स्थिर
Hindi
editEtymology
editLearned borrowing from Sanskrit स्थिर (sthira). Doublet of ठिर (ṭhir).
Pronunciation
editAdjective
editस्थिर • (sthir) (indeclinable)
Related terms
editFurther reading
edit- Bahri, Hardev (1989) “स्थिर”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons.
Marathi
editEtymology
editLearned borrowing from Sanskrit स्थिर (sthira).
Pronunciation
editAdjective
editस्थिर • (sthir)
Related terms
editSanskrit
editAlternative scripts
editAlternative scripts
- স্থিৰ (Assamese script)
- ᬲ᭄ᬣᬶᬭ (Balinese script)
- স্থির (Bengali script)
- 𑰭𑰿𑰞𑰰𑰨 (Bhaiksuki script)
- 𑀲𑁆𑀣𑀺𑀭 (Brahmi script)
- သ္ထိရ (Burmese script)
- સ્થિર (Gujarati script)
- ਸ੍ਥਿਰ (Gurmukhi script)
- 𑌸𑍍𑌥𑌿𑌰 (Grantha script)
- ꦱ꧀ꦡꦶꦫ (Javanese script)
- 𑂮𑂹𑂟𑂱𑂩 (Kaithi script)
- ಸ್ಥಿರ (Kannada script)
- ស្ថិរ (Khmer script)
- ສ຺ຖິຣ (Lao script)
- സ്ഥിര (Malayalam script)
- ᠰᡨᡳᡵᠠ (Manchu script)
- 𑘭𑘿𑘞𑘱𑘨 (Modi script)
- ᠰᠲᠢᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧍𑧠𑦾𑧒𑧈 (Nandinagari script)
- 𑐳𑑂𑐠𑐶𑐬 (Newa script)
- ସ୍ଥିର (Odia script)
- ꢱ꣄ꢢꢶꢬ (Saurashtra script)
- 𑆱𑇀𑆡𑆴𑆫 (Sharada script)
- 𑖭𑖿𑖞𑖰𑖨 (Siddham script)
- ස්ථිර (Sinhalese script)
- 𑪁 𑪙𑩬𑩑𑩼 (Soyombo script)
- 𑚨𑚶𑚚𑚮𑚤 (Takri script)
- ஸ்தி²ர (Tamil script)
- స్థిర (Telugu script)
- สฺถิร (Thai script)
- སྠི་ར (Tibetan script)
- 𑒮𑓂𑒟𑒱𑒩 (Tirhuta script)
- 𑨰𑩇𑨚𑨁𑨫 (Zanabazar Square script)
Etymology
editFrom Proto-Indo-Iranian *stHrás, from Proto-Indo-European *sth₂rós. Cognate with Proto-Slavic *stàrъ, Proto-Germanic *stōraz, Lithuanian stóras, Albanian stër-, Ossetian стыр (styr), Pashto ستر (stër).
Pronunciation
editAdjective
editस्थिर • (sthirá) stem (root स्था)
- stable; constant; still
- dependable; trustworthy
- faithful
- still
- firm; steadfast
- sure; certain
- ascertained
- permanent
- durable; lasting
- determined
- solid
- compact
- stern
- hard-hearted
- hard
- settled; agreed; resolved
- serene; calm
- fixed
- motionless
- secret
Declension
editMasculine a-stem declension of स्थिर (sthirá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | स्थिरः sthiráḥ |
स्थिरौ / स्थिरा¹ sthiraú / sthirā́¹ |
स्थिराः / स्थिरासः¹ sthirā́ḥ / sthirā́saḥ¹ |
Vocative | स्थिर sthíra |
स्थिरौ / स्थिरा¹ sthírau / sthírā¹ |
स्थिराः / स्थिरासः¹ sthírāḥ / sthírāsaḥ¹ |
Accusative | स्थिरम् sthirám |
स्थिरौ / स्थिरा¹ sthiraú / sthirā́¹ |
स्थिरान् sthirā́n |
Instrumental | स्थिरेण sthiréṇa |
स्थिराभ्याम् sthirā́bhyām |
स्थिरैः / स्थिरेभिः¹ sthiraíḥ / sthirébhiḥ¹ |
Dative | स्थिराय sthirā́ya |
स्थिराभ्याम् sthirā́bhyām |
स्थिरेभ्यः sthirébhyaḥ |
Ablative | स्थिरात् sthirā́t |
स्थिराभ्याम् sthirā́bhyām |
स्थिरेभ्यः sthirébhyaḥ |
Genitive | स्थिरस्य sthirásya |
स्थिरयोः sthiráyoḥ |
स्थिराणाम् sthirā́ṇām |
Locative | स्थिरे sthiré |
स्थिरयोः sthiráyoḥ |
स्थिरेषु sthiréṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of स्थिरा (sthirā́) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | स्थिरा sthirā́ |
स्थिरे sthiré |
स्थिराः sthirā́ḥ |
Vocative | स्थिरे sthíre |
स्थिरे sthíre |
स्थिराः sthírāḥ |
Accusative | स्थिराम् sthirā́m |
स्थिरे sthiré |
स्थिराः sthirā́ḥ |
Instrumental | स्थिरया / स्थिरा¹ sthiráyā / sthirā́¹ |
स्थिराभ्याम् sthirā́bhyām |
स्थिराभिः sthirā́bhiḥ |
Dative | स्थिरायै sthirā́yai |
स्थिराभ्याम् sthirā́bhyām |
स्थिराभ्यः sthirā́bhyaḥ |
Ablative | स्थिरायाः / स्थिरायै² sthirā́yāḥ / sthirā́yai² |
स्थिराभ्याम् sthirā́bhyām |
स्थिराभ्यः sthirā́bhyaḥ |
Genitive | स्थिरायाः / स्थिरायै² sthirā́yāḥ / sthirā́yai² |
स्थिरयोः sthiráyoḥ |
स्थिराणाम् sthirā́ṇām |
Locative | स्थिरायाम् sthirā́yām |
स्थिरयोः sthiráyoḥ |
स्थिरासु sthirā́su |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of स्थिर (sthirá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | स्थिरम् sthirám |
स्थिरे sthiré |
स्थिराणि / स्थिरा¹ sthirā́ṇi / sthirā́¹ |
Vocative | स्थिर sthíra |
स्थिरे sthíre |
स्थिराणि / स्थिरा¹ sthírāṇi / sthírā¹ |
Accusative | स्थिरम् sthirám |
स्थिरे sthiré |
स्थिराणि / स्थिरा¹ sthirā́ṇi / sthirā́¹ |
Instrumental | स्थिरेण sthiréṇa |
स्थिराभ्याम् sthirā́bhyām |
स्थिरैः / स्थिरेभिः¹ sthiraíḥ / sthirébhiḥ¹ |
Dative | स्थिराय sthirā́ya |
स्थिराभ्याम् sthirā́bhyām |
स्थिरेभ्यः sthirébhyaḥ |
Ablative | स्थिरात् sthirā́t |
स्थिराभ्याम् sthirā́bhyām |
स्थिरेभ्यः sthirébhyaḥ |
Genitive | स्थिरस्य sthirásya |
स्थिरयोः sthiráyoḥ |
स्थिराणाम् sthirā́ṇām |
Locative | स्थिरे sthiré |
स्थिरयोः sthiráyoḥ |
स्थिरेषु sthiréṣu |
Notes |
|
Derived terms
edit- अस्थिर (asthira)
- युधिष्ठिर (yudhiṣṭhira)
- स्थिरा (sthirā)
- स्थिरजङ्गम (sthirajaṅgama)
- स्थिरजीवित (sthirajīvita)
- स्थिरत्व (sthiratva)
- स्थिरता (sthiratā)
- स्थिरदृष्टि (sthiradṛṣṭi)
- स्थिरधी (sthiradhī)
- स्थिरबुद्धि (sthirabuddhi)
- स्थिरवाच् (sthiravāc)
- स्थेष्ठ (stheṣṭha)
Related terms
edit- स्थिरति (sthirati)
Descendants
edit- Assamese: থিৰ (thir)
- Hindi: ठिर (ṭhir)
- Magahi: 𑂃𑂮𑂹𑂞𑂱𑂩 (astir)
- → Assamese: স্থিৰ (sthir)
- → Gujarati: સ્થિર (sthir)
- → Hindi: स्थिर (sthir)
- → Khmer: ស្ថិរ (stheraʼ)
- → Old Tamil: 𑀢𑀺𑀶𑀫𑁆 (tiṟam)
- → Telugu: స్థిరము (sthiramu)
Noun
editस्थिर • (sthira) stem, m
- the earth
- Synonyms: see Thesaurus:भू
- Desmodium gangeticum
- a kind of metre
Declension
editMasculine a-stem declension of स्थिर (sthira) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | स्थिरः sthiraḥ |
स्थिरौ / स्थिरा¹ sthirau / sthirā¹ |
स्थिराः / स्थिरासः¹ sthirāḥ / sthirāsaḥ¹ |
Vocative | स्थिर sthira |
स्थिरौ / स्थिरा¹ sthirau / sthirā¹ |
स्थिराः / स्थिरासः¹ sthirāḥ / sthirāsaḥ¹ |
Accusative | स्थिरम् sthiram |
स्थिरौ / स्थिरा¹ sthirau / sthirā¹ |
स्थिरान् sthirān |
Instrumental | स्थिरेण sthireṇa |
स्थिराभ्याम् sthirābhyām |
स्थिरैः / स्थिरेभिः¹ sthiraiḥ / sthirebhiḥ¹ |
Dative | स्थिराय sthirāya |
स्थिराभ्याम् sthirābhyām |
स्थिरेभ्यः sthirebhyaḥ |
Ablative | स्थिरात् sthirāt |
स्थिराभ्याम् sthirābhyām |
स्थिरेभ्यः sthirebhyaḥ |
Genitive | स्थिरस्य sthirasya |
स्थिरयोः sthirayoḥ |
स्थिराणाम् sthirāṇām |
Locative | स्थिरे sthire |
स्थिरयोः sthirayoḥ |
स्थिरेषु sthireṣu |
Notes |
|
Noun
editस्थिर • (sthira) stem, n
Declension
editNeuter a-stem declension of स्थिर (sthira) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | स्थिरम् sthiram |
स्थिरे sthire |
स्थिराणि / स्थिरा¹ sthirāṇi / sthirā¹ |
Vocative | स्थिर sthira |
स्थिरे sthire |
स्थिराणि / स्थिरा¹ sthirāṇi / sthirā¹ |
Accusative | स्थिरम् sthiram |
स्थिरे sthire |
स्थिराणि / स्थिरा¹ sthirāṇi / sthirā¹ |
Instrumental | स्थिरेण sthireṇa |
स्थिराभ्याम् sthirābhyām |
स्थिरैः / स्थिरेभिः¹ sthiraiḥ / sthirebhiḥ¹ |
Dative | स्थिराय sthirāya |
स्थिराभ्याम् sthirābhyām |
स्थिरेभ्यः sthirebhyaḥ |
Ablative | स्थिरात् sthirāt |
स्थिराभ्याम् sthirābhyām |
स्थिरेभ्यः sthirebhyaḥ |
Genitive | स्थिरस्य sthirasya |
स्थिरयोः sthirayoḥ |
स्थिराणाम् sthirāṇām |
Locative | स्थिरे sthire |
स्थिरयोः sthirayoḥ |
स्थिरेषु sthireṣu |
Notes |
|
References
edit- Apte, Vaman Shivram (1890) “स्थिर”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan, page 1724
- Monier Williams (1899) “स्थिर”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1264, column 3.
Categories:
- Hindi terms borrowed from Sanskrit
- Hindi learned borrowings from Sanskrit
- Hindi terms derived from Sanskrit
- Hindi doublets
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi adjectives
- Hindi indeclinable adjectives
- Hindi terms with usage examples
- Marathi terms borrowed from Sanskrit
- Marathi learned borrowings from Sanskrit
- Marathi terms derived from Sanskrit
- Marathi terms with IPA pronunciation
- Marathi lemmas
- Marathi adjectives
- Sanskrit terms belonging to the root स्थिर्
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms derived from the Proto-Indo-European root *steh₂-
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit terms belonging to the root स्था
- Sanskrit adjectives in Devanagari script
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit a-stem nouns
- Sanskrit neuter nouns