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Categories:
- Old Polish terms prefixed with prze-
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish verbs
- Old Polish perfective verbs
- Lesser Poland Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- zlw-opl:Law
- Old Polish reflexive verbs
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms prefixed with prze-
- Polish 4-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/ɛd͡ʑɛt͡ɕ
- Rhymes:Polish/ɛd͡ʑɛt͡ɕ/4 syllables
- Polish lemmas
- Polish verbs
- Polish perfective verbs
- Polish transitive verbs
- Polish colloquialisms
- pl:Divination