utrącić
Old Polish edit
Alternative forms edit
Etymology edit
From u- + trącić. First attested in 1420.
Pronunciation edit
Verb edit
utrącić pf
- to hit or jostle hard, with force
- 1967 [1420], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 836:
- Jaco Jan... ne gąl *Vanczinczewego czloweka gwaltem y ne bil go ani policzcowal, any swlekal, any mv nogy vtrączil
- [Jako Jan... nie jął Więceńcewego człowieka gwałtem i nie bił go ani policzkował, ani swlekał, ani mu nogi utrącił]
- (reflexive with się) to be hit hard
- 1977-1980 [c. 1470], urowska-Górowska Wanda, Kyas Vladimir, editors, Mamotrekty staropolskie[1], [2], [3], page 134:
- Non inpinget nye wyasnye aut nye vtraczy syą (tunc ambulabis fiducialiter in via tua et pes tuus non impinget Prov 3, 23)
- [Non inpinget nie uwięźnie aut nie utrąci się (tunc ambulabis fiducialiter in via tua et pes tuus non impinget Prov 3, 23)]
- to form, to shape
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[4], page 9:
- Gdysz ivsch v zyvoczye svyatą Anny plod ten vyelyebny […] czala podlvg przyrodzenya popelnylo, yze yvsch bylo vtrączono podlvg obraza czlovyeczego (cum... in effigiem hominis formatus foret)
- [Gdyż już w żywocie święte Anny płod ten wielebny […] ciała podług przyrodzenia popełniło, iże już było utrącono podług obraza człowieczego (cum... in effigiem hominis formatus foret)]
Descendants edit
- Polish: utrącić
References edit
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “utrącić, utrącić się czy utręcić, utręcić się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish edit
Etymology edit
Inherited from Old Polish utrącić. By surface analysis, u- + trącić.
Pronunciation edit
- IPA(key): /uˈtrɔɲ.t͡ɕit͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /uˈtrɔ̃.t͡ɕit͡ɕ/
Audio (file) - Rhymes: -ɔɲt͡ɕit͡ɕ
- Syllabification: u‧trą‧cić
Verb edit
utrącić pf (imperfective utrącać)
- (transitive) to hit off (to remove by hitting) [+instrumental = with what]
- (transitive) to knock out (to remove the possibility of promotion or out of a position)
- Synonym: uwalić
- (transitive) to reject a proposal
- Synonym: uwalić
- (transitive, obsolete) to damage by jostling
- (transitive, obsolete) to kill
- Synonym: zabić
- (reflexive with się, Middle Polish) This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text
{{rfdef}}
.
Conjugation edit
Related terms edit
verbs
Further reading edit
- utrącić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- utrącić in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “utrącić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “utrącić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “UTRĄCIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 26.11.2019
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “utrącić”, in Słownik języka polskiego[5]
- Aleksander Zdanowicz (1861) “utrącić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[6]
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “utrącić”, in Słownik języka polskiego[7] (in Polish), volume 7, Warsaw, page 402