ขี้ข้า

Thai

Etymology

Perhaps from ขี้ (kîi, “faeces; also used as a prefix indicating an unfavourable condition, tendency, etc”) +‎ ข้า (kâa, “servant; slave; subordinate”). Cognate with Isan ขี้ข้า, Lao ຂີ້ຂ້າ (khī khā), Northern Thai ᨡᩦ᩶ᨡ᩶ᩣ, Khün ᨡᩦ᩶ᨡ᩶ᩣ.

Pronunciation

Orthographic		ขี้ข้า kʰ ī ˆ kʰ ˆ ā
Phonemic		คี่-ค่า g ī ˋ – g ˋ ā
Romanization	Paiboon	kîi-kâa
	Royal Institute	khi-kha
(standard) IPA(key)		/kʰiː˥˩.kʰaː˥˩/(R)

Noun

ขี้ข้า • (kîi-kâa) (classifier คน)

1. (vulgar, derogatory, offensive) servant; slave.

   Synonym: ขี้ทาส

   • 2019 April 29, ยิ่งยศ ปัญญา, 06:03 from the start, in ยกเขาไว้ในที่สูง...มึงก็ดูเหมือนขี้ข้าเลยเนอะ (กรงกรรม)‎^[1], spoken by ย้อย อัศวรุ่งเรืองกิจ (ใหม่ เจริญปุระ), Bangkok: Channel 3, retrieved 2019-07-10:

     ท่าทางจะรักเขามากเลยนะ เรียกเขาคุณหนูอรทุกคำ ก็ดี มึงยกเขาไว้ในที่สูงอะ มึงก็ดูเหมือนขี้ข้าเขาเลยเนอะ

     tâa-taang jà rák kǎo mâak ləəi ná · rîiak kǎo kun-nǔu ɔɔn túk kam · gɔ̂ɔ-dii · mʉng yók kǎo wái nai tîi-sǔung à · mʉng gɔ̂ duu mʉ̌ʉan kîi-kâa kǎo ləəi nə́

     [You] seem to adore her so much, [as you] address her [as] Lady On [in] every sentence. Well, [now that] you place her in [such] a high position, you just look like her servant, indeed.

Derived terms

• ขี้ข้าม้าครอก