liczba
Old Polish
editEtymology
editInherited from Proto-Slavic *ličьba. By surface analysis, liczyć + -ba. First attested in the 14th century.
Pronunciation
editNoun
editliczba f
- (attested in Greater Poland) amount
- (attested in Greater Poland) dimension or measurement in numbers
- upper limit (specified upper limit of quantity, limit of quantity)
- 1930 [c. 1455], “II Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[3], 24, 11:
- Y zgromadzoni sø przes lyczbi pyenyødze (congregata est infinita pecunia)
- [I zgromadzony są przez liczby pieniądze (congregata est infinita pecunia)]
- bunch, group, band
- 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[4], 21, 11:
- A vsrzysz w liczbye wyøsznyom (pro wyøsznyow, in numero captivorum) zonø krasnø
- [A uźrzysz w liczbie więźniow (in numero captivorum) żonę krasną]
- account, reckoning report on expenses, obligations, or deeds
- 1959 [1418], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1011, Poznań:
- Yako tho szwątczą, ysz pan Mosczycz ne ostal winowat panu Micolagewy... sta grzywen y szesczydzesząnt y poltory grzywny groszew szyrokych na liczbe any mu szą gych zamowili za yutra zaplaczycz po obliczenv
- [Jako to świadczą, iż pan Mościc nie ostał winowat panu Mikołajewi... sta grzywien i sześci dziesiąt i połtory grzywny groszew szyrokich na liczbie, ani mu się jich zamowili za jutra zapłacić po obliczeniu]
- expense list
- 1914 [1500], Adorján Divéky, editor, Zsigmond lengyel herczeg Budai számadásai (1500-1502, 1505)[5], page 54:
- Item pergameno ad scribendum reculas rationum a. lyczby dedi 1/2 floreni
- [Item pergameno ad scribendum reculas rationum a. liczby dedi 1/2 floreni]
- (attested in Greater Poland) account, good; debt ratio
- 1868 [1499], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[6], volume XVIII, page 398:
- Quia ipsa recepit quadraginta florenos Ungaricales de bonis ipsius paternis nondum divisis cum ipsius sororibus germanis... ad racionem dotis ipsius al. na lyczbą poschagv yey
- [Quia ipsa recepit quadraginta florenos Ungaricales de bonis ipsius paternis nondum divisis cum ipsius sororibus germanis... ad racionem dotis ipsius al. na liczbę posagu jej]
- (attested in Greater Poland, Masovia) method of calculating value, payment value, calculation value
- 1885-2024 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[7], volume I, Międzyrzecz, Warsaw, page 486:
- Pospolithey liczby vsualis pagamenti
- [Pospolitej liczby vsualis pagamenti]
- 1950 [1480], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 1485, Warsaw:
- Jako ya szamoczwarth nye zasthamp[i]l drogy... Anne... anym gey rampka szdrapal... wasznosczy yako pol grzywny liczby krakowszkyey
- [Jako ja samoczwart nie zastąp[i]ł drogi... Annie... anim jej rąbkazzdrapał... ważności jako poł grzywny liczby krakowskiej]
- list, index
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 52:
- Lidzba census (hi quaesierunt scripturam suam in censu et non invenerunt Neh 7, 64)
- [Liczba census (hi quaesierunt scripturam suam in censu et non invenerunt Neh 7, 64)]
- The meaning of this term is uncertain.
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 35:
- Lidzba census
- [Liczba census]
Derived terms
editRelated terms
edit- liczyć impf
Descendants
editReferences
edit- Boryś, Wiesław (2005) “liczba”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “liczba”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- Bańkowski, Andrzej (2000) “liczba”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “liczba”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
editAlternative forms
editEtymology
editInherited from Old Polish liczba. By surface analysis, liczyć + -ba.
Pronunciation
editNoun
editliczba f
- number (mathematical concept used for describing amounts with the help of digits or symbols)
- Synonym: (proscribed) ilość
- number (result of counting)
- Synonyms: (proscribed) ilość, liczebność, liczność
- (grammar) number (of a word or phrase, the state of being singular, dual or plural, shown by inflection)
- group, collection
- Synonym: zbiór
- (obsolete) account, reckoning
- Synonym: rachunek
- (Middle Polish) number; order, sequence, succession
- (Middle Polish, mathematics) arithmetic; mathematics
- Synonyms: arytmetyka, matematyka
- (Middle Polish) ability or manner to count
- (Middle Polish) list, register, index
- (Middle Polish) hallmark (badge used to indicate belonging to someone or something)
- (Middle Polish) number; Further details are uncertain.
- 1528, J. Murmelius, Dictionarius[8], page 198:
- Numerus. Eyn tzal Lyczbá.
- [Numerus. Eyn tzal Liczba.]
- 1564, J. Mączyński, Lexicon[9], page 253b:
- Numeralis, Lidżębny/ co ku lidżbie należy.
- [Numeralis, Lidżebny/ co ku liczbie należy.]
- 1564, J. Mączyński, Lexicon[10], page 253b:
- Numerus, Lidżbá/ też rząd.
- [Numerus, Lidżbá/ też rząd.]
- 1574, Sz. Budny, Nowy Testament[11], page Ii6:
- Bo to słowo Greckie LOGOS wiele znácży/ Rzecż/ albo mowá/ licżbá/ przycżyná/ kśięgi/ słowo/ rć
- [Bo to słowo Greckie LOGOS wiele znaczy/ Rzecz/ albo mowa/ liczba/ przyczyna/ księgi/ słowo/ rć]
Usage notes
editFormally, liczba is prescribed for measuring countable nouns and ilość is prescribed for uncountable nouns, however people often use ilość for all nouns.
Declension
editDerived terms
edit- liczba atomowa
- liczba binarna
- liczba całkowita
- liczba dodatnia
- liczba kardynalna
- liczba masowa
- liczba mnoga
- liczba naturalna
- liczba nieparzysta
- liczba niewymierna
- liczba parzysta
- liczba pierwsza
- liczba podwójna
- liczba pojedyncza
- liczba porządkowa
- liczba przeciwna
- liczba rzeczywista
- liczba ujemna
- liczba urojona
- liczba wymierna
- liczba zespolona
- liczba złożona
- liczebnik
Trivia
editAccording to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), liczba is one of the most used words in Polish, appearing 135 times in scientific texts, 47 times in news, 61 times in essays, 5 times in fiction, and 1 time in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 249 times, making it the 211th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
editFurther reading
edit- liczba in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- liczba in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “liczba”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “LICZBA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 11.06.2019
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “liczba”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “liczba”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “liczba”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 737
Silesian
editEtymology
editInherited from Old Polish liczba. By surface analysis, liczyć + -ba.
Pronunciation
editNoun
editliczba f
Further reading
edit- liczba in silling.org
- Old Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Old Polish terms derived from Proto-Slavic
- Old Polish terms suffixed with -ba
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish nouns
- Old Polish feminine nouns
- Greater Poland Old Polish
- Old Polish terms with quotations
- Masovia Old Polish
- Old Polish terms with uncertain meaning
- zlw-opl:Numbers
- Polish terms derived from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Proto-Slavic
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms suffixed with -ba
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/id͡ʐba
- Rhymes:Polish/id͡ʐba/2 syllables
- Polish lemmas
- Polish nouns
- Polish feminine nouns
- Polish terms with obsolete senses
- pl:Grammar
- Middle Polish
- pl:Mathematics
- Polish terms with uncertain meaning
- Polish terms with quotations
- pl:Numbers
- Silesian terms derived from Proto-Slavic
- Silesian terms inherited from Proto-Slavic
- Silesian terms inherited from Old Polish
- Silesian terms derived from Old Polish
- Silesian terms suffixed with -ba
- Silesian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Silesian/id͡ʐba
- Rhymes:Silesian/id͡ʐba/2 syllables
- Silesian lemmas
- Silesian nouns
- Silesian feminine nouns
- szl:Numbers