వేయు

See also: వేయి, వాయి, వ్య, వ్యం, వ్యా, వయా, and వాయు-

Telugu

Etymology

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.) Cognate with Tamil வை (vai, “to put, place”), Kannada ಬಯ್ (bay, “to deposit, put aside”)

Pronunciation

• IPA^(key): /ʋeːju/

Verb

వేయు • (vēyu) (causal వేయించు)

1. To put or to place with a throwing motion; to throw, cast, or fling
2. to discharge a missile weapon, or fire arms
3. to strike, hit, knock
4. to let fall, drop
5. to shut (a door etc.)
6. to plant, sow (crops, seeds)
7. to appoint
8. to draw

   బొమ్మలు వేయు ― bommalu vēyu ― to draw pictures

9. Attached to the end of verbs to serve as a completive suffix
10. Used after other verbs as an intensive or for emphasis; ex., ఇచ్చివేయు (iccivēyu, “to give away”).

Verb

వేయు • (vēyu)

1. (of a physical or mental state) to be felt or experienced

   నాకు ఆకలి వేస్తుంనుండి ― nāku ākali vēstunnuṇḍi ― I'm hungry (lit. hunger is being felt to me)

2. to appear, come on
3. to collect, gather

Conjugation

Tenses

Future (tense)	singular	plural
1st person: నేను (nēnu) / మేము (mēmu)	వేస్తాను vēstānu	వేస్తాము vēstāmu
2nd person: నీవు (nīvu) / మీరు (mīru)	వేస్తావు vēstāvu	వేస్తారు vēstāru
3rd person m: అతను (atanu) / వారు (vāru)	వేస్తాడు vēstāḍu	వేస్తారు vēstāru
3rd person f: ఆమె (āme) / వారు (vāru)	వేస్తోంది vēstōndi
3rd person n: అది (adi) / అవి (avi)		వేస్తాయి vēstāyi

Future Continuous (tense)	singular	plural
1st person: నేను (nēnu) / మేము (mēmu)	వేయబోతున్నాను vēyabōtunnānu	వేయబోతున్నాము vēyabōtunnāmu
2nd person: నీవు (nīvu) / మీరు (mīru)	వేయబోతున్నావు vēyabōtunnāvu	వేయబోతున్నారు vēyabōtunnāru
3rd person m: అతను (atanu) / వారు (vāru)	వేయబోతున్నాడు vēyabōtunnāḍu	వేయబోతున్నారు vēyabōtunnāru
3rd person f: ఆమె (āme) / వారు (vāru)	వేయబోతుంది vēyabōtundi
3rd person n: అది (adi) / అవి (avi)		వేయబోతున్నాయి vēyabōtunnāyi

Present (tense)	singular	plural
1st person: నేను (nēnu) / మేము (mēmu)	వేస్తున్నాను vēstunnānu	వేస్తున్నాము vēstunnāmu
2nd person: నీవు (nīvu) / మీరు (mīru)	వేస్తున్నావు vēstunnāvu	వేస్తున్నారు vēstunnāru
3rd person m: అతను (atanu) / వారు (vāru)	వేస్తున్నాడు vēstunnāḍu	వేస్తున్నారు vēstunnāru
3rd person f: ఆమె (āme) / వారు (vāru)	వేస్తుంది vēstundi
3rd person n: అది (adi) / అవి (avi)		వేస్తున్నాయి vēstunnāyi

Moods

subjunctive mood: Pronoun + వేస్ఆలి (vēsāli)}
conditional mood: Pronoun + వేయతే (vēyatē)}
imperative mood:

IMPERATIVE MOOD	singular నీవు (nīvu)	plural మీరు (mīru)
Positive	{{{3}}}ు {{{3}}}ు	{{{3}}}ండి {{{3}}}ṇḍi
Negative	{{{3}}}కు {{{3}}}ku	{{{3}}}కండి {{{3}}}kaṇḍi

potential mood:

Potential Mood	singular	plural
1st person: నేను (nēnu) / మేము (mēmu)	{{{4}}}గలను {{{4}}}galanu	{{{4}}}గలము {{{4}}}galamu
2nd person: నీవు (nīvu) / మీరు (mīru)	{{{4}}}గలవు {{{4}}}galavu	{{{4}}}గలరు {{{4}}}galaru
3rd person m: అతను (atanu) / వారు (vāru)	{{{4}}}గలడు {{{4}}}galaḍu	{{{4}}}గలరు {{{4}}}galaru
3rd person f: ఆమె (āme) / వారు (vāru)
3rd person n: అది (adi) / అవి (avi)		{{{4}}}గలయి {{{4}}}galayi

permissive mood: Pronoun + {{{5}}}వచ్చు ({{{5}}}vaccu)}

Derived terms

• ఇచ్చివేయు (iccivēyu, “to give away”)
• ఈలవేయు (īlavēyu, “to whistle”)
• కన్నమువేయు (kannamuvēyu, “to burgle”)
• కూకవేయు (kūkavēyu, “to call, shout”)
• టోపీవేయు (ṭōpīvēyu, “to cap, cheat”)
• తూనికవేయు (tūnikavēyu, “to weigh in a balance”)
• దండోరావేయు (daṇḍōrāvēyu, “to proclaim”)
• నెమరువేయు (nemaruvēyu, “to chew the cud”)
• మొక్కలువేయు (mokkaluvēyu, “to plant trees”)
• వోటువేయు (vōṭuvēyu, “to cast a vote”)

 

References

• "వేయు" in J. P. L. Gwynn (1991) A Telugu-English dictionary, Oxford University Press, page 502
• "వేయు" in Charles Philip Brown (1903) A Telugu-English dictionary, Madras: Promoting Christian Knowledge, page 1230
• Burrow, T., Emeneau, M. B. (1984) “vai”, in A Dravidian etymological dictionary, 2nd edition, Oxford University Press, →ISBN, page 506.