խաղ
Armenian
editEtymology
editFrom Old Armenian խաղ (xał); see below.
Pronunciation
edit- (Eastern Armenian) IPA(key): /χɑʁ/, [χɑʁ]
- (Western Armenian) IPA(key): /χɑʁ/, [χɑʁ]
Audio (Eastern Armenian): (file)
Noun
editխաղ • (xaġ)
- game, play
- համակարգչային խաղ ― hamakargčʻayin xaġ ― computer game
- շախմատը խաղ է ― šaxmatə xaġ ē ― chess is a game
- Օլիմպիական խաղեր ― Ōlimpiakan xaġer ― Olympic Games
- (theater, film) acting, performing
- (dialectal) song, tune
- dance
- prank; joke
- modulations of voice during singing
Declension
editsingular | plural | |||
---|---|---|---|---|
nominative | խաղ (xaġ) | խաղեր (xaġer) | ||
dative | խաղի (xaġi) | խաղերի (xaġeri) | ||
ablative | խաղից (xaġicʻ) | խաղերից (xaġericʻ) | ||
instrumental | խաղով (xaġov) | խաղերով (xaġerov) | ||
locative | խաղում (xaġum) | խաղերում (xaġerum) | ||
definite forms | ||||
nominative | խաղը/խաղն (xaġə/xaġn) | խաղերը/խաղերն (xaġerə/xaġern) | ||
dative | խաղին (xaġin) | խաղերին (xaġerin) | ||
1st person possessive forms (my) | ||||
nominative | խաղս (xaġs) | խաղերս (xaġers) | ||
dative | խաղիս (xaġis) | խաղերիս (xaġeris) | ||
ablative | խաղիցս (xaġicʻs) | խաղերիցս (xaġericʻs) | ||
instrumental | խաղովս (xaġovs) | խաղերովս (xaġerovs) | ||
locative | խաղումս (xaġums) | խաղերումս (xaġerums) | ||
2nd person possessive forms (your) | ||||
nominative | խաղդ (xaġd) | խաղերդ (xaġerd) | ||
dative | խաղիդ (xaġid) | խաղերիդ (xaġerid) | ||
ablative | խաղիցդ (xaġicʻd) | խաղերիցդ (xaġericʻd) | ||
instrumental | խաղովդ (xaġovd) | խաղերովդ (xaġerovd) | ||
locative | խաղումդ (xaġumd) | խաղերումդ (xaġerumd) |
Derived terms
edit- խաղ ու պար (xaġ u par)
- խաղադաշտ (xaġadašt)
- խաղամոլ (xaġamol)
- խաղաքար (xaġakʻar)
Related terms
edit- խաղալ (xaġal)
Old Armenian
editEtymology 1
editThe origin is uncertain.
Noun
editխաղ • (xał)
- play, game; recreation, pastime, amusement, sport
- սէր խաղուց ― sēr xałucʻ ― gambling, gaming
- խաղք Ողոմպիայ ― xałkʻ Ołompiay ― Olympic games
- խաղք ըմբշամարտից ― xałkʻ əmbšamarticʻ ― wrestling
- գնդակ խաղ ― gndak xał ― the game of tennis
- խաղ կճեայ գնդակաց ― xał kčeay gndakacʻ ― game of marbles
- խաղ նարտի ― xał narti ― backgammon
- խաղ աղիւսակի ― xał ałiwsaki ― draughts
- խաղ սատրնջոյ ― xał satrnǰoy ― chess
- խաղ աչկապուկի ― xał ačʻkapuki ― blind man's buff
- խաղ թղթոյ ― xał tʻłtʻoy ― card-playing
- խաղ բախտի ― xał baxti ― game of chance
- խաղ բառից ― xał baṙicʻ ― a pun, play upon words
- չլինել կամակ ի խաղ ― čʻlinel kamak i xał ― to be in no mood for sport, not to be in a sporting mood
- ի խաղ հատանիլ, զակատիլ իխաղս ― i xał hatanil, zakatil ixałs ― to abandon one self to amusements
- ի խաղ մտանել ― i xał mtanel ― to join a game; to sit down to play
- լինել յաջողակ ի խաղի ― linel yaǰołak i xałi ― to have a good game; to have a good-hand (cards), to be a lucky player
- լինել դժբաղդ ի խաղի ― linel džbałd i xałi ― to have ill luck at play
- կորուսանել ի խաղի ― korusanel i xałi ― to play or to gamble away
- վատնել զամենայն ի խաղի ― vatnel zamenayn i xałi ― to gamble away one's fortune, to lose one's fortune by gambling
- դադարել ի խաղի ― dadarel i xałi ― to leave off playing
- fun, joke, raillery, pleasantry, mockery; mummery, foolery
- խաղ համարել ― xał hamarel ― to take as a joke
- չեն ինչ խաղոյ ― čʻen inčʻ xałoy ― it is not to be trifled with, it is no joke
- խաղ առնել զոք, ընդ խաղ արկանել ― xał aṙnel zokʻ, ənd xał arkanel ― to ridicule, to deride, to mock, to make sport or mockery of, to laugh at a person
- ընդ խաղ առնել ― ənd xał aṙnel ― to rally, to joke with, to jest with; to turn to ridicule
- ընդ խաղ, ընդ խաղս ― ənd xał, ənd xałs ― for fun, in jest, for a joke, jestingly
- ո՛րչափ խաղացի ընդ նոսա ― órčʻapʻ xałacʻi ənd nosa ― how many tricks I played on them!
- թո՛յլ տուր անդ զխաղդ, թո՛ղ զխաղդ ― tʻóyl tur and zxałd, tʻół zxałd ― joking apart, in good earnest
- scene, stage, theatre
- (music) a kind of musical note
- (dialectal) song
- խաղ կանչել ― xał kančʻel ― to sing a song
Declension
edito-type
u-type
i-type
Derived terms
edit- ամպախաղաց (ampaxałacʻ)
- անխաղաց (anxałacʻ)
- առաջախաղաց (aṙaǰaxałacʻ)
- ասպարիսախաղաց (asparisaxałacʻ)
- արագախաղաց (aragaxałacʻ)
- արագախաղացութիւն (aragaxałacʻutʻiwn)
- արփիախաղաց (arpʻiaxałacʻ)
- բազմախաղ (bazmaxał)
- բազմախաղալի (bazmaxałali)
- գեղեցկախաղաղ (gełecʻkaxałał)
- գեղեցկախաղաց (gełecʻkaxałacʻ)
- գունդխաղ (gundxał)
- դիւրախաղաց (diwraxałacʻ)
- երագախաղաց (eragaxałacʻ)
- զուգախաղաց (zugaxałacʻ)
- զօրախաղաց (zōraxałacʻ)
- թատերախաղք (tʻateraxałkʻ)
- ինքնախաղաց (inkʻnaxałacʻ)
- լարախաղացութիւն (laraxałacʻutʻiwn)
- խաղաբանեմ (xałabanem)
- խաղագլոր (xałaglor)
- խաղալի (xałali)
- խաղալիկ (xałalik)
- խաղալիք (xałalikʻ)
- խաղալութիւն (xałalutʻiwn)
- խաղակ (xałak)
- խաղակատակ (xałakatak)
- խաղակից (xałakicʻ)
- խաղակութիւն (xałakutʻiwn)
- խաղամ (xałam)
- խաղանք (xałankʻ)
- խաղասէր (xałasēr)
- խաղարան (xałaran)
- խաղարար (xałarar)
- խաղարկեալ (xałarkeal)
- խաղաց (xałacʻ)
- խաղացական (xałacʻakan)
- խաղացութիւն (xałacʻutʻiwn)
- խաղացուկ (xałacʻuk)
- խաղացումն (xałacʻumn)
- խաղացուցանեմ (xałacʻucʻanem)
- խաղացք (xałacʻkʻ)
- խաղաւարտ (xaławart)
- խաղիչ (xałičʻ)
- խաղկտոց (xałktocʻ)
- խաղութիւն (xałutʻiwn)
- խաղտետր (xałtetr)
- խաղք (xałkʻ)
- ծանրախաղաց (canraxałacʻ)
- հենախաղաց (henaxałacʻ)
- հինախաղաց (hinaxałacʻ)
- հիւսիսախաղաց (hiwsisaxałacʻ)
- հոգեխաղաց (hogexałacʻ)
- հոգիախաղաց (hogiaxałacʻ)
- հրախաղաց (hraxałacʻ)
- ձիախաղաց (jiaxałacʻ)
- ձողախաղացութիւն (jołaxałacʻutʻiwn)
- մշտախաղաց (mštaxałacʻ)
- յառաջախաղ (yaṙaǰaxał)
- յառաջախաղաց (yaṙaǰaxałacʻ)
- յառաջախաղացութիւն (yaṙaǰaxałacʻutʻiwn)
- յառաջխաղացութիւն (yaṙaǰxałacʻutʻiwn)
- յարախաղաց (yaraxałacʻ)
- յաւէժախաղաց (yawēžaxałacʻ)
- յաւէտախաղաց (yawētaxałacʻ)
- յետեւախաղաց (yetewaxałacʻ)
- յորդախաղաց (yordaxałacʻ)
- յորձանախաղաց (yorjanaxałacʻ)
- յուշախաղաց (yušaxałacʻ)
- յօդախաղաց (yōdaxałacʻ)
- ներքնախաղ (nerkʻnaxał)
- շողախաղաց (šołaxałacʻ)
- ոսկեխաղաց (oskexałacʻ)
- չխաղոյք (čʻxałoykʻ)
- սահանախաղաց (sahanaxałacʻ)
- վերնախաղ (vernaxał)
- վտակախաղաց (vtakaxałacʻ)
- տրոյախաղք (troyaxałkʻ)
- քաղցրախաղաց (kʻałcʻraxałacʻ)
- օդախաղաց (ōdaxałacʻ)
- օձախաղաց (ōjaxałacʻ)
Descendants
edit- Armenian: խաղ (xaġ)
Etymology 2
editPossibly is the same as the above word, though the stems are different. Compare Sicilian cala.
Noun
editխաղ • (xał)
Declension
editi-type
Derived terms
edit- Խաղխաղ (Xałxał)
References
edit- Petrosean, Matatʻeay (1879) “խաղ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “խաղ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “խաղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
Categories:
- Armenian terms derived from Old Armenian
- Armenian terms with IPA pronunciation
- Armenian terms with audio pronunciation
- Armenian lemmas
- Armenian nouns
- Armenian terms with usage examples
- hy:Theater
- hy:Film genres
- Armenian dialectal terms
- Old Armenian terms with unknown etymologies
- Old Armenian lemmas
- Old Armenian nouns
- Old Armenian terms with usage examples
- xcl:Music
- Old Armenian dialectal terms