сур
Bulgarian edit
Etymology edit
Continues Old Church Slavonic соуръ (surŭ), probably of Oghur or Kipchak (Cuman) origin cognate with Kazakh сұр (sūr, “gray”) (possibly from Proto-Turkic *sǖr- (“to vade away”)) or from an o-grade of Proto-Slavic *syrъ (“raw, damp”).
Pronunciation edit
Adjective edit
сур • (sur)
Declension edit
masculine | feminine | neuter | plural | |
---|---|---|---|---|
indefinite | по́-су́р pó-súr |
по́-су́ра pó-súra |
по́-су́ро pó-súro |
по́-су́ри pó-súri |
definite (subject form) |
по́-су́рият pó-súrijat |
по́-су́рата pó-súrata |
по́-су́рото pó-súroto |
по́-су́рите pó-súrite |
definite (object form) |
по́-су́рия pó-súrija |
masculine | feminine | neuter | plural | |
---|---|---|---|---|
indefinite | на́й-су́р náj-súr |
на́й-су́ра náj-súra |
на́й-су́ро náj-súro |
на́й-су́ри náj-súri |
definite (subject form) |
на́й-су́рият náj-súrijat |
на́й-су́рата náj-súrata |
на́й-су́рото náj-súroto |
на́й-су́рите náj-súrite |
definite (object form) |
на́й-су́рия náj-súrija |
See also edit
бял (bjal) | сив (siv), сяр (sjar), сур (sur), грив (griv) | черен (čeren), вран (vran), вакъл (vakǎl), смугъл (smugǎl) |
ален (alen); червен (červen), румен (rumen), риж (riž); багър (bagǎr) | оранжев (oranžev), гранив (graniv), руд (rud); кафяв (kafjav), смядов (smjadov) | жълт (žǎlt); бежов (bežov), кремав (kremav) |
резедав (rezedav) | зелен (zelen) | |
плав (plav) | небесносин (nebesnosin), лазурен (lazuren) | син (sin); модър (modǎr) |
виолетов (violetov), вишняв (višnjav); индиго (indigo) | цикламен (ciklamen); лилав (lilav), пурпурен (purpuren) | розов (rozov) |
References edit
- “сур”, in Речник на българския език [Dictionary of the Bulgarian Language] (in Bulgarian), Sofia: Bulgarian Academy of Sciences, 2014
- Todorov, T. A.; Racheva, M., editors (2010), “сур”, in Български етимологичен речник [Bulgarian Etymological Dictionary] (in Bulgarian), volume 7 (слòво – теря̀свам), Sofia: Prof. Marin Drinov Pubg. House, →ISBN, page 579
Anagrams edit
- рус (rus)
Chuvash edit
Etymology 1 edit
Inherited from Proto-Turkic *sōd- (“to spit”).[1][2]
Cognate with Old Uyghur swd (sod-, “to spit”).
Verb edit
сур • (sur)
- (transitive) to spit
- (transitive) to soak (to penetrate or permeate by saturation)
- (transitive) to spout, to regurgitate (of a bonfire spouting sparks or of an erupting volcano)
- (transitive) to conjure
Derived terms edit
- сурчӑк (surč̬ăk)
Etymology 2 edit
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Verb edit
сур • (sur)
- (intransitive) to ache
References edit
- ^ Fedotov, M. R. (1996), “сур”, in Etimologičeskij slovarʹ čuvašskovo jazyka [Etymological Dictionary of the Chuvash Language] (in Russian), volume II, Cheboksary: Chuvash State Institute of Humanities, page 65
- ^ Jegorov, V. G. (1964), “сур”, in Etimologičeskij slovarʹ čuvašskovo jazyka [Etymological Dictionary of the Chuvash Language] (in Russian), Cheboksary: Čuvašskoje knižnoje izdatelʹstvo, page 196
Further reading edit
Erzya edit
Etymology edit
From Proto-Mordvinic *sur, from Proto-Finno-Permic [Finno-Volgaic] *sorme. Cognate with Moksha сур (sur), Estonian sõrm, Livonian suorm.
Pronunciation edit
Noun edit
сур • (sur)
- finger
- 1865, Ferdinand Johann Wiedemann, Das Evangelium des Matthäus ersamordwinisch, page 84:
- Śulmsit staka, akandovi berem’at i vatškyt lavtomst langs lomatnenen, a syńs sursojak a tokšit synenst
- They tie up heavy, cumbersome loads and put them on other people’s shoulders, but they themselves are not willing to lift a finger to move them
Declension edit
This entry needs an inflection-table template.
References edit
- B. A. Serebrennikov; R. N. Buzakova; M. V. Mosin (1993), “сур”, in Эрзянь-рузонь валкс [Erzya-Russian dictionary], Moscow: Русский язык, →ISBN
- Entry #1571 in Uralonet, online Uralic etymological database of the Hungarian Research Centre for Linguistics.
Kalmyk edit
Etymology edit
From Proto-Mongolic *sur, compare Mongolian сур (sur).
Noun edit
сур • (sur)
Komi-Permyak edit
Etymology edit
From Proto-Permic *sur.
Pronunciation edit
Noun edit
сур • (sur)
Declension edit
Declension of сур (stem: сур-) | |||
---|---|---|---|
singular | plural | ||
nominative | сур (sur) | суррез (surrez) | |
accusative | I* | сур (sur) | суррез (surrez) |
II* | сурӧс (surös) | суррезӧс (surrezös) | |
instrumental | сурӧн (surön) | суррезӧн (surrezön) | |
comitative | суркӧт (surköt) | суррезкӧт (surrezköt) | |
caritive | суртӧг (surtög) | суррезтӧг (surreztög) | |
consecutive | сурла (surla) | суррезла (surrezla) | |
genitive | сурлӧн (surlön) | суррезлӧн (surrezlön) | |
ablative | сурлісь (surliś) | суррезлісь (surrezliś) | |
dative | сурлӧ (surlö) | суррезлӧ (surrezlö) | |
inessive | сурын (suryn) | суррезын (surrezyn) | |
elative | сурись (suriś) | суррезісь (surreziś) | |
illative | сурӧ (surö) | суррезӧ (surrezö) | |
egressive | сурсянь (surśań) | суррезсянь (surrezśań) | |
approximative | сурлань (surlań) | суррезлань (surrezlań) | |
terminative | I | сурӧдз (surödź) | суррезӧдз (surrezödź) |
II | сурви (survi) | суррезви (surrezvi) | |
prolative | сурӧт (suröt) | суррезӧт (surrezöt) | |
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. |
Possessive declension of сур | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
References edit
- P. S. Kuznecov; A. M. Sporova (1946), “пиво”, in Русско-Коми-Пермяцкӧй словарь [Russian-Komi-Permyak dictionary], Kudymkar: Комипермгиз
- G. I. Nemtinova; V. V. Fedoseeva; L. F. Yarkova (1993), “сур”, in V. N. Kokoleva, editor, Коми-пермяцко-русский русско-коми-пермяцкий словарь [Komi-Permyak-Russian Russian-Komi-Permyak dictionary], Kudymkar: Коми-Пермяцкӧй книжнӧй издательство
Komi-Zyrian edit
Etymology edit
From Proto-Permic *sur, borrowed from an Indo-Iranian language, ultimately from Proto-Indo-Iranian *súraH.
Cognate with Udmurt сур (sur) and Komi-Permyak сур (sur).
Pronunciation edit
Noun edit
сур • (sur)
Declension edit
Declension of сур (stem: сур-) | |||
---|---|---|---|
singular | plural | ||
nominative | сур (sur) | суръяс (surjas) | |
accusative | I* | сур (sur) | суръяс (surjas) |
II* | сурӧс (surös) | суръясӧс (surjasös) | |
instrumental | сурӧн (surön) | суръясӧн (surjasön) | |
comitative | суркӧд (surköd) | суръяскӧд (surjasköd) | |
caritive | суртӧг (surtög) | суръястӧг (surjastög) | |
consecutive | сурла (surla) | суръясла (surjasla) | |
genitive | сурлӧн (surlön) | суръяслӧн (surjaslön) | |
ablative | сурлысь (surlyś) | суръяслысь (surjaslyś) | |
dative | сурлы (surly) | суръяслы (surjasly) | |
inessive | сурын (suryn) | суръясын (surjasyn) | |
elative | сурысь (suryś) | суръясысь (surjasyś) | |
illative | сурӧ (surö) | суръясӧ (surjasö) | |
egressive | сурсянь (surśań) | суръяссянь (surjasśań) | |
approximative | сурлань (surlań) | суръяслань (surjaslań) | |
terminative | сурӧдз (surödź) | суръясӧдз (surjasödź) | |
prolative | I | сурӧд (suröd) | суръясӧд (surjasöd) |
II | сурті (surti) | суръясті (surjasti) | |
*) Animate nouns almost exclusively take the type II accusative ending, whereas inanimate nouns can be used with either ending, but are more often found with type I. |
Possessive declension of сур | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
References edit
- L. M. Beznosikova; E. A. Ajbabina; R. I. Kosnyreva (2000) Коми-русский словарь [Komi-Russian dictionary], →ISBN, page 616
Moksha edit
Etymology edit
From Proto-Mordvinic *surmə̑ from Proto-Finno-Ugric *sorme (“finger”). Cognate with Erzya сур (sur), Estonian sõrm, Livonian suorm.
Noun edit
сур • (sur)
References edit
• V. I. Ščankina (2011) Russko-mokšansko-erzjanskij slovarʹ [Russian-Moksha-Erzya Dictionary], Saransk, →ISBN
Mongolian edit
Etymology edit
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Pronunciation edit
- IPA(key): /ˈsʊr̥/
- Syllabification: сур (1 syllable)
Noun edit
сур • (sur)
Russian edit
Pronunciation edit
Noun edit
сур • (sur) f inan pl
Serbo-Croatian edit
Etymology edit
Compare суров.
Pronunciation edit
Adjective edit
су̑р (definite су̑рӣ, Latin spelling sȗr)
- (expressively, language of literature) ash-gray
- (expressively, language of literature, figuratively) gray, gloomy (of weather)
- (expressively, language of literature, figuratively) glum, stern, scowling, sullen (of person's face or mood)
Declension edit
singular | masculine | feminine | neuter | |
---|---|---|---|---|
nominative | сур | сура | суро | |
genitive | сура | суре | сура | |
dative | суру | сурој | суру | |
accusative | inanimate animate |
сур сура |
суру | суро |
vocative | сур | сура | суро | |
locative | суру | сурој | суру | |
instrumental | сурим | суром | сурим | |
plural | masculine | feminine | neuter | |
nominative | сури | суре | сура | |
genitive | сурих | сурих | сурих | |
dative | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) | |
accusative | суре | суре | сура | |
vocative | сури | суре | сура | |
locative | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) | |
instrumental | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) |
singular | masculine | feminine | neuter | |
---|---|---|---|---|
nominative | сури | сура | суро | |
genitive | сурог(а) | суре | сурог(а) | |
dative | суром(у/е) | сурој | суром(у/е) | |
accusative | inanimate animate |
сури сурог(а) |
суру | суро |
vocative | сури | сура | суро | |
locative | суром(е/у) | сурој | суром(е/у) | |
instrumental | сурим | суром | сурим | |
plural | masculine | feminine | neuter | |
nominative | сури | суре | сура | |
genitive | сурих | сурих | сурих | |
dative | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) | |
accusative | суре | суре | сура | |
vocative | сури | суре | сура | |
locative | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) | |
instrumental | сурим(а) | сурим(а) | сурим(а) |
References edit
- “сур” in Hrvatski jezični portal
Southern Altai edit
Etymology edit
From Proto-Turkic *sūr. Compare to Kazakh сұр (sūr, “light brown”), Kyrgyz сур (sur),Karaim sur (“reddish brown”), Kumyk сюр (sür, “light brown”), Bashkir һоро (horo), Tatar соры (sorı), Uzbek sur, Turkmen sūr, etc.
Adjective edit
сур • (sur)
Related terms edit
Udmurt edit
Etymology edit
From Proto-Permic *sur (“beer”), borrowed from an Indo-Iranian language, ultimately from Proto-Indo-Iranian *súraH (compare Sanskrit सुरा (surā) and Avestan 𐬵𐬎𐬭𐬁 (hurā)). Cognates include Komi-Zyrian сур (sur) and Komi-Permyak сур (sur).
Pronunciation edit
Noun edit
сур • (sur)
Declension edit
singular | |
---|---|
nominative | сур sur |
accusative | сурез surez |
genitive | сурлэн surlen |
dative | сурлы surly |
ablative | сурлэсь surleś |
instrumental | сурен suren |
abessive | суртэк surtek |
adverbial | суръя surja |
inessive | сурын suryn |
illative | суре sure |
elative | сурысь suryś |
egressive | сурысьен suryśjen |
terminative | сурозь suroź |
prolative | суретӥ sureti |
allative | сурлань surlań |
References edit
- L. E. Kirillova; L. L. Karpova, editor (2008) Удмурт-ӟуч кыллюкам [Udmurt-Russian dictionary][2], Izhevsk: Удмуртский институт истории, языка и литературы УрО РАН, →ISBN, page 616
- Yrjö Wichmann; Toivo Emil Uotila (1987), Mikko Korhonen, editor, Wotjakischer Wortschatz [Votyak Vocabulary] (Lexica Societatis Fenno-Ugricae; Volume 21) (in German), Helsinki: Suomalais-ugrilainen Seura, →ISBN, →ISSN, page 227
Yakut edit
Etymology 1 edit
From Proto-Turkic *sūr. See the Southern Altai term above for more cognates.
This term may or may not be related with Russian серый (seryj). Compare its etymology and that of the Bulgarian term above.
Adjective edit
сур • (sur)
See also edit
үрүҥ (ürüñ), маҥан (mañan), (less common) ак (ak) |
бороҥ (boroñ), сур (sur) | хара (qara) |
кыһыл (kıhıl), тэтэркэй (teterkey); [Term?] | [Term?]; кугас (kugas) | араҕас (arağas), саһархай (saharqay); хоҥор (qoñor) |
[Term?] | күөх (küöq) | от күөҕэ (ot küöğe); [Term?] |
халлаан күөх (qallaan küöq); күөх (küöq) | [Term?] | [Term?] |
[Term?]; [Term?] | [Term?]; [Term?] | кыһаан (kıhaan) |
Etymology 2 edit
Noun edit
сур • (sur)
- The sound of rustling.
Derived terms edit
- сур гын (sur gın, “to rustle”)