ܚܒܪܐ
Assyrian Neo-Aramaic
editRoot |
---|
ܚ ܒ ܪ (ḥ b r) |
5 terms |
Etymology 1
editFrom Aramaic חַבְרָא (ḥaḇrā); related to Hebrew חָבֵר (khavér).
Pronunciation
edit- (Standard) IPA(key): [xoːrɑː]
- (Nineveh Plains) IPA(key): [xoːrˤɑː]
- (Tyari) IPA(key): [xaw.rɑː]
- (Urmia) IPA(key): [xavːrɑː]
Noun
editܚܲܒ݂ܪܵܐ • (ḥaḇrā) m (plural ܚܲܒ݂ܪ̈ܲܘܵܬ݂ܵܐ (ḥaḇrawwāṯā) or ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܢܹܐ (ḥaḇrānē) or ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܬ݂ܵܐ (ḥaḇrāṯā), feminine ܚܒ݂ܲܪܬ݂ܵܐ (ḥḇarṯā) or ܚܲܒ݂ܪܬ݂ܵܐ (ḥaḇrṯā))
- friend
- ܒܘܼܫܸܠ ܠܝܼ ܐ݇ܟ݂ܵܠ݇ܪܲܡܫܵܐ ܓܘܼܪܵܐ ܩܵܐ ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܘܵܬܝܼ ܐܸܕܠܲܝܠܹܐ.
- būšil lī ḵāramšā gūrā qā ḥaḇrāwātī idlaylē.
- I cooked a big dinner for my friends tonight.
- boyfriend (male partner in an unmarried romantic relationship)
- ܐܵܢܵܐ ܘܚܲܒ݂ܪܝܼ ܐ݇ܙܝܼܠ ܠܲܢ ܠܒܹܝܬ ܚܸܙܘܵܢܹ̈ܐ ܬܸܡܲܠ.
- ānā w-ḥaḇrī zīl lan l-bēt ḥizwānē timmal.
- My boyfriend and I went to the cinema yesterday.
- fellow, associate, companion, comrade
Usage notes
editWhen used in the possessive by females, the meaning is “boyfriend,” so a loanword or the native ܪܵܚܡܵܐ (rāḥmā) is used instead when communicating “friend.”
Inflection
editnumber | isolated forms | with possessive pronouns | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
state | form | person | singular | plural | |||
m | f | ||||||
singular | absolute | – | 1st person | ܚܲܒ݂ܪܝܼ (ḥaḇrī) |
ܚܲܒ݂ܪܲܢ (ḥaḇran) | ||
construct | ܚܒ݂ܲܪ (ḥḇar) |
2nd person | ܚܲܒ݂ܪܘܼܟ݂ (ḥaḇrūḵ) |
ܚܲܒ݂ܪܵܟ݂ܝ (ḥaḇrāḵ) |
ܚܲܒ݂ܪܵܘܟ݂ܘܿܢ (ḥaḇrāwḵōn) | ||
emphatic | ܚܲܒ݂ܪܵܐ (ḥaḇrā) |
3rd person | ܚܲܒ݂ܪܹܗ (ḥaḇrēh) |
ܚܲܒ݂ܪܵܗ̇ (ḥaḇrāh) |
ܚܲܒ݂ܪܗܘܿܢ (ḥaḇrhōn) | ||
plural | absolute | – | 1st person | ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܘܵܬܝܼ (ḥaḇrāwātī) |
ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܘܵܬܲܢ (ḥaḇrāwātan) | ||
construct | ܚܲܒ݂ܪܲܝ (ḥaḇray) |
2nd person | ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܘܵܬܘܼܟ݂ (ḥaḇrāwātūḵ) |
ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܘܵܬܵܟ݂ܝ (ḥaḇrāwātāḵ) |
ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܘܵܬܵܘܟ݂ܘܿܢ (ḥaḇrāwātāwḵōn) | ||
emphatic | ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܘܵܬܹܐ (ḥaḇrāwātē) |
3rd person | ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܘܵܬܘܼܗܝ (ḥaḇrāwātūh) |
ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܘܵܬܘܿܗ̇ (ḥaḇrāwātōh) |
ܚܲܒ݂ܪ̈ܵܘܵܬܗܘܿܢ (ḥaḇrāwāthōn) |
Synonyms
editDerived terms
edit- ܚܲܒ݂ܪܘܼܬܵܐ (ḥaḇrūtā, “friendship”)
Etymology 2
editPronunciation
editNoun
editܚܲܒܪܵܐ • (ḥabrā) m (plural ܚܲܒܪ̈ܵܢܹܐ (ḥabrānē))
Inflection
editnumber | isolated forms | with possessive pronouns | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
state | form | person | singular | plural | |||
m | f | ||||||
singular | absolute | – | 1st person | ܚܲܒܪܝܼ (ḥabrī) |
ܚܲܒܪܲܢ (ḥabran) | ||
construct | ܚܲܒܪ (ḥabr) |
2nd person | ܚܲܒܪܘܼܟ݂ (ḥabrūḵ) |
ܚܲܒܪܵܟ݂ܝ (ḥabrāḵ) |
ܚܲܒܪܵܘܟ݂ܘܿܢ (ḥabrāwḵōn) | ||
emphatic | ܚܲܒܪܵܐ (ḥabrā) |
3rd person | ܚܲܒܪܹܗ (ḥabrēh) |
ܚܲܒܪܘܿܗ̇ (ḥabrōh) |
ܚܲܒܪܗܘܿܢ (ḥabrhōn) | ||
plural | absolute | – | 1st person | ܚܲܒܪ̈ܵܢܝܼ (ḥabrānī) |
ܚܲܒܪ̈ܵܢܲܢ (ḥabrānan) | ||
construct | ܚܲܒܪ̈ܲܝ (ḥabray) |
2nd person | ܚܲܒܪ̈ܵܢܘܼܟ݂ (ḥabrānūḵ) |
ܚܲܒܪ̈ܵܢܵܟ݂ܝ (ḥabrānāḵ) |
ܚܲܒܪ̈ܵܢܵܘܟ݂ܘܿܢ (ḥabrānāwḵōn) | ||
emphatic | ܚܲܒܪ̈ܵܢܹܐ (ḥabrānē) |
3rd person | ܚܲܒܪ̈ܵܢܘܼܗܝ (ḥabrānūh) |
ܚܲܒܪ̈ܵܢܘܿܗ̇ (ḥabrānōh) |
ܚܲܒܪ̈ܵܢܗܘܿܢ (ḥabrānhōn) |
Etymology 3
editPronunciation
edit- (Standard) IPA(key): [xab.bɑːrɑː]
- (Nineveh Plains) IPA(key): [ħab.bɑːrɑː]
Noun
editܚܲܒܵܪܵܐ • (ḥabbārā) m (plural ܚܲܒܵܪܹ̈ܐ (ḥabbārē), feminine ܚܲܒܵܪܬܵܐ (ḥabbārtā))
Inflection
editnumber | isolated forms | with possessive pronouns | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
state | form | person | singular | plural | |||
m | f | ||||||
singular | absolute | – | 1st person | ܚܲܒܵܪܝܼ (ḥabbārī) |
ܚܲܒܵܪܲܢ (ḥabbāran) | ||
construct | ܚܲܒܵܪ (ḥabbār) |
2nd person | ܚܲܒܵܪܘܼܟ݂ (ḥabbārūḵ) |
ܚܲܒܵܪܵܟ݂ܝ (ḥabbārāḵ) |
ܚܲܒܵܪܵܘܟ݂ܘܿܢ (ḥabbārāwḵōn) | ||
emphatic | ܚܲܒܵܪܵܐ (ḥabbārā) |
3rd person | ܚܲܒܵܪܹܗ (ḥabbārēh) |
ܚܲܒܵܪܵܗ̇ (ḥabbārāh) |
ܚܲܒܵܪܗܘܿܢ (ḥabbārhōn) | ||
plural | absolute | – | 1st person | ܚܲܒܵܪ̈ܝܼ (ḥabbārī) |
ܚܲܒܵܪ̈ܲܢ (ḥabbāran) | ||
construct | ܚܲܒܵܪ̈ܲܝ (ḥabbāray) |
2nd person | ܚܲܒܵܪ̈ܘܼܟ݂ (ḥabbārūḵ) |
ܚܲܒܵܪ̈ܵܟ݂ܝ (ḥabbārāḵ) |
ܚܲܒܵܪ̈ܵܘܟ݂ܘܿܢ (ḥabbārāwḵōn) | ||
emphatic | ܚܲܒܵܪܹ̈ܐ (ḥabbārē) |
3rd person | ܚܲܒܵܪ̈ܘܼܗܝ (ḥabbārūh) |
ܚܲܒܵܪ̈ܘܿܗ̇ (ḥabbārōh) |
ܚܲܒܵܪ̈ܗܘܿܢ (ḥabbārhōn) |
Classical Syriac
editEtymology 1
editFrom the root ܚ-ܒ-ܪ (ḥ-b-r) related to companionship. Compare Hebrew חָבֵר (ḥāḇḗr).
Pronunciation
editNoun
editܚܒܪܐ • (ḥaḇrā) m (plural ܚܒܪܐ (ḥaḇrē), singular feminine counterpart ܚܒܪܬܐ (ḥḇarṯā))
- friend, companion, mate, comrade
- neighbor/neighbour, fellow, peer
- equivalent, equal
- alternate, other, another
Inflection
editstate | singular | plural |
---|---|---|
absolute | ܚܒܪ | ܚܒܪܝܢ |
construct | ܚܒܪ | ܚܒܪܝ |
emphatic | ܚܒܪܐ | ܚܒܪܐ |
possessive forms | ||
1st c. sg. (my) | ܚܒܪܝ | ܚܒܪܝ |
2nd m. sg. (your) | ܚܒܪܟ | ܚܒܪܝܟ |
2nd f. sg. (your) | ܚܒܪܟܝ | ܚܒܪܝܟܝ |
3rd m. sg. (his) | ܚܒܪܗ | ܚܒܪܘܗܝ |
3rd f. sg. (her) | ܚܒܪܗ | ܚܒܪܝܗ |
1st c. pl. (our) | ܚܒܪܢ | ܚܒܪܝܢ |
2nd m. pl. (your) | ܚܒܪܟܘܢ | ܚܒܪܝܟܘܢ |
2nd f. pl. (your) | ܚܒܪܟܝܢ | ܚܒܪܝܟܝܢ |
3rd m. pl. (their) | ܚܒܪܗܘܢ | ܚܒܪܝܗܘܢ |
3rd f. pl. (their) | ܚܒܪܗܝܢ | ܚܒܪܝܗܝܢ |
Etymology 2
editFrom the root ܚ-ܒ-ܪ (ḥ-b-r) related to fixing the eyes.
Pronunciation
editNoun
editܚܒܪܐ • (ḥabbārā) m (plural ܚܒܪܐ (ḥabbārē))
Inflection
editstate | singular | plural |
---|---|---|
absolute | ܚܒܪ | ܚܒܪܝܢ |
construct | ܚܒܪ | ܚܒܪܝ |
emphatic | ܚܒܪܐ | ܚܒܪܐ |
possessive forms | ||
1st c. sg. (my) | ܚܒܪܝ | ܚܒܪܝ |
2nd m. sg. (your) | ܚܒܪܟ | ܚܒܪܝܟ |
2nd f. sg. (your) | ܚܒܪܟܝ | ܚܒܪܝܟܝ |
3rd m. sg. (his) | ܚܒܪܗ | ܚܒܪܘܗܝ |
3rd f. sg. (her) | ܚܒܪܗ | ܚܒܪܝܗ |
1st c. pl. (our) | ܚܒܪܢ | ܚܒܪܝܢ |
2nd m. pl. (your) | ܚܒܪܟܘܢ | ܚܒܪܝܟܘܢ |
2nd f. pl. (your) | ܚܒܪܟܝܢ | ܚܒܪܝܟܝܢ |
3rd m. pl. (their) | ܚܒܪܗܘܢ | ܚܒܪܝܗܘܢ |
3rd f. pl. (their) | ܚܒܪܗܝܢ | ܚܒܪܝܗܝܢ |
Etymology 3
editPronunciation
editNoun
editܚܒܪܐ • (ḥabbārā) m (plural ܚܒܪܐ (ḥabbārē))
Inflection
editstate | singular | plural |
---|---|---|
absolute | ܚܒܪ | ܚܒܪܝܢ |
construct | ܚܒܪ | ܚܒܪܝ |
emphatic | ܚܒܪܐ | ܚܒܪܐ |
possessive forms | ||
1st c. sg. (my) | ܚܒܪܝ | ܚܒܪܝ |
2nd m. sg. (your) | ܚܒܪܟ | ܚܒܪܝܟ |
2nd f. sg. (your) | ܚܒܪܟܝ | ܚܒܪܝܟܝ |
3rd m. sg. (his) | ܚܒܪܗ | ܚܒܪܘܗܝ |
3rd f. sg. (her) | ܚܒܪܗ | ܚܒܪܝܗ |
1st c. pl. (our) | ܚܒܪܢ | ܚܒܪܝܢ |
2nd m. pl. (your) | ܚܒܪܟܘܢ | ܚܒܪܝܟܘܢ |
2nd f. pl. (your) | ܚܒܪܟܝܢ | ܚܒܪܝܟܝܢ |
3rd m. pl. (their) | ܚܒܪܗܘܢ | ܚܒܪܝܗܘܢ |
3rd f. pl. (their) | ܚܒܪܗܝܢ | ܚܒܪܝܗܝܢ |
Etymology 4
editfrom the root ܚ-ܒ-ܪ (ḥ-b-r) related to darkness.
Pronunciation
editNoun
editܚܒܪܐ • (ḥeḇrā) m(uncountable)
Inflection
editstate | singular (uncountable) |
---|---|
absolute | ܚܒܪ |
construct | ܚܒܪ |
emphatic | ܚܒܪܐ |
possessive forms | |
1st c. sg. (my) | ܚܒܪܝ |
2nd m. sg. (your) | ܚܒܪܟ |
2nd f. sg. (your) | ܚܒܪܟܝ |
3rd m. sg. (his) | ܚܒܪܗ |
3rd f. sg. (her) | ܚܒܪܗ |
1st c. pl. (our) | ܚܒܪܢ |
2nd m. pl. (your) | ܚܒܪܟܘܢ |
2nd f. pl. (your) | ܚܒܪܟܝܢ |
3rd m. pl. (their) | ܚܒܪܗܘܢ |
3rd f. pl. (their) | ܚܒܪܗܝܢ |
Synonyms
edit- ܕܝܘܬܐ (dyōṯā)
Descendants
edit- → Arabic: حِبْر (ḥibr)
References
edit- “ḥbr”, in The Comprehensive Aramaic Lexicon Project, Cincinnati: Hebrew Union College, 1986–
- “ḥbr5”, in The Comprehensive Aramaic Lexicon Project, Cincinnati: Hebrew Union College, 1986–
- “ḥbr6”, in The Comprehensive Aramaic Lexicon Project, Cincinnati: Hebrew Union College, 1986–
- “ḥbr7”, in The Comprehensive Aramaic Lexicon Project, Cincinnati: Hebrew Union College, 1986–
- Costaz, Louis (2002) Dictionnaire syriaque-français ∙ Syriac–English Dictionary ∙ قاموس سرياني-عربي, 3rd edition, Beirut: Dar El-Machreq, page 95a, b
- Payne Smith, Jessie (1903) A Compendious Syriac Dictionary Founded Upon the Thesaurus Syriacus of R. Payne Smith, D.D., Oxford: Clarendon Press, pages 125a, 625a
- Sokoloff, Michael (2009) A Syriac Lexicon: A Translation from the Latin, Correction, Expansion, and Update of C. Brockelmann's Lexicon Syriacum, Winona Lake, Indiana, Piscataway, New Jersey: Eisenbrauns; Gorgias Press, page 410a
- Assyrian Neo-Aramaic terms belonging to the root ܚ ܒ ܪ
- Assyrian Neo-Aramaic terms inherited from Aramaic
- Assyrian Neo-Aramaic terms derived from Aramaic
- Assyrian Neo-Aramaic terms with IPA pronunciation
- Assyrian Neo-Aramaic lemmas
- Assyrian Neo-Aramaic nouns
- Assyrian Neo-Aramaic masculine nouns
- Assyrian Neo-Aramaic terms with usage examples
- Assyrian Neo-Aramaic terms borrowed from Arabic
- Assyrian Neo-Aramaic terms derived from Arabic
- aii:People
- aii:Communication
- aii:Semantics
- aii:Occupations
- Assyrian Neo-Aramaic autological terms
- Classical Syriac terms with IPA pronunciation
- Classical Syriac lemmas
- Classical Syriac nouns
- Classical Syriac masculine nouns
- Classical Syriac uncountable nouns
- syc:Liquids
- syc:Occult
- syc:Writing
- syc:Occupations