ปัณฑุกัมพล
Thai
editAlternative forms
editEtymology
editFrom ปัณฑุ (“yellowish white; red”) + กัมพล (“flannel; wool; woolen”); ultimately from Pali paṇḍukambala, from paṇḍu (“yellowish white”) + kambala (“flannel; wool; woolen”). Compare Khmer បណ្ឌុកម្ពល (bɑɑndukmpɔɔl); Sanskrit पाण्डुकम्बल (pāṇḍukambala).
Pronunciation
editOrthographic | ปัณฑุกัมพล p ạ ɳ ɖ u k ạ m b l | |
Phonemic | ปัน-ดุ-กำ-พน p ạ n – ɗ u – k å – b n | |
Romanization | Paiboon | bpan-dù-gam-pon |
Royal Institute | pan-du-kam-phon | |
(standard) IPA(key) | /pan˧.du˨˩.kam˧.pʰon˧/(R) |
Proper noun
editปัณฑุกัมพล • (bpan-dù-gam-pon)
- (Buddhism and Hinduism mythology) the throne of the Buddhist/Hindu god Indra, located under a coral tree in the heaven of Tāvatiṃsa, made of stone, but as soft as wool, being red in colour.
- 1345, พระมหาธรรมราชาที่ ๑, ไตรภูมิกถา:
- แลใต้ต้นนั้นมีแท่นศิลาแก้วอันหนึ่งชื่อว่า ปัณฑุกัมพล โดยรีได้ ๔๘๐,๐๐๐ วา โดยกว้างได้ ๔๐,๐๐๐ วา โดยหนาได้ ๑๒๐,๐๐๐ วา แดงเข้มแดงฉันดั่งดอกสะเอ้ง แลอ่อนดั่งฟูกผ้า อ่อนดั่งหงอนราชหงส์ทอง ผิเมื่อพระอินทร์นั่งเหนือแผ่นศิลานั้น แผ่นศิลานั้นอ่อนจุลงไปเพียงสะดือ ผิเมื่อพระอินทร์ธลุกลงจากศิลา ศิลานั้นเต็มขึ้นมาดั่งก่อนเล่า
- lɛɛ dtâai dtôn nán mii tɛ̂n sì-laa gɛ̂ɛo an nʉ̀ng chʉ̂ʉ wâa bpan-dù-gam-pon dooi rii dâai sìi sɛ̌ɛn bpɛ̀ɛt mʉ̀ʉn waa dooi gwâang dâai sìi mʉ̀ʉn waa dooi nǎa dâai sɛ̌ɛn sɔ̌ɔng mʉ̀ʉn waa dɛɛng kêem dɛɛng chǎn dàng dɔ̀ɔk sà-êng lɛɛ ɔ̀ɔn dàng fûuk pâa ɔ̀ɔn dàng ngɔ̌ɔn râat-chá-hǒng tɔɔng pì mʉ̂ʉa prá-in nâng nʉ̌ʉa pɛ̀n sì-laa nán pɛ̀n sì-laa nán ɔ̀ɔn jù long bpai piiang sà-dʉʉ pì mʉ̂ʉa prá-in tá lúk long jàak sì-laa sì-laa nán dtem kʉ̂n maa dàng-gɔ̀ɔn lâo
- And underneath that tree is a seat of crystal stone, known by the name of Red Wool. It is 480,000 fathoms long, 40,000 fathoms wide, and 120,000 fathoms thick. It is deep, vivid red as a scarlet mallow flower, soft as a fabric mattress, and pliable as the crest of a golden royal swan. Once Indra sits upon that stone sheet, the stone sheet will become soft and sunken like a navel. Once he, Indra, rises from the stone, that stone will become full as before.