znaleźć

Old Polish

Etymology

From z- +‎ naleźć. First attested in the fifteenth century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /znalʲɛɕt͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /znalʲɛɕt͡ɕ/

Verb

znaleźć pf

1. to find (to reach while looking for someone)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[3], page 145:

     Znalaschy myle dzyczye Iesucrista y vroczyly szye do Nazaret

     [Znalazszy miłe dzicie Jesukrysta i wrocili sie do Nazaret]

2. to claim a certain state or property
   • 1887 [Fifteenth century], Lucjan Malinowski, editor, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski‎^[4], page 92b:

     Nye yesth znalezyona myedzi nyewyastamy ządna Anni swyąthey podobna

     [Nie jest znaleziona miedzy niewiastami żądna Anny świętej podobna]

3. to gain, to acquire, to secure for oneself
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[5], page 49:

     Nye lyekay szye, Marya, znalaslass myloscz (invenisti... gratiam Luc 1, 30) v boga

     [Nie lękaj sie, Maryja, znalazłaś miłość (invenisti... gratiam Luc 1, 30) u Boga]

Related terms

verbs

• leźć impf

 

Descendants

• Polish: znaleźć

References

• Boryś, Wiesław (2005) “znaleźć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “znaleźć”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “znaleźć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish znaleźć. By surface analysis, z- +‎ naleźć. This word is suppletive with znajść (Old Polish znajć), which has a similar meaning and where the future forms with znajd- come from.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈzna.lɛɕt͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈzna.lɛɕt͡ɕ/

• Audio 1, znaleźć

  (file)

• Audio 2, znaleźć

  (file)

• Audio 3, znaleźć się

  (file)

• Rhymes: -alɛɕt͡ɕ
• Syllabification: zna‧leźć

Verb

znaleźć pf (imperfective znajdować)

1. (transitive) to find (to determine the location of a person or thing)

   Synonym: odnaleźć

2. (transitive) to find (to acquire or invent something needed)
3. (transitive) to find (to claim pressence of or see something or someone somewhere; to come across)

   Synonym: spotkać

4. (transitive) to find, to come across, to run into (to encounter someone in a particular state)
5. (transitive) to find, to work up (to summon up or muster i.e. courage)

   Synonym: zdobyć się

6. (transitive, archaic) to find (to assess the state of something)
7. (intransitive) used as a light verb with deverbal nouns or gerunds to indicate the beginning of said verb
8. (reflexive with się) to end up somewhere (to go to a certain place or to a certain group)
9. (reflexive with się) to find oneself somewhere (to be in some situation or state)
10. (reflexive with się) to be found (to be acquired or thought up)

    Synonym: najść się

11. (reflexive with się) to be found (after going missing, to be discovered again)

    Synonym: odnaleźć się

    Antonyms: zaginąć, zginąć

Verb

znaleźć pf

1. (reflexive with się, of people) to behave properly
2. (copulative, reflexive with się, obsolete) to become [+instrumental = whom/what]

Conjugation

Conjugation of znaleźć pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		znaleźć
future tense	1st	znajdę			znajdziemy
	2nd	znajdziesz			znajdziecie
	3rd	znajdzie			znajdą
	impersonal	znajdzie się
past tense	1st	znalazłem, -(e)m znalazł	znalazłam, -(e)m znalazła	znalazłom, -(e)m znalazło	znaleźliśmy, -(e)śmy znaleźli	znalazłyśmy, -(e)śmy znalazły
	2nd	znalazłeś, -(e)ś znalazł	znalazłaś, -(e)ś znalazła	znalazłoś, -(e)ś znalazło	znaleźliście, -(e)ście znaleźli	znalazłyście, -(e)ście znalazły
	3rd	znalazł	znalazła	znalazło	znaleźli	znalazły
	impersonal	znaleziono
conditional	1st	znalazłbym, bym znalazł	znalazłabym, bym znalazła	znalazłobym, bym znalazło	znaleźlibyśmy, byśmy znaleźli	znalazłybyśmy, byśmy znalazły
	2nd	znalazłbyś, byś znalazł	znalazłabyś, byś znalazła	znalazłobyś, byś znalazło	znaleźlibyście, byście znaleźli	znalazłybyście, byście znalazły
	3rd	znalazłby, by znalazł	znalazłaby, by znalazła	znalazłoby, by znalazło	znaleźliby, by znaleźli	znalazłyby, by znalazły
	impersonal	znaleziono by
imperative	1st	niech znajdę			znajdźmy
	2nd	znajdź			znajdźcie
	3rd	niech znajdzie			niech znajdą
passive adjectival participle		znaleziony	znaleziona	znalezione	znalezieni	znalezione
anterior adverbial participle		znalazłszy
verbal noun		znalezienie

Derived terms

adverb

• jak znalazł

 

nouns

• biuro rzeczy znalezionych
• znajda
• znajdźka
• znalazca
• znalezisko
• znaleźne

 

proverbs

• jak się chce psa uderzyć, to kij się znajdzie
• każda potwora znajdzie swojego amatora
• lepiej z mądrym zgubić, niż z głupim znaleźć
• siedź w kącie, a znajdą cię

 

verbs

• nie móc znaleźć sobie miejsca impf
• nie znaleźć słów pf
• znaleźć się między młotem a kowadłem pf, znajdować się między młotem a kowadłem impf
• znaleźć się na celowniku pf, znajdować się na celowniku impf
• znaleźć się na indeksie pf, znajdować się na indeksie impf
• znaleźć się na rozdrożu pf, znajdować się na rozdrożu impf
• znaleźć się na tapecie pf
• znaleźć się na topie pf, znajdować się na topie impf
• znaleźć się pod lupą pf, znajdować się pod lupą impf
• znaleźć się w centrum uwagi pf, znajdować się w centrum uwagi impf
• znaleźć się w kropce pf
• znaleźć się za burtą pf
• znaleźć śmierć pf, znajdować śmierć impf
• znaleźć ujście pf, znajdować ujście impf
• znaleźć w chipsach pf
• znaleźć wyraz pf, znajdować wyraz impf

 

Related terms

verbs

• leźć impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), znaleźć is one of the most used words in Polish, appearing 33 times in scientific texts, 27 times in news, 34 times in essays, 44 times in fiction, and 56 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 194 times, making it the 287th most common word in a corpus of 500,000 words.

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), znaleźć się is one of the most used words in Polish, appearing 11 times in scientific texts, 16 times in news, 9 times in essays, 36 times in fiction, and 12 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 84 times, making it the 764th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• znaleźć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• znaleźć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “znaleźć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “znaleźć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ZNALEŹĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2008 December 2
• “ZNALEŹĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 21.09.2009
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “znaleźć”, in Słownik języka polskiego‎^[6]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “znaleźć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[7]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “znaleźć”, in Słownik języka polskiego‎^[8] (in Polish), volume 8, Warsaw, page 579