युक्त

Hindi edit

Etymology edit

Borrowed from Sanskrit युक्त (yukta), from Proto-Indo-Iranian *yugtás, from Proto-Indo-European *yugtós. Doublet of जूता (jūtā).

Pronunciation edit

(Delhi Hindi) IPA^(key): /jʊkt̪/

Adjective edit

युक्त • (yukt) (indeclinable)

joined, attached, linked
ये रेल-गाड़ी को एक-दूसरे से युक्त करा दो।
ye rel-gāṛī ko ek-dūsre se yukt karā do.
Join these two train-cars together.
suited, fit, proper
having, possessing
रसायन युक्त खाद्य ― rasāyan yukt khādya ― food with chemicals

References edit

McGregor, Ronald Stuart (1993) “युक्त”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press, page 842

Sanskrit edit

Alternative scripts edit

Alternative scripts

যুক্ত (Assamese script)
ᬬᬸᬓ᭄ᬢ (Balinese script)
যুক্ত (Bengali script)
𑰧𑰲𑰎𑰿𑰝 (Bhaiksuki script)
𑀬𑀼𑀓𑁆𑀢 (Brahmi script)
ယုက္တ (Burmese script)
યુક્ત (Gujarati script)
ਯੁਕ੍ਤ (Gurmukhi script)
𑌯𑍁𑌕𑍍𑌤 (Grantha script)
ꦪꦸꦏ꧀ꦠ (Javanese script)
𑂨𑂳𑂍𑂹𑂞 (Kaithi script)
ಯುಕ್ತ (Kannada script)
យុក្ត (Khmer script)
ຍຸກ຺ຕ (Lao script)
യുക്ത (Malayalam script)
ᠶᡠᡬᢠᠠ (Manchu script)
𑘧𑘳𑘎𑘿𑘝 (Modi script)
ᠶ᠋ᠤᢉᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
𑧇𑧔𑦮𑧠𑦽 (Nandinagari script)
𑐫𑐸𑐎𑑂𑐟 (Newa script)
ଯୁକ୍ତ (Odia script)
ꢫꢸꢒ꣄ꢡ (Saurashtra script)
𑆪𑆶𑆑𑇀𑆠 (Sharada script)
𑖧𑖲𑖎𑖿𑖝 (Siddham script)
යුක‍්ත (Sinhalese script)
𑩻𑩒𑩜 𑪙𑩫 (Soyombo script)
𑚣𑚰𑚊𑚶𑚙 (Takri script)
யுக்த (Tamil script)
యుక్త (Telugu script)
ยุกฺต (Thai script)
ཡུ་ཀྟ (Tibetan script)
𑒨𑒳𑒏𑓂𑒞 (Tirhuta script)
𑨪𑨃𑨋𑩇𑨙 (Zanabazar Square script)

Etymology edit

From Proto-Indo-Iranian *yuktás, from Proto-Indo-European *yugtós, from *yewg- (“to yoke”). Cognate to Avestan 𐬫𐬎𐬑𐬙𐬀 (yuxta), Old English ġeiht, and possibly Ancient Greek ζευκτός (zeuktós). By surface analysis, युज् (yuj) +‎ -त (-ta).

Pronunciation edit

(Vedic) IPA^(key): /juk.tɐ́/, [juk̚.tɐ́]
(Classical) IPA^(key): /ˈjuk.t̪ɐ/, [ˈjuk̚.t̪ɐ]

Adjective edit

युक्त • (yuktá) stem

(with locative or instrumental) yoked, fastened, harnessed to
(with locative or instrumental) set to work, engaged, occupied with
(with dative) ready for, prepared
absorbed in meditation, concentrated
(with locative) skilled in, familiar with
joined, connected, combined
(with instrumental) in contact with, touching
(astronomy, with instrumental) in conjunction
added to, increased by
चतुर्-युक्ता विंशतिः ― catur-yuktā viṃśatiḥ ― twenty increased-by-four
connected with, concerning
fitted, adapted
suitable, fit for, proper, right
auspicious, favorable
prosperous, thriving
(grammar) primitive (not derivative)

Declension edit

Masculine a-stem declension of युक्त (yukta)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युक्तः yuktaḥ	युक्तौ / युक्ता¹ yuktau / yuktā¹	युक्ताः / युक्तासः¹ yuktāḥ / yuktāsaḥ¹
Vocative	युक्त yukta	युक्तौ / युक्ता¹ yuktau / yuktā¹	युक्ताः / युक्तासः¹ yuktāḥ / yuktāsaḥ¹
Accusative	युक्तम् yuktam	युक्तौ / युक्ता¹ yuktau / yuktā¹	युक्तान् yuktān
Instrumental	युक्तेन yuktena	युक्ताभ्याम् yuktābhyām	युक्तैः / युक्तेभिः¹ yuktaiḥ / yuktebhiḥ¹
Dative	युक्ताय yuktāya	युक्ताभ्याम् yuktābhyām	युक्तेभ्यः yuktebhyaḥ
Ablative	युक्तात् yuktāt	युक्ताभ्याम् yuktābhyām	युक्तेभ्यः yuktebhyaḥ
Genitive	युक्तस्य yuktasya	युक्तयोः yuktayoḥ	युक्तानाम् yuktānām
Locative	युक्ते yukte	युक्तयोः yuktayoḥ	युक्तेषु yukteṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of युक्ता (yuktā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युक्ता yuktā	युक्ते yukte	युक्ताः yuktāḥ
Vocative	युक्ते yukte	युक्ते yukte	युक्ताः yuktāḥ
Accusative	युक्ताम् yuktām	युक्ते yukte	युक्ताः yuktāḥ
Instrumental	युक्तया / युक्ता¹ yuktayā / yuktā¹	युक्ताभ्याम् yuktābhyām	युक्ताभिः yuktābhiḥ
Dative	युक्तायै yuktāyai	युक्ताभ्याम् yuktābhyām	युक्ताभ्यः yuktābhyaḥ
Ablative	युक्तायाः / युक्तायै² yuktāyāḥ / yuktāyai²	युक्ताभ्याम् yuktābhyām	युक्ताभ्यः yuktābhyaḥ
Genitive	युक्तायाः / युक्तायै² yuktāyāḥ / yuktāyai²	युक्तयोः yuktayoḥ	युक्तानाम् yuktānām
Locative	युक्तायाम् yuktāyām	युक्तयोः yuktayoḥ	युक्तासु yuktāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of युक्त (yukta)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युक्तम् yuktam	युक्ते yukte	युक्तानि / युक्ता¹ yuktāni / yuktā¹
Vocative	युक्त yukta	युक्ते yukte	युक्तानि / युक्ता¹ yuktāni / yuktā¹
Accusative	युक्तम् yuktam	युक्ते yukte	युक्तानि / युक्ता¹ yuktāni / yuktā¹
Instrumental	युक्तेन yuktena	युक्ताभ्याम् yuktābhyām	युक्तैः / युक्तेभिः¹ yuktaiḥ / yuktebhiḥ¹
Dative	युक्ताय yuktāya	युक्ताभ्याम् yuktābhyām	युक्तेभ्यः yuktebhyaḥ
Ablative	युक्तात् yuktāt	युक्ताभ्याम् yuktābhyām	युक्तेभ्यः yuktebhyaḥ
Genitive	युक्तस्य yuktasya	युक्तयोः yuktayoḥ	युक्तानाम् yuktānām
Locative	युक्ते yukte	युक्तयोः yuktayoḥ	युक्तेषु yukteṣu
Notes	¹Vedic

Descendants edit

Prakrit: 𑀚𑀼𑀢𑁆𑀢 (jutta)
- Hindustani:
  - Hindi: जूता (jūtā)
  - Urdu: جوتا (jotā)
→ Hindi: युक्त (yukt)
→ Thai: ยุกต์ (yúk)

Noun edit

युक्त • (yuktá) stem, n

a team, yoke
junction, connection
fitness, suitableness, propriety

Declension edit

Neuter a-stem declension of युक्त (yuktá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	युक्तम् yuktám	युक्ते yukté	युक्तानि / युक्ता¹ yuktā́ni / yuktā́¹
Vocative	युक्त yúkta	युक्ते yúkte	युक्तानि / युक्ता¹ yúktāni / yúktā¹
Accusative	युक्तम् yuktám	युक्ते yukté	युक्तानि / युक्ता¹ yuktā́ni / yuktā́¹
Instrumental	युक्तेन yukténa	युक्ताभ्याम् yuktā́bhyām	युक्तैः / युक्तेभिः¹ yuktaíḥ / yuktébhiḥ¹
Dative	युक्ताय yuktā́ya	युक्ताभ्याम् yuktā́bhyām	युक्तेभ्यः yuktébhyaḥ
Ablative	युक्तात् yuktā́t	युक्ताभ्याम् yuktā́bhyām	युक्तेभ्यः yuktébhyaḥ
Genitive	युक्तस्य yuktásya	युक्तयोः yuktáyoḥ	युक्तानाम् yuktā́nām
Locative	युक्ते yukté	युक्तयोः yuktáyoḥ	युक्तेषु yuktéṣu
Notes	¹Vedic

References edit

Monier Williams (1899) “युक्त”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 853.