तल
Hindi edit
Pronunciation edit
Etymology 1 edit
Inherited from Sanskrit तल (tala). Cognate with Marathi तळ (taḷ).
Noun edit
तल • (tal) m (Urdu spelling تل)
- bottom
- पोत समुद्र का तल पर है। ― pot samudra kā tal par hai. ― The ship is at the bottom of the sea.
- level (also धरातल (dharātal))
- मैं वही तल पर हूँ। ― ma͠i vahī tal par hū̃. ― I am on the same level.
- storey, floor (of a building)
- मैं प्रथम तल पर रहता हूँ।
- ma͠i pratham tal par rahtā hū̃.
- I live on the first floor.
Declension edit
Declension of तल (masc cons-stem)
Synonyms edit
References edit
- Bahri, Hardev (1989) “तल”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons.
- “तल”, in Collins Gem Hindi-English Dictionary, Collins, 2011, →ISBN
- Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “तल”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
- McGregor, Ronald Stuart (1993) “तल”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
- Platts, John T. (1884) “तल”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.
Etymology 2 edit
Verb edit
तल • (tal)
- inflection of तलना (talnā):
Sanskrit edit
Alternative scripts edit
Alternative scripts
- তল (Assamese script)
- ᬢᬮ (Balinese script)
- তল (Bengali script)
- 𑰝𑰩 (Bhaiksuki script)
- 𑀢𑀮 (Brahmi script)
- တလ (Burmese script)
- તલ (Gujarati script)
- ਤਲ (Gurmukhi script)
- 𑌤𑌲 (Grantha script)
- ꦠꦭ (Javanese script)
- 𑂞𑂪 (Kaithi script)
- ತಲ (Kannada script)
- តល (Khmer script)
- ຕລ (Lao script)
- തല (Malayalam script)
- ᢠᠠᠯᠠ (Manchu script)
- 𑘝𑘩 (Modi script)
- ᢐᠠᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦽𑧉 (Nandinagari script)
- 𑐟𑐮 (Newa script)
- ତଲ (Odia script)
- ꢡꢭ (Saurashtra script)
- 𑆠𑆬 (Sharada script)
- 𑖝𑖩 (Siddham script)
- තල (Sinhalese script)
- 𑩫𑩽 (Soyombo script)
- 𑚙𑚥 (Takri script)
- தல (Tamil script)
- తల (Telugu script)
- ตล (Thai script)
- ཏ་ལ (Tibetan script)
- 𑒞𑒪 (Tirhuta script)
- 𑨙𑨬 (Zanabazar Square script)
Etymology edit
From Proto-Indo-Aryan *tálas, from Proto-Indo-Iranian *tálas (“bottom, surface”), from Proto-Indo-European *telh₂- (“bottom, ground”).
Pronunciation edit
Noun edit
तल • (tála) stem, m or n
- surface, level, floor (of a house)
- the part underneath, lower part, base, bottom
- the palm of the hand
- the sole of the foot
Declension edit
| Masculine a-stem declension of तल (tála) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | तलः tálaḥ |
तलौ / तला¹ tálau / tálā¹ |
तलाः / तलासः¹ tálāḥ / tálāsaḥ¹ |
| Vocative | तल tála |
तलौ / तला¹ tálau / tálā¹ |
तलाः / तलासः¹ tálāḥ / tálāsaḥ¹ |
| Accusative | तलम् tálam |
तलौ / तला¹ tálau / tálā¹ |
तलान् tálān |
| Instrumental | तलेन tálena |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलैः / तलेभिः¹ tálaiḥ / tálebhiḥ¹ |
| Dative | तलाय tálāya |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलेभ्यः tálebhyaḥ |
| Ablative | तलात् tálāt |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलेभ्यः tálebhyaḥ |
| Genitive | तलस्य tálasya |
तलयोः tálayoḥ |
तलानाम् tálānām |
| Locative | तले tále |
तलयोः tálayoḥ |
तलेषु táleṣu |
| Notes |
| ||
| Neuter a-stem declension of तल (tála) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | तलम् tálam |
तले tále |
तलानि / तला¹ tálāni / tálā¹ |
| Vocative | तल tála |
तले tále |
तलानि / तला¹ tálāni / tálā¹ |
| Accusative | तलम् tálam |
तले tále |
तलानि / तला¹ tálāni / tálā¹ |
| Instrumental | तलेन tálena |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलैः / तलेभिः¹ tálaiḥ / tálebhiḥ¹ |
| Dative | तलाय tálāya |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलेभ्यः tálebhyaḥ |
| Ablative | तलात् tálāt |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलेभ्यः tálebhyaḥ |
| Genitive | तलस्य tálasya |
तलयोः tálayoḥ |
तलानाम् tálānām |
| Locative | तले tále |
तलयोः tálayoḥ |
तलेषु táleṣu |
| Notes |
| ||
Descendants edit
Noun edit
तल • (tála) stem, m
- a span
- the handle of a sword
- the palmyra tree
- the forearm
- pressing the strings of a lute with the left hand
- talātala - name of a hell
Declension edit
| Masculine a-stem declension of तल (tála) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | तलः tálaḥ |
तलौ / तला¹ tálau / tálā¹ |
तलाः / तलासः¹ tálāḥ / tálāsaḥ¹ |
| Vocative | तल tála |
तलौ / तला¹ tálau / tálā¹ |
तलाः / तलासः¹ tálāḥ / tálāsaḥ¹ |
| Accusative | तलम् tálam |
तलौ / तला¹ tálau / tálā¹ |
तलान् tálān |
| Instrumental | तलेन tálena |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलैः / तलेभिः¹ tálaiḥ / tálebhiḥ¹ |
| Dative | तलाय tálāya |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलेभ्यः tálebhyaḥ |
| Ablative | तलात् tálāt |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलेभ्यः tálebhyaḥ |
| Genitive | तलस्य tálasya |
तलयोः tálayoḥ |
तलानाम् tálānām |
| Locative | तले tále |
तलयोः tálayoḥ |
तलेषु táleṣu |
| Notes |
| ||
Noun edit
तल • (tála) stem, n
Declension edit
| Neuter a-stem declension of तल (tála) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | तलम् tálam |
तले tále |
तलानि / तला¹ tálāni / tálā¹ |
| Vocative | तल tála |
तले tále |
तलानि / तला¹ tálāni / tálā¹ |
| Accusative | तलम् tálam |
तले tále |
तलानि / तला¹ tálāni / tálā¹ |
| Instrumental | तलेन tálena |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलैः / तलेभिः¹ tálaiḥ / tálebhiḥ¹ |
| Dative | तलाय tálāya |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलेभ्यः tálebhyaḥ |
| Ablative | तलात् tálāt |
तलाभ्याम् tálābhyām |
तलेभ्यः tálebhyaḥ |
| Genitive | तलस्य tálasya |
तलयोः tálayoḥ |
तलानाम् tálānām |
| Locative | तले tále |
तलयोः tálayoḥ |
तलेषु táleṣu |
| Notes |
| ||
References edit
- Monier Williams (1899) “तल”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 440/2-3.
- Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 637