See also: calować and całowac

Old Polish edit

Alternative forms edit

Etymology edit

Inherited from Proto-Slavic *cělovàti. By surface analysis, cały +‎ -ować. First attested in the end of the 14th century.

Pronunciation edit

  • IPA(key): (10th–15th CE) /t͡saɫɔvat͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /t͡saɫɔvat͡ɕ/

Verb edit

całować impf (perfective pocałować or ucałować)

  1. (transitive) to kiss (to touch with the lips) [+accusative = whom/what], [+ w (accusative) = where], [+instrumental = with what]
    • 1930 [Fifteenth century], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[1], section 11,29:
      Gymye syø gey czalowacz (osculatus est eam) a zaplakaw y rzekl gey, yze gey gest brat
      [Jimie się jej całować (osculatus est eam), a zapłakaw i rzekł jej, iże jest brat jej [oćca]]
    • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 60:
      Czalvysze thy, Rogowszky, w rzicz biccaka
      [Całujże ty, Rogowski, w rzyć byczaka]
    • 1930 [Fifteenth century], “Ruth”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[2], section 14,1:
      Orffa czalowawszi (osculata est) swyekrew wrocy syø
      [Orfa, całowawszy (osculata est) świekrew, wroci się]
    • 1876 [1407], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie[3], volume X, page 389:
      Milowacz gymeli (sc. Chrystusa) y wszegdi gego nogy czalowacz
      [Miłować jimieli (sc. Chrystusa) i wszegdy jego nogi całować]
    • 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 15:
      Czalvva circuit ore
      [Całuwa circuit ore]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[4], page 769:
      Wnętrze lało sie w ty usta jego, ktoremi był boga całował
      [Wnętrze lało sie w ty usta jego, ktoremi był Boga całował]
  2. (reflexive with się) to kiss each other (to touch each other’s lips)
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Latin-Polish-German Florian Psalter]‎[5], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 84, 11:
      Sprawedlnoscz a pocoy czalowalesta se sø (iustitia et pax osculatae sunt)
      [Sprawiedlność a pokoj całowalesta sie [są] (iustitia et pax osculatae sunt)]

Derived terms edit

noun

Related terms edit

adjective
adverbs
nouns
verbs

Descendants edit

  • Polish: całować
  • Silesian: całować

References edit

Polish edit

Etymology edit

Inherited from Old Polish całować. By surface analysis, cały +‎ -ować.

Pronunciation edit

  • IPA(key): /t͡saˈwɔ.vat͡ɕ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /t͡saˈɫɔ.vat͡ɕ/
  • (file)
  • (file)
  • Rhymes: -ɔvat͡ɕ
  • Syllabification: ca‧ło‧wać

Verb edit

całować impf (perfective ucałować or pocałować)

  1. (transitive) to kiss (to touch with the lips)
    Hyponym: cmokać
  2. (reflexive with się) to kiss each other (to touch each other’s lips)

Conjugation edit

Conjugation of całować impf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive całować
present tense 1st całuję całujemy
2nd całujesz całujecie
3rd całuje całują
impersonal całuje się
past tense 1st całowałem,
-(e)m całował
całowałam,
-(e)m całowała
całowałom,
-(e)m całowało
całowaliśmy,
-(e)śmy całowali
całowałyśmy,
-(e)śmy całowały
2nd całowałeś,
-(e)ś całował
całowałaś,
-(e)ś całowała
całowałoś,
-(e)ś całowało
całowaliście,
-(e)ście całowali
całowałyście,
-(e)ście całowały
3rd całował całowała całowało całowali całowały
impersonal całowano
future tense 1st będę całował,
będę całować
będę całowała,
będę całować
będę całowało,
będę całować
będziemy całowali,
będziemy całować
będziemy całowały,
będziemy całować
2nd będziesz całował,
będziesz całować
będziesz całowała,
będziesz całować
będziesz całowało,
będziesz całować
będziecie całowali,
będziecie całować
będziecie całowały,
będziecie całować
3rd będzie całował,
będzie całować
będzie całowała,
będzie całować
będzie całowało,
będzie całować
będą całowali,
będą całować
będą całowały,
będą całować
impersonal będzie całować się
conditional 1st całowałbym,
bym całował
całowałabym,
bym całowała
całowałobym,
bym całowało
całowalibyśmy,
byśmy całowali
całowałybyśmy,
byśmy całowały
2nd całowałbyś,
byś całował
całowałabyś,
byś całowała
całowałobyś,
byś całowało
całowalibyście,
byście całowali
całowałybyście,
byście całowały
3rd całowałby,
by całował
całowałaby,
by całowała
całowałoby,
by całowało
całowaliby,
by całowali
całowałyby,
by całowały
impersonal całowano by
imperative 1st niech całuję całujmy
2nd całuj całujcie
3rd niech całuje niech całują
active adjectival participle całujący całująca całujące całujący całujące
passive adjectival participle całowany całowana całowane całowani całowane
contemporary adverbial participle całując
verbal noun całowanie

Derived terms edit

adjectives
interjections
nouns
verbs
verbs

Related terms edit

adjectives
adverbs
nouns
verbs

Further reading edit

  • całować in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • całować in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa; Stanisław Rospond; Witold Taszycki; Stefan Hrabec; Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023), “całować”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa; Stanisław Rospond; Witold Taszycki; Stefan Hrabec; Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023), “całować się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • CAŁOWAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 02.01.2023
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814), “całować”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861), “całować”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “całować”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 254
  • całować in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Silesian edit

Etymology edit

Inherited from Old Polish całować. By surface analysis, cały +‎ -ować.

Pronunciation edit

  • IPA(key): /t͡saˈwɔvat͡ɕ/
  • Rhymes: -ɔvat͡ɕ
  • Syllabification: ca‧ło‧wać

Verb edit

całować impf (perfective pocałować or ucałować)

  1. (transitive) to kiss (to touch with the lips)
  2. (reflexive with sie) to kiss each other (to touch each other’s lips)

Conjugation edit

Conjugation of całować impf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive całować
present tense 1st całujã całujymy
2nd całujesz całujecie
3rd całuje całujōm
past tense 1st całowołch,
całowołech,
całowoł żech
całowałach
całowała żech
całowałoch1)
całowało żech
1)
całowalimy,
całowalichmy
całowałymy,
całowałychmy
2nd całowołś,
całowołeś,
całowoł żeś
całowałaś
całowała żeś
całowałoś1)
całowało żeś
1)
całowaliście,
całowali żeście
całowałyście,
całowały żeście
3rd całowoł całowała całowało całowali całowały
future tense 1st bydã całowoł,
bydã całować
bydã całowała,
bydã całować
bydã całowało,1)
bydã całować
bydymy całowali,
bydymy całować
bydymy całowały,
bydymy całować
2nd bydziesz całowoł,
bydziesz całować
bydziesz całowała,
bydziesz całować
bydziesz całowało,1)
bydziesz całować
bydziecie całowali,
bydziecie całować
bydziecie całowały,
bydziecie całować
3rd bydzie całowoł,
bydzie całować
bydzie całowała,
bydzie całować
bydzie całowało,
bydzie całować
bydōm całowali,
bydōm całować
bydōm całowały,
bydōm całować
pluperfect tense2)
1st bōłch całowoł,
bōłech całowoł,
bōł żech całowoł
byłach całowała
była żech całowała
byłoch całowało1)
było żech całowało
1)
byli my całowali,
bylichmy całowali
były my całowały,
byłychmy całowały
2nd bōłś całowoł,
bōłeś całowoł,
bōł żeś całowoł
byłaś całowała
była żeś całowała
byłoś całowało1)
było żeś całowało
1)
byliście całowali,
byli żeście całowali
byłyście całowały,
były żeście całowały
3rd bōł całowoł była całowała było całowało1)
były my całowali,
byłychmy całowali
były całowały
conditional 1st bych całowoł bych całowała byście całowali by my całowały,
bychmy całowały
2nd byś całowoł byś całowała byście całowali byście całowały
3rd by całowoł by całowała by całowało by całowali by całowały
imperative 1st niych całujã całujmy
2nd całuj całujcie
3rd niych całuje niych całujōm
active adjectival participle całujōncy całujōncŏ całujōnce całujōncy całujōnce
passive adjectival participle całowany całowanŏ całowane cał całowane
verbal noun całowanie
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms.
2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Further reading edit