powiadać

Old Polish

Alternative forms

• powiedać

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *povědati. By surface analysis, powiedzieć +‎ -ać. First attested in the first half of the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pɔvjadat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /pɔvjadat͡ɕ/

Verb

powiadać impf

1. to say, to tell [+dative] [+ o (locative) = about what/whom]
   • 1858 [c. 1408], “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, page 65:

     Ya wam nye mogą wthore odpowyadacz, yakom pyrwey powyadal

     [Ja wam nie mogę wtore odpowiadać, jakom pirwej powiadał]

   • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie‎^[1], page dv 8:

     Pouada nam duoie u tih sloueh suøti Symeon

     [Powiada nam dwoje w tych słowiech święty Symeon]

   • Beginning of the 15th century, Kazania gnieźnieńskie‎^[2], page 2a:

     Gest on nam bil tako pouedal

     [Jest on nam był tako powiedał]

   • 1879 [1408], Jan Tadeusz Lubomirski, editor, Księga ziemi czerskiej 1404-1425. Liber terrae Cernensis‎^[3], page 14:

     Jaco mne Potr powadal, essz Staszek dal dwanaczcze cop sza czescz

     [Jako mnie Piotr powiadał, eż Staszek dał dwanaćcie kop za część]

   • 1415, O zachowaniu się przy stole‎^[4], line 64:

     Mnodzy za to niczsz ne dbayø, ysz gym o czczy powedayø

     [Mnodzy za to nics nie dbają, iż jim o czci powiedają]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[5], page 69:

     Rozmayta czvda y znamyona sza po wschemv svyathv vydzyany..., a wschakosch tego za pewnoscz nye povyedaya (assevero)

     [Rozmaita cuda i znamiona są po wszemu światu widziany..., a wszakoż tego za pewność nie powiedaję (assevero)]

2. to converse
   • 1885 [c. 1450], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[6], volume IV, page 573:

     (Sermones), quos confertis ad invicem gesz sobye powadacze (Luc 24, 17)

     [(Sermones), quos confertis ad invicem jeż sobie powiadacie (Luc 24, 17)]

3. (reflexive with się) to mean;, to signify; to demonstrate
   • 1950 [c. 1425], Jan Janów, editor, Najstarsze szczątki ewangeliarza polskiego, page 42:

     Et appropinquauerunt castello quo ibant, et ipse se finxit, powedal sø, longius ire

     [Et appropinquauerunt castello quo ibant, et ipse se finxit, powiedał się, longius ire]

Related terms

adverb

• powiednie

 

nouns

• powiadanie
• powiastka
• powiedacz
• powiedzenie
• powieść

 

verbs

• powiedzieć pf

 

Descendants

• Polish: powiadać

References

• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “powiadać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Alternative forms

• powiedać (obsolete)

Etymology

Inherited from Old Polish powiadać. By surface analysis, powiedzieć +‎ -ać.

Pronunciation

• IPA^(key): /pɔˈvja.dat͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /pɔˈvja.dat͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -adat͡ɕ
• Syllabification: po‧wia‧dać

Verb

powiadać impf (indeterminate, frequentative, imperfective determinate mówić)

1. (transitive, archaic) to inform, to say, to tell [+dative] or [+ do (genitive) = to whom]
2. (transitive, archaic, of books and documents) to tell (used to inform the reader that a specific text or group of texts contains content that is quoted later in a sentence)

Conjugation

Conjugation of powiadać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		powiadać
present tense	1st	powiadam			powiadamy
	2nd	powiadasz			powiadacie
	3rd	powiada			powiadają
	impersonal	powiada się
past tense	1st	powiadałem, -(e)m powiadał	powiadałam, -(e)m powiadała	powiadałom, -(e)m powiadało	powiadaliśmy, -(e)śmy powiadali	powiadałyśmy, -(e)śmy powiadały
	2nd	powiadałeś, -(e)ś powiadał	powiadałaś, -(e)ś powiadała	powiadałoś, -(e)ś powiadało	powiadaliście, -(e)ście powiadali	powiadałyście, -(e)ście powiadały
	3rd	powiadał	powiadała	powiadało	powiadali	powiadały
	impersonal	powiadano
future tense	1st	będę powiadał, będę powiadać	będę powiadała, będę powiadać	będę powiadało, będę powiadać	będziemy powiadali, będziemy powiadać	będziemy powiadały, będziemy powiadać
	2nd	będziesz powiadał, będziesz powiadać	będziesz powiadała, będziesz powiadać	będziesz powiadało, będziesz powiadać	będziecie powiadali, będziecie powiadać	będziecie powiadały, będziecie powiadać
	3rd	będzie powiadał, będzie powiadać	będzie powiadała, będzie powiadać	będzie powiadało, będzie powiadać	będą powiadali, będą powiadać	będą powiadały, będą powiadać
	impersonal	będzie powiadać się
conditional	1st	powiadałbym, bym powiadał	powiadałabym, bym powiadała	powiadałobym, bym powiadało	powiadalibyśmy, byśmy powiadali	powiadałybyśmy, byśmy powiadały
	2nd	powiadałbyś, byś powiadał	powiadałabyś, byś powiadała	powiadałobyś, byś powiadało	powiadalibyście, byście powiadali	powiadałybyście, byście powiadały
	3rd	powiadałby, by powiadał	powiadałaby, by powiadała	powiadałoby, by powiadało	powiadaliby, by powiadali	powiadałyby, by powiadały
	impersonal	powiadano by
imperative	1st	niech powiadam			powiadajmy
	2nd	powiadaj			powiadajcie
	3rd	niech powiada			niech powiadają
active adjectival participle		powiadający	powiadająca	powiadające	powiadający	powiadające
passive adjectival participle		powiadany	powiadana	powiadane	powiadani	powiadane
contemporary adverbial participle		powiadając
verbal noun		powiadanie

Derived terms

verbs

• dopowiadać impf, dopowiedzieć pf
• odpowiadać impf, odpowiedzieć pf
• opowiadać impf, opowiedzieć pf
• podpowiadać impf, podpowiedzieć pf
• przepowiadać impf, przepowiedzieć pf
• rozpowiadać impf, rozpowiedzieć pf
• spowiadać impf, spowiedzieć pf
• wypowiadać impf, wypowiedzieć pf
• wyspowiadać impf, wyspowiedzieć pf
• zapowiadać impf, zapowiedzieć pf

 

Further reading

• powiadać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• powiadać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “powiadać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “powiadać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “POWIADAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 20.03.2020
• “POWIADAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 20.03.2020
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “powiadać”, in Słownik języka polskiego‎^[7]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “powiadać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[8]
• A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “powiadać”, in Słownik języka polskiego‎^[9] (in Polish), volume 4, Warsaw, page 841
• powiadać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego