blisko
Lower Sorbian
editPronunciation
editAdverb
editblisko (comparative bližej, superlative nejbližej)
Related terms
editPreposition
editblisko (with genitive)
- near
- blisko torma ― near the tower
Further reading
edit- Starosta, Manfred (1999) “blisko”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag
Old Polish
editEtymology
editFrom bliski + -o. First attested in the 14th century.
Pronunciation
editAdverb
editblisko (comparative bliżej, superlative nabliższej)
- closely, near (not far in distance) [with genitive or od (+ genitive)]
- 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], 30, 1:
- Przikazanye to to, ges to ya dzysz przikazvyø tobye, nye iest nad tobø ani daleko polozono, ani na nyebye postawyono... Ale gest tv rzecz wyelmi blisko (iuxta te est sermo valde), slowo w vsczech twich y w serczv twem
- [Przykazanie to to, jeż to ja dziś przykazuję tobie, nie jest nad tobą ani daleko położono, ani na niebie postawiono... Ale jest tu rzecz, [słowo] wielmi blisko (iuxta te est sermo valde), w uściech twych i w siercu twem]
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[5], 23, 1:
- Pogrzebl zonø... w yaskyny dwoytey blisko od Mambre (in spelunca agri duplici, quae respiciebat Mambre)
- [Pogrzebł żonę... w jaskini dwoitej blisko od Mambre (in spelunca agri duplici, quae respiciebat Mambre)]
- up close
- 1930 [c. 1455], “III Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[6], 20, 39:
- Sluga twoy wiszedl boiowacz blysko (egressus est ad proeliandum cominus)
- [Sługa twoj wyszedł bojować blisko (egressus est ad proeliandum cominus)]
- (attested in Masovia) closely, soon (not far in time)
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 25:
- Chczeemi, aby... dnyow naablyszzey naslyadvyących (diebus proxime sequentibus)... wszistczy prawvyączi szą... odprawyeny bily
- [Chcemy, aby... dniow nabliższej naśladujących (diebus proxime sequentibus)... wszystcy prawujący się... odprawieni byli]
- closely being near in relation
- 1884 [c. 1455-1460], “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VII, page 572:
- Ysz mv gest w them czlonku a tako blyszko przyrodzon ten vmarly
- [Iż mu jest w tem członku [a] tako blisko przyrodzon ten umarły]
- closely being near in law
- 1856-1870 [1933], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki[7], volume VIII, number 8539:
- Jaco blizey k dzedzinye xandz Symon ani k nyey nicz nye maya
- [Jako bliżej k dziedzinie ksiądz Szymon a oni k niej nic nie mają]
- (attested in Greater Poland) close to; approximately
- 1901 [15th century], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 133:
- Yacoby a. blisko circiter, id est fere a. citra (circiter tria millia Act 2, 41)
- [Jakoby aut blisko circiter, id est fere aut citra (circiter tria millia Act 2, 41)]
- nearly, almost
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[8], 19, 9:
- Bili blisko ku wilamanyu drzwy (iamque prope erat, ut effringerent fores)
- [Byli blisko ku wyłamaniu drzwi (iamque prope erat, ut effringerent fores)]
Descendants
editReferences
edit- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “blisko”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “blisko”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish
editAlternative forms
editEtymology
editInherited from Old Polish blisko. By surface analysis, bliski + -o.
Pronunciation
editAdverb
editblisko (comparative bliżej, superlative najbliżej)
- closely, near (not far in distance)
- Synonyms: niedaleko, opodal, w pobliżu
- Antonym: daleko
- mieszkać blisko ― to live close/near
- siedzący najbliżej ― (the one) sitting closest
- stojący najbliżej ― (the one) standing closest
- najbliżej położony ― (the one) set closest
- najbliżej usytuowany ― (the one) situated closest
- blisko stąd ― near here
- (figuratively) closely (in close, intimate relationships)
- Synonym: ściśle
- blisko/bliżej/najbliżej współpracować ― to work closely/closer/the closest together
- blisko zaprzyjaźniony ― closely acquainted
- blisko spokrewniony ― closely related
- blisko związany ― closely connected
- Oni są ze sobą bliżej niż myślałem. ― They are closer to each other than I thought.
- Jan i Marek są blisko spokrewnieni. ― John and Mark are closely related.
- closer, further, precisely, in detail
- Synonyms: dokładnie, szczegółowo, uważnie, wnikliwie
- przyjrzeć się bliżej ― to take a closer look
- poznać/zapoznać bliżej ― to learn more about/to become better acquainted
- interesować się bliżej ― to become more interested
- scharakteryzować bliżej ― to characterize further
- wyjaśnić bliżej ― to explain further
- opowiedzieć bliżej ― to answer further
- zaprzyjaźnić się bliżej ― to become better acquainted
- bliżej nieokreślony ― indefinite
- bliżej nieznany ― unknown
- bliżej niezidentyfikowany ― unidentified
- bliżej niewyjaśniony ― uneplained
- Przyjrzyjmy się temu bliżej. ― Let's have a closer look at this.
- (Middle Polish) close; Further details are uncertain.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon[9], page 179d:
- Iuxta Blisko/ podle/ nie dáleko wedle.
- [Iuxta Blisko/ podle/ nie daleko wedle.]
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum[10], page 860b:
- Prope ‒ Blisko.
- [Prope ‒ Blisko.]
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum[11], page 862a:
- Propinque ‒ Blisko.
- [Propinque ‒ Blisko.]
Preposition
editblisko [with genitive]
Particle
editblisko
Related terms
edit- bliżyć impf
Trivia
editAccording to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), blisko is one of the most used words in Polish, appearing 12 times in scientific texts, 30 times in news, 9 times in essays, 19 times in fiction, and 8 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 78 times, making it the 820th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
editFurther reading
edit- blisko in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- blisko in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “blisko”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Ewa Małachowska-Pasek (16.11.2022) “BLISKO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “blisko”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “blizko”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “blizko”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 166
- blisko in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Serbo-Croatian
editPronunciation
editAdverb
editblȉsko (Cyrillic spelling бли̏ско)
- closely, well, privately, intimately
- Blisko se poznajemo.
- We know each other closely.
- (dated or regional) closely, nearly
- familiar, well-known (often encountered or experience)
- Nisam ekspert, ali blisko mi je pa se snalazim.
- I am not an expert, but it is familiar to me, so I get by.
Adjective
editblisko
Further reading
edit- “blisko” in Hrvatski jezični portal
Silesian
editEtymology
editInherited from Old Polish blisko. By surface analysis, bliski + -o.
Pronunciation
editAdverb
editblisko (comparative bliżyj, superlative nojbliżyj)
Further reading
edit- blisko in silling.org
- Aleksandra Wencel (2023) “blisko”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 65
- Lower Sorbian terms with IPA pronunciation
- Lower Sorbian lemmas
- Lower Sorbian adverbs
- Lower Sorbian prepositions
- Lower Sorbian terms with usage examples
- Old Polish terms suffixed with -o
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish adverbs
- Old Polish terms with quotations
- Masovia Old Polish
- Greater Poland Old Polish
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish terms suffixed with -o
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/iskɔ
- Rhymes:Polish/iskɔ/2 syllables
- Polish lemmas
- Polish adverbs
- Polish terms with collocations
- Polish terms with usage examples
- Middle Polish
- Polish terms with uncertain meaning
- Polish terms with quotations
- Polish prepositions
- Polish particles
- Polish location adverbs
- Serbo-Croatian terms with IPA pronunciation
- Serbo-Croatian lemmas
- Serbo-Croatian adverbs
- Serbo-Croatian terms with usage examples
- Serbo-Croatian non-lemma forms
- Serbo-Croatian adjective forms
- Silesian terms inherited from Old Polish
- Silesian terms derived from Old Polish
- Silesian terms suffixed with -o
- Silesian terms with IPA pronunciation
- Rhymes:Silesian/iskɔ
- Rhymes:Silesian/iskɔ/2 syllables
- Silesian lemmas
- Silesian adverbs