Esperanto
edit
Etymology
edit
From dis- (“apart”) + putō (“I reckon, consider, think, originally make clean, clear up”).
Pronunciation
edit
disputō (present infinitive disputāre, perfect active disputāvī, supine disputātum); first conjugation
- to estimate or compute
- to discuss, debate or argue
- to preach
Conjugation
edit
Conjugation of disputō (first conjugation)
|
indicative
|
singular
|
plural
|
first
|
second
|
third
|
first
|
second
|
third
|
active
|
present
|
disputō
|
disputās
|
disputat
|
disputāmus
|
disputātis
|
disputant
|
imperfect
|
disputābam
|
disputābās
|
disputābat
|
disputābāmus
|
disputābātis
|
disputābant
|
future
|
disputābō
|
disputābis
|
disputābit
|
disputābimus
|
disputābitis
|
disputābunt
|
perfect
|
disputāvī
|
disputāvistī, disputāstī1
|
disputāvit, disputāt1
|
disputāvimus, disputāmus1
|
disputāvistis, disputāstis1
|
disputāvērunt, disputāvēre, disputārunt1
|
pluperfect
|
disputāveram, disputāram1
|
disputāverās, disputārās1
|
disputāverat, disputārat1
|
disputāverāmus, disputārāmus1
|
disputāverātis, disputārātis1
|
disputāverant, disputārant1
|
future perfect
|
disputāverō, disputārō1
|
disputāveris, disputāris1
|
disputāverit, disputārit1
|
disputāverimus, disputārimus1
|
disputāveritis, disputāritis1
|
disputāverint, disputārint1
|
passive
|
present
|
disputor
|
disputāris, disputāre
|
disputātur
|
disputāmur
|
disputāminī
|
disputantur
|
imperfect
|
disputābar
|
disputābāris, disputābāre
|
disputābātur
|
disputābāmur
|
disputābāminī
|
disputābantur
|
future
|
disputābor
|
disputāberis, disputābere
|
disputābitur
|
disputābimur
|
disputābiminī
|
disputābuntur
|
perfect
|
disputātus + present active indicative of sum
|
pluperfect
|
disputātus + imperfect active indicative of sum
|
future perfect
|
disputātus + future active indicative of sum
|
subjunctive
|
singular
|
plural
|
first
|
second
|
third
|
first
|
second
|
third
|
active
|
present
|
disputem
|
disputēs
|
disputet
|
disputēmus
|
disputētis
|
disputent
|
imperfect
|
disputārem
|
disputārēs
|
disputāret
|
disputārēmus
|
disputārētis
|
disputārent
|
perfect
|
disputāverim, disputārim1
|
disputāverīs, disputārīs1
|
disputāverit, disputārit1
|
disputāverīmus, disputārīmus1
|
disputāverītis, disputārītis1
|
disputāverint, disputārint1
|
pluperfect
|
disputāvissem, disputāssem1
|
disputāvissēs, disputāssēs1
|
disputāvisset, disputāsset1
|
disputāvissēmus, disputāssēmus1
|
disputāvissētis, disputāssētis1
|
disputāvissent, disputāssent1
|
passive
|
present
|
disputer
|
disputēris, disputēre
|
disputētur
|
disputēmur
|
disputēminī
|
disputentur
|
imperfect
|
disputārer
|
disputārēris, disputārēre
|
disputārētur
|
disputārēmur
|
disputārēminī
|
disputārentur
|
perfect
|
disputātus + present active subjunctive of sum
|
pluperfect
|
disputātus + imperfect active subjunctive of sum
|
imperative
|
singular
|
plural
|
first
|
second
|
third
|
first
|
second
|
third
|
active
|
present
|
—
|
disputā
|
—
|
—
|
disputāte
|
—
|
future
|
—
|
disputātō
|
disputātō
|
—
|
disputātōte
|
disputantō
|
passive
|
present
|
—
|
disputāre
|
—
|
—
|
disputāminī
|
—
|
future
|
—
|
disputātor
|
disputātor
|
—
|
—
|
disputantor
|
non-finite forms
|
active
|
passive
|
present
|
perfect
|
future
|
present
|
perfect
|
future
|
infinitives
|
disputāre
|
disputāvisse, disputāsse1
|
disputātūrum esse
|
disputārī
|
disputātum esse
|
disputātum īrī
|
participles
|
disputāns
|
—
|
disputātūrus
|
—
|
disputātus
|
disputandus
|
verbal nouns
|
gerund
|
supine
|
genitive
|
dative
|
accusative
|
ablative
|
accusative
|
ablative
|
disputandī
|
disputandō
|
disputandum
|
disputandō
|
disputātum
|
disputātū
|
1At least one rare poetic syncopated perfect form is attested.
Derived terms
edit
Descendants
edit
References
edit
- “disputo”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- “disputo”, in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
- disputo in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette.
- Carl Meißner, Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book[1], London: Macmillan and Co.
- to discuss a subject more fully on the same lines: plura in eam sententiam disputare
- moral science; ethics: philosophia, in qua de bonis rebus et malis, deque hominum vita et moribus disputatur
- to proceed, carry on a discussion logically: ratione et via, via et ratione progredi, disputare (Or. 33. 116)
- to determine the nature and constitution of the subject under discussion: constituere, quid et quale sit, de quo disputetur
- to discuss, investigate a subject scientifically: disputare (de aliqua re, ad aliquid)
- to thoroughly discuss: subtiliter disputare
- to discuss both sides of a question: in utramque partem, in contrarias partes disputare (De Or. 1. 34)
- to say nothing either for or against an argument: in nullam partem disputare
- to speak at great length on a subject, discuss very fully: fusius, uberius, copiosius disputare, dicere de aliqua re
- to set some one a theme for discussion: ponere alicui, de quo disputet
Portuguese
edit