լարել
Armenian
editEtymology
editFrom Old Armenian լարեմ (larem).
Pronunciation
edit- (Eastern Armenian) IPA(key): /lɑˈɾel/, [lɑɾél]
- (Western Armenian) IPA(key): /lɑˈɾel/, [lɑɾél]
Audio (Eastern Armenian): (file) - Hyphenation: լա‧րել
Verb
editլարել • (larel)
- to tune (a musical instrument)
- ջութակը լարել ― ǰutʻakə larel ― to tune the violin
- to wind up (a mechanism)
- ժամացույցը լարել ― žamacʻuycʻə larel ― to wind the clock
- to stretch, extend; to strain
- աղեղը լարել ― aġeġə larel ― to draw a bow
- մկանները լարել ― mkannerə larel ― to toughen muscles, to tense muscles
- (figuratively) to strain; to worsen
- լարված հարաբերություններ ― larvac haraberutʻyunner ― strained relationship
- (dialectal) to chase away
- (Ardeal) to arrange, place (in order), line up
- Synonym: շարել (šarel)
Inflection
edit-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | լարել (larel) | imperfective converb | լարում (larum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | լարվել (larvel) | simultaneous converb | լարելիս (larelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | լարել (larel) | ||||
| aorist stem | լար- (lar-) | future converb I | լարելու (larelu) | ||||
| resultative participle | լարած (larac) | future converb II | լարելիք (larelikʻ) | ||||
| subject participle | լարող (laroġ) | connegative converb | լարի (lari) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | լարում եմ (larum em) | լարում ես (larum es) | լարում է (larum ē) | լարում ենք (larum enkʻ) | լարում եք (larum ekʻ) | լարում են (larum en) | |
| past imperfective | լարում էի (larum ēi) | լարում էիր (larum ēir) | լարում էր (larum ēr) | լարում էինք (larum ēinkʻ) | լարում էիք (larum ēikʻ) | լարում էին (larum ēin) | |
| future | լարելու եմ (larelu em) | լարելու ես (larelu es) | լարելու է (larelu ē) | լարելու ենք (larelu enkʻ) | լարելու եք (larelu ekʻ) | լարելու են (larelu en) | |
| past future | լարելու էի (larelu ēi) | լարելու էիր (larelu ēir) | լարելու էր (larelu ēr) | լարելու էինք (larelu ēinkʻ) | լարելու էիք (larelu ēikʻ) | լարելու էին (larelu ēin) | |
| present perfect | լարել եմ (larel em) | լարել ես (larel es) | լարել է (larel ē) | լարել ենք (larel enkʻ) | լարել եք (larel ekʻ) | լարել են (larel en) | |
| pluperfect | լարել էի (larel ēi) | լարել էիր (larel ēir) | լարել էր (larel ēr) | լարել էինք (larel ēinkʻ) | լարել էիք (larel ēikʻ) | լարել էին (larel ēin) | |
| aorist (past perfective) | լարեցի, լարի* (larecʻi, lari*) | լարեցիր, լարիր* (larecʻir, larir*) | լարեց (larecʻ) | լարեցինք, լարինք* (larecʻinkʻ, larinkʻ*) | լարեցիք, լարիք* (larecʻikʻ, larikʻ*) | լարեցին, լարին* (larecʻin, larin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | լարեմ (larem) | լարես (lares) | լարի (lari) | լարենք (larenkʻ) | լարեք (larekʻ) | լարեն (laren) | |
| past | լարեի (larei) | լարեիր (lareir) | լարեր (larer) | լարեինք (lareinkʻ) | լարեիք (lareikʻ) | լարեին (larein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կլարեմ (klarem) | կլարես (klares) | կլարի (klari) | կլարենք (klarenkʻ) | կլարեք (klarekʻ) | կլարեն (klaren) | |
| past | կլարեի (klarei) | կլարեիր (klareir) | կլարեր (klarer) | կլարեինք (klareinkʻ) | կլարեիք (klareikʻ) | կլարեին (klarein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | լարի՛ր, լարի՛* (larír, larí*) | — | — | լարե՛ք, լարեցե՛ք** (larékʻ, larecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չլարել (čʻlarel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չլարած (čʻlarac) | ||||||
| subject participle | չլարող (čʻlaroġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ լարում (čʻem larum) | չես լարում (čʻes larum) | չի լարում (čʻi larum) | չենք լարում (čʻenkʻ larum) | չեք լարում (čʻekʻ larum) | չեն լարում (čʻen larum) | |
| past imperfective | չէի լարում (čʻēi larum) | չէիր լարում (čʻēir larum) | չէր լարում (čʻēr larum) | չէինք լարում (čʻēinkʻ larum) | չէիք լարում (čʻēikʻ larum) | չէին լարում (čʻēin larum) | |
| future | չեմ լարելու (čʻem larelu) | չես լարելու (čʻes larelu) | չի լարելու (čʻi larelu) | չենք լարելու (čʻenkʻ larelu) | չեք լարելու (čʻekʻ larelu) | չեն լարելու (čʻen larelu) | |
| past future | չէի լարելու (čʻēi larelu) | չէիր լարելու (čʻēir larelu) | չէր լարելու (čʻēr larelu) | չէինք լարելու (čʻēinkʻ larelu) | չէիք լարելու (čʻēikʻ larelu) | չէին լարելու (čʻēin larelu) | |
| present perfect | չեմ լարել (čʻem larel) | չես լարել (čʻes larel) | չի լարել (čʻi larel) | չենք լարել (čʻenkʻ larel) | չեք լարել (čʻekʻ larel) | չեն լարել (čʻen larel) | |
| pluperfect | չէի լարել (čʻēi larel) | չէիր լարել (čʻēir larel) | չէր լարել (čʻēr larel) | չէինք լարել (čʻēinkʻ larel) | չէիք լարել (čʻēikʻ larel) | չէին լարել (čʻēin larel) | |
| aorist (past perfective) | չլարեցի, չլարի* (čʻlarecʻi, čʻlari*) | չլարեցիր, չլարիր* (čʻlarecʻir, čʻlarir*) | չլարեց (čʻlarecʻ) | չլարեցինք, չլարինք* (čʻlarecʻinkʻ, čʻlarinkʻ*) | չլարեցիք, չլարիք* (čʻlarecʻikʻ, čʻlarikʻ*) | չլարեցին, չլարին* (čʻlarecʻin, čʻlarin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չլարեմ (čʻlarem) | չլարես (čʻlares) | չլարի (čʻlari) | չլարենք (čʻlarenkʻ) | չլարեք (čʻlarekʻ) | չլարեն (čʻlaren) | |
| past | չլարեի (čʻlarei) | չլարեիր (čʻlareir) | չլարեր (čʻlarer) | չլարեինք (čʻlareinkʻ) | չլարեիք (čʻlareikʻ) | չլարեին (čʻlarein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ լարի (čʻem lari) | չես լարի (čʻes lari) | չի լարի (čʻi lari) | չենք լարի (čʻenkʻ lari) | չեք լարի (čʻekʻ lari) | չեն լարի (čʻen lari) | |
| past | չէի լարի (čʻēi lari) | չէիր լարի (čʻēir lari) | չէր լարի (čʻēr lari) | չէինք լարի (čʻēinkʻ lari) | չէիք լարի (čʻēikʻ lari) | չէին լարի (čʻēin lari) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ լարիր, մի՛ լարի* (mí larir, mí lari*) | — | — | մի՛ լարեք, մի՛ լարեցեք** (mí larekʻ, mí larecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | լարել (larel) | |||
| dative | լարելու (larelu) | |||
| ablative | լարելուց (larelucʻ) | |||
| instrumental | լարելով (larelov) | |||
| locative | լարելում (larelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | լարելը/լարելն (larelə/lareln) | |||
| dative | լարելուն (larelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | լարելս (larels) | |||
| dative | լարելուս (larelus) | |||
| ablative | լարելուցս (larelucʻs) | |||
| instrumental | լարելովս (larelovs) | |||
| locative | լարելումս (larelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | լարելդ (lareld) | |||
| dative | լարելուդ (larelud) | |||
| ablative | լարելուցդ (larelucʻd) | |||
| instrumental | լարելովդ (larelovd) | |||
| locative | լարելումդ (larelumd) | |||
Related terms
edit- լար (lar)
Further reading
edit- Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “լար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 267b
Old Armenian
editVerb
editլարել • (larel)
- infinitive of լարեմ (larem)
Declension
editCategories:
- Armenian terms inherited from Old Armenian
- Armenian terms derived from Old Armenian
- Armenian terms with IPA pronunciation
- Armenian terms with audio links
- Armenian lemmas
- Armenian verbs
- Armenian terms with usage examples
- Armenian dialectal terms
- Ardeal Armenian
- Old Armenian non-lemma forms
- Old Armenian verb forms