powstawać

Old Polish

Etymology

From po- +‎ wstawać. First attested in the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pɔfsta(ː)vat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /pɔfstavat͡ɕ/, /pɔfstɒvat͡ɕ/

Verb

powstawać impf (perfective powstać)

1. to rise, to stand up
   • 1930 [Fifteenth century], “Jer”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[2], 29, 19:

     Ktora-m to slal k nym przes slugy me proroki, w noci powstawaiøcz (consurgens) a posilaiøczP

     [Ktora-m to słał k nim przez sługi me proroki, w nocy powstawając (consurgens) a posyłając]

2. to attack someone's life
   • 1930 [Fifteenth century], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[3], 22, 26:

     Iako lotr powstawa (consurgit) przecziw bratv swemv

     [Jako łotr powstawa (consurgit) przeciw bratu swemu]

Related terms

nouns

• powstanie

 

verbs

• powstajać impf

 

Descendants

• Masurian: powstawacz
• Polish: powstawać
• Silesian: powstŏwać

References

• Bańkowski, Andrzej (2000) “powstać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “powstawać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish powstawać. By surface analysis, po- +‎ wstawać.

Pronunciation

• IPA^(key): /pɔˈfsta.vat͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /pɔˈfsta.vat͡ɕ/, /pɔˈfstɒ.vat͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -avat͡ɕ
• Syllabification: po‧wsta‧wać

Verb

powstawać impf (perfective powstać)

1. (intransitive) to arise, to develop, to come into being, to come about
2. (intransitive, literary) to rise, to stand

   Synonym: wstawać

3. (intransitive) to rise up, to rebel

   Synonym: buntować

4. (intransitive) to oppose (to strongly disagree with i.e. in a discussion)

   Synonym: sprzeciwiać się

5. (intransitive, obsolete) to rise (i.e. of a river or terrain, to lift in elevation)
6. (Middle Polish) to get healthy

   Synonym: zdrowieć

7. (intransitive, Middle Polish) to stop doing bad things
8. (intransitive, Middle Polish) to start doing something
9. (intransitive, Middle Polish) to rise from the dead

   Synonym: zmartwychwstawać

10. (intransitive, Middle Polish) to rise (to grow, to increase, to enlarge)
11. (intransitive, Middle Polish) to last

    Synonym: trwać

12. (intransitive, Middle Polish) to be reborn

    Synonym: odradzać się

13. (intransitive, Middle Polish) to stick out, to jut

    Synonym: sterczeć

Conjugation

Conjugation of powstawać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		powstawać
present tense	1st	powstaję			powstajemy
	2nd	powstajesz			powstajecie
	3rd	powstaje			powstają
	impersonal	powstaje się
past tense	1st	powstawałem, -(e)m powstawał	powstawałam, -(e)m powstawała	powstawałom, -(e)m powstawało	powstawaliśmy, -(e)śmy powstawali	powstawałyśmy, -(e)śmy powstawały
	2nd	powstawałeś, -(e)ś powstawał	powstawałaś, -(e)ś powstawała	powstawałoś, -(e)ś powstawało	powstawaliście, -(e)ście powstawali	powstawałyście, -(e)ście powstawały
	3rd	powstawał	powstawała	powstawało	powstawali	powstawały
	impersonal	powstawano
future tense	1st	będę powstawał, będę powstawać	będę powstawała, będę powstawać	będę powstawało, będę powstawać	będziemy powstawali, będziemy powstawać	będziemy powstawały, będziemy powstawać
	2nd	będziesz powstawał, będziesz powstawać	będziesz powstawała, będziesz powstawać	będziesz powstawało, będziesz powstawać	będziecie powstawali, będziecie powstawać	będziecie powstawały, będziecie powstawać
	3rd	będzie powstawał, będzie powstawać	będzie powstawała, będzie powstawać	będzie powstawało, będzie powstawać	będą powstawali, będą powstawać	będą powstawały, będą powstawać
	impersonal	będzie powstawać się
conditional	1st	powstawałbym, bym powstawał	powstawałabym, bym powstawała	powstawałobym, bym powstawało	powstawalibyśmy, byśmy powstawali	powstawałybyśmy, byśmy powstawały
	2nd	powstawałbyś, byś powstawał	powstawałabyś, byś powstawała	powstawałobyś, byś powstawało	powstawalibyście, byście powstawali	powstawałybyście, byście powstawały
	3rd	powstawałby, by powstawał	powstawałaby, by powstawała	powstawałoby, by powstawało	powstawaliby, by powstawali	powstawałyby, by powstawały
	impersonal	powstawano by
imperative	1st	niech powstaję			powstawajmy
	2nd	powstawaj			powstawajcie
	3rd	niech powstaje			niech powstają
active adjectival participle		powstający	powstająca	powstające	powstający	powstające
contemporary adverbial participle		powstając
verbal noun		powstawanie

Derived terms

verbs

• powstawać jak grzyby po deszczu impf, powstać jak grzyby po deszczu pf
• powstawać z martwych impf, powstać z martwych pf
• powstawać z popiołów impf, powstać z popiołów pf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), powstawać is one of the most used words in Polish, appearing 38 times in scientific texts, 7 times in news, 13 times in essays, 0 times in fiction, and 1 time in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 59 times, making it the 1097th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• powstawać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• powstawać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “powstawać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Paweł Kupiszewski (07.05.2020) “POWSTAWAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “powstawać”, in Słownik języka polskiego‎^[4]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “powstawać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[5]
• A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “powstawać”, in Słownik języka polskiego‎^[6] (in Polish), volume 4, Warsaw, page 866
• powstawać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego