पति

Hindi

Picture dictionary

पति

नानी

नाना

दादी

दादा

मामी

मामा

मौसा

मौसी

माता

पिता

ताऊ

ताई

बुआ

फूफा

चाचा

चाची

भांजा

भांजी

जीजा

दीदी

बहनोई

बहन

भैया

भाभी

भाई

भौजाई

भतीजा

भतीजी

जेठानी

जेठ

नंदोई

ननद

देवरानी

देवर

साला

सलहज

साली

साढ़ू

साला

सलहज

पति

पत्नी

समधी

समधिन

बहू

बेटा

पोता

पोती

बेटी

दामाद

जमाई

नाती

नातिन

समधी

समधिन

Click on labels in the image.

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit पति (pati).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /pə.t̪iː/, [pɐ.t̪iː]

• Audio:

  (file)

Noun

पति • (pati) m (feminine पत्नी, Urdu spelling پتی)

1. husband

   Synonyms: शौहर (śauhar), ख़ावंद (xāvand)

2. master, lord

Declension

Declension of पति (masc i-stem)

	singular	plural
direct	पति pati	पति pati
oblique	पति pati	पतियों patiyõ
vocative	पति pati	पतियो patiyo

Derived terms

• करोड़पति (karoṛapti)

Old Gujarati

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit पति (pati).

Noun

पति • (pati) m

1. lord

Descendants

• Gujarati: પતિ (pati)

Pali

Alternative forms

Alternative scripts

• pati (Latin script)
• 𑀧𑀢𑀺 (Brahmi script)
• পতি (Bengali script)
• පති (Sinhalese script)
• ပတိ (Burmese script)
• ปติ or ปะติ (Thai script)
• ᨷᨲᩥ (Tai Tham script)
• ປຕິ or ປະຕິ (Lao script)
• បតិ (Khmer script)
• 𑄛𑄖𑄨 (Chakma script)

Noun

पति m

1. Devanagari script form of pati (“boss”)

Declension

Declension table of "पति" (masculine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	पति (pati)	पतयो (patayo) or पती (patī)
Accusative (second)	पतिं (patiṃ)	पतयो (patayo) or पती (patī)
Instrumental (third)	पतिना (patinā)	पतीहि (patīhi) or पतीभि (patībhi)
Dative (fourth)	पतिस्स (patissa) or पतिनो (patino)	पतीनं (patīnaṃ)
Ablative (fifth)	पतिस्मा (patismā) or पतिम्हा (patimhā)	पतीहि (patīhi) or पतीभि (patībhi)
Genitive (sixth)	पतिस्स (patissa) or पतिनो (patino)	पतीनं (patīnaṃ)
Locative (seventh)	पतिस्मिं (patismiṃ) or पतिम्हि (patimhi)	पतीसु (patīsu)
Vocative (calling)	पति (pati)	पतयो (patayo) or पती (patī)

Verb

पति

1. Devanagari script form of pati, which is second/third-person singular aorist active of पतति (patati, “to fall”)

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• পতি (Assamese script)
• ᬧᬢᬶ (Balinese script)
• পতি (Bengali script)
• 𑰢𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀧𑀢𑀺 (Brahmi script)
• ပတိ (Burmese script)
• પતિ (Gujarati script)
• ਪਤਿ (Gurmukhi script)
• 𑌪𑌤𑌿 (Grantha script)
• ꦥꦠꦶ (Javanese script)
• 𑂣𑂞𑂱 (Kaithi script)
• ಪತಿ (Kannada script)
• បតិ (Khmer script)
• ປຕິ (Lao script)
• പതി (Malayalam script)
• ᢒᠠᢠᡳ (Manchu script)
• 𑘢𑘝𑘱 (Modi script)
• ᢒᠠᢐᠢ (Mongolian script)
• 𑧂𑦽𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐥𑐟𑐶 (Newa script)
• ପତି (Odia script)
• ꢦꢡꢶ (Saurashtra script)
• 𑆥𑆠𑆴 (Sharada script)
• 𑖢𑖝𑖰 (Siddham script)
• පති (Sinhalese script)
• 𑩰𑩫𑩑 (Soyombo script)
• 𑚞𑚙𑚮 (Takri script)
• பதி (Tamil script)
• పతి (Telugu script)
• ปติ (Thai script)
• པ་ཏི (Tibetan script)
• 𑒣𑒞𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨞𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-European *pótis

Proto-Indo-Iranian *pátiš

Sanskrit पति (pati)

From Proto-Indo-Iranian *pátiš, from Proto-Indo-European *pótis. Cognate with Albanian pata, Avestan 𐬞𐬀𐬌𐬙𐬌 (paⁱti), Ancient Greek πόσις (pósis), Latin potis, Lithuanian pàts.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /pɐ́.ti/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /pɐ.t̪i/

Noun

पति • (páti) stem, m

1. husband
   • c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 10.145.1:

     इ॒मां ख॑ना॒म्योष॑धिं वी॒रुधं॒ बल॑वत्तमाम्।
     यया॑ स॒पत्नीं॒ बाध॑ते॒ यया॑ संवि॒न्दते॒ पति॑म्॥

     imā́ṃ khanāmyóṣadhiṃ vīrúdhaṃ bálavattamām.
     yáyā sapátnīṃ bā́dhate yáyā saṃvindáte pátim.

     I dig this plant, a herb of most effectual power, from out the earth
     With which one quells the co-wife and gains the husband for herself.

2. lord, master
   • c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 1.43.4:

     गा॒थप॑तिं मे॒धप॑तिं रु॒द्रं जला॑षभेषजम्।
     तच्छं॒योः सु॒म्नमी॑महे॥

     gāthápatiṃ medhápatiṃ rudráṃ jálāṣabheṣajam.
     tácchaṃyóḥ sumnámīmahe.

     To Rudra, the lord of hymns, lord of sacrifices and possessing balmy medicines,
     We pray for joy and health and strength.

3. master, owner, possessor, lord, ruler, sovereign

Declension

Masculine i-stem declension of पति

	singular	dual	plural
nominative	पतिः (pátiḥ)	पती (pátī)	पतयः (pátayaḥ)
accusative	पतिम् (pátim)	पती (pátī)	पतीन् (pátīn)
instrumental	पत्या (pátyā)	पतिभ्याम् (pátibhyām)	पतिभिः (pátibhiḥ)
dative	पत्ये (pátye)	पतिभ्याम् (pátibhyām)	पतिभ्यः (pátibhyaḥ)
ablative	पत्युः (pátyuḥ)	पतिभ्याम् (pátibhyām)	पतिभ्यः (pátibhyaḥ)
genitive	पत्युः (pátyuḥ)	पत्योः (pátyoḥ)	पतीनाम् (pátīnām)
locative	पत्यौ (pátyau)	पत्योः (pátyoḥ)	पतिषु (pátiṣu)
vocative	पते (páte)	पती (pátī)	पतयः (pátayaḥ)

Derived terms

• अतिथिपति (átithipati)
• अधिपति (adhipati, “high lord, great lord, great king”)
• अप्सरापति (apsarāpatí)
• गणपति (gaṇápati, “lord of the armies, Ganesha”)
• गृहपति (gṛhápati, “lord of the house”)
• गेहपति (gehapati)
• गोपति (gópati)
• गोष्ठपति (goṣṭhapati)
• गोष्ठीपति (goṣṭhīpati)
• ग्नास्पति (gnāspáti)
• ग्नास्पत्नी (gnāspátni)
• चित्पति (citpatí)
• जास्पति (jā́spáti)
• दम्पति (dámpati)
• नदीपति (nadīpatí)
• नृपति (nṛpáti)
• पशुपति (paśupáti, “lord of the animals, Shiva”)
• प्रजापति (prajā́pati, “lord of creatures, a primordial being”)
• बृहस्पति (bṛ́haspáti, “lord of prayer, the sage of the gods”)
• भूतपति (bhūtapáti)
• भूपति (bhū́pati, “lord of the earth, a king”)
• रथस्पति (ráthaspáti)
• रयिपति (rayipáti)
• राधस्पति (rā́dhaspati)
• राष्ट्रपति (rāṣṭrápati, “lord of the nation”)
• वनस्पति (vánaspáti)
• वसुपति (vásupati)
• विश्पति (viśpáti)
• व्राजपति (vrājapatí)
• शचीपति (śácīpáti)
• सदस्पति (sádaspáti)

Descendants

• Magadhi Prakrit:
  • Assamese: পৈ (poi)
• Maharastri Prakrit: 𑀧𑀇 (paï)
• → Old Gujarati: पति (pati) (learned)
  • Gujarati: પતિ (pati)
• Pali: pati
• → Hindi: पति (pati) (learned)
• → Bengali: পতি (poti)
• → Malay: patih
  • Indonesian: patih
• → Indonesian: pati
• → Kannada: ಪತಿ (pati)
• → Khmer: ប្តី (pdəy)
• → Tamil: பதி (pati)

Noun

पति • (páti) stem, f

1. a female possessor, mistress
2. wife

Declension

Feminine i-stem declension of पति

	singular	dual	plural
nominative	पतिः (pátiḥ)	पती (pátī)	पतयः (pátayaḥ)
accusative	पतिम् (pátim)	पती (pátī)	पतीः (pátīḥ)
instrumental	पत्या (pátyā) पती¹ (pátī¹)	पतिभ्याम् (pátibhyām)	पतिभिः (pátibhiḥ)
dative	पतये (pátaye) पत्यै² (pátyai²) पती¹ (pátī¹)	पतिभ्याम् (pátibhyām)	पतिभ्यः (pátibhyaḥ)
ablative	पतेः (páteḥ) पत्याः² (pátyāḥ²) पत्यै³ (pátyai³)	पतिभ्याम् (pátibhyām)	पतिभ्यः (pátibhyaḥ)
genitive	पतेः (páteḥ) पत्याः² (pátyāḥ²) पत्यै³ (pátyai³)	पत्योः (pátyoḥ)	पतीनाम् (pátīnām)
locative	पतौ (pátau) पत्याम्² (pátyām²) पता¹ (pátā¹)	पत्योः (pátyoḥ)	पतिषु (pátiṣu)
vocative	पते (páte)	पती (pátī)	पतयः (pátayaḥ)

• ¹Vedic
• ²Later Sanskrit
• ³Brāhmaṇas

References

• Monier Williams (1899) “पति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 582/1.
• Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 73-4