zacząć

See also: zacząc

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *začęti. First attested in c. 1500.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /zat͡ʃʲɑ̃t͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /zat͡ʃʲɑ̃t͡ɕ/

Verb

zacząć pf (imperfective zaczynać)

1. (attested in Greater Poland) to start, to begin
   • 1979 [c. 1500], Ladislas of Gielniów, “Rzepka Wojciech R. Pieśni Władysława z Gielniowa nowo odnalezione”, in Wiesław Wydra, editor, Studia Polonistyczne, volume 6, numbers 167-201, Gniezno, page 175:

     Syn mathuchny swey duszą wszyal a szlothkye pyenye yest *zaczchąl

     [Syn matuchny swej duszę wziął a słodkie pienie jest zacz[ch]ął]

     The mother's son took his soul and the sweet singing has begun.

Related terms

noun

• zaczynacz

 

Descendants

• Polish: zacząć
• Silesian: zaczōńć

References

• Boryś, Wiesław (2005) “zacząć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “zacząć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish zacząć.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈza.t͡ʂɔɲt͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈza.t͡ʂɔ̃t͡ɕ/

• Audio 1; “zacząć”:

  (file)

• Audio 2; “zacząć się”:

  (file)

• Rhymes: -at͡ʂɔɲt͡ɕ
• Syllabification: za‧cząć

Verb

zacząć pf (imperfective zaczynać)

1. (transitive) to start, to begin (to do something previously not done) [with infinitive ‘to do what’]

   Synonyms: jąć, rozpocząć, wszcząć

2. (transitive) to start (to enter the first stages of something) [with infinitive ‘to do what’]

   Synonym: rozpocząć

3. (transitive) to begin (to do something as the first of a series of actions) [with instrumental ‘with what’; or with od (+ genitive) ‘from what’]

   Synonym: rozpocząć

4. (intransitive) to begin, to start (to take on a particular profession) [with jako (+ nominative) ‘as what’ and w (+ locative) ‘in what field’]

   Synonym: rozpocząć

5. (transitive) to begin (to open and start using something previously unused)

   Synonyms: napocząć, rozpocząć

6. (intransitive) to begin (to say something at first and continue speaking afterwards) [with o (+ locative) ‘about what’]

   Synonym: rozpocząć

7. (intransitive) to begin, to start (to gain a particular ability) [with infinitive ‘to do what’]

   zacząć chodzić ― to start walking

8. (intransitive) to start (to be the cause of conflict)

   Ale to on zaczął! ― But he started it!

9. (intransitive, obsolete) to enter pregnancy, to become pregnant

   Synonym: zajść w ciążę

10. (reflexive with się) to start, to begin (of events, etc., to have a beginning; to be initiated)

    Synonym: rozpocząć się

    Antonym: skończyć się

    Spotkanie się zaczęło. ― The meeting has started.

11. (reflexive with się) to start, to begin (of places, etc., to have an edge; to be first seen somewhere)

    Synonym: rozpocząć się

    Antonym: skończyć się

12. (reflexive with się) to start, to begin (of periods, etc., to have the initial phase and continue to last)

    Synonyms: nastać, rozpocząć się

13. (reflexive with się) to start, to begin (to be the first of a collection of events) [with instrumental ‘with what’; or with od (+ genitive) ‘from what’; or with z (+ instrumental) ‘with what’]

    Synonym: rozpocząć się

Conjugation

Conjugation of zacząć pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		zacząć
future tense	1st	zacznę			zaczniemy
	2nd	zaczniesz			zaczniecie
	3rd	zacznie			zaczną
	impersonal	zacznie się
past tense	1st	zacząłem, -(e)m zaczął	zaczęłam, -(e)m zaczęła	zaczęłom, -(e)m zaczęło	zaczęliśmy, -(e)śmy zaczęli	zaczęłyśmy, -(e)śmy zaczęły
	2nd	zacząłeś, -(e)ś zaczął	zaczęłaś, -(e)ś zaczęła	zaczęłoś, -(e)ś zaczęło	zaczęliście, -(e)ście zaczęli	zaczęłyście, -(e)ście zaczęły
	3rd	zaczął	zaczęła	zaczęło	zaczęli	zaczęły
	impersonal	zaczęto
conditional	1st	zacząłbym, bym zaczął	zaczęłabym, bym zaczęła	zaczęłobym, bym zaczęło	zaczęlibyśmy, byśmy zaczęli	zaczęłybyśmy, byśmy zaczęły
	2nd	zacząłbyś, byś zaczął	zaczęłabyś, byś zaczęła	zaczęłobyś, byś zaczęło	zaczęlibyście, byście zaczęli	zaczęłybyście, byście zaczęły
	3rd	zacząłby, by zaczął	zaczęłaby, by zaczęła	zaczęłoby, by zaczęło	zaczęliby, by zaczęli	zaczęłyby, by zaczęły
	impersonal	zaczęto by
imperative	1st	niech zacznę			zacznijmy
	2nd	zacznij			zacznijcie
	3rd	niech zacznie			niech zaczną
passive adjectival participle		zaczęty	zaczęta	zaczęte	zaczęci	zaczęte
anterior adverbial participle		zacząwszy
verbal noun		zaczęcie

Derived terms

verbs

• zacząć od pieca pf, zaczynać od pieca impf
• zaczęły się schody pf, zaczynają się schody impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), zacząć is one of the most used words in Polish, appearing 33 times in scientific texts, 12 times in news, 14 times in essays, 93 times in fiction, and 48 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 200 times, making it the 274th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• zacząć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• zacząć in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zacząć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zacząć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku
• “ACZĄĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku, 08.03.2016
• “ZACZĄĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku, 11.01.2010
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “zacząć”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “zacząć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “zacząć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 8, Warsaw, page 54
• M. Arcta Słownik Staropolski/Zacząć on the Polish Wikisource.Wikisource ^pl
• zacząć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego