باز
Arabic edit
Alternative forms edit
- بَأْز (baʔz)
Etymology edit
From Middle Persian 𐭡𐭠𐭰 (bʾc /bāz/, “hawk, falcon”); cognates with Old Armenian բազէ (bazē), Georgian ბაზი (bazi), Classical Syriac ܒܙܐ (bāzāʾ), and Hebrew בַּז (baz).
Pronunciation edit
Noun edit
بَازٌ • (bāzun) m (dual بَازَانِ (bāzāni), plural بِيزَان (bīzān) or أَبْوَاز (ʔabwāz) or بُزَاة (buzāh))
Declension edit
Singular | basic singular triptote | ||
---|---|---|---|
Indefinite | Definite | Construct | |
Informal | بَاز bāz |
الْبَاز al-bāz |
بَاز bāz |
Nominative | بَازٌ bāzun |
الْبَازُ al-bāzu |
بَازُ bāzu |
Accusative | بَازًا bāzan |
الْبَازَ al-bāza |
بَازَ bāza |
Genitive | بَازٍ bāzin |
الْبَازِ al-bāzi |
بَازِ bāzi |
Dual | Indefinite | Definite | Construct |
Informal | بَازَيْن bāzayn |
الْبَازَيْن al-bāzayn |
بَازَيْ bāzay |
Nominative | بَازَانِ bāzāni |
الْبَازَانِ al-bāzāni |
بَازَا bāzā |
Accusative | بَازَيْنِ bāzayni |
الْبَازَيْنِ al-bāzayni |
بَازَيْ bāzay |
Genitive | بَازَيْنِ bāzayni |
الْبَازَيْنِ al-bāzayni |
بَازَيْ bāzay |
Plural | basic broken plural triptote; broken plural triptote in ـَاة (-āh) | ||
Indefinite | Definite | Construct | |
Informal | بِيزَان; أَبْوَاز; بُزَاة bīzān; ʔabwāz; buzāt |
الْبِيزَان; الْأَبْوَاز; الْبُزَاة al-bīzān; al-ʔabwāz; al-buzāt |
بِيزَان; أَبْوَاز; بُزَاة bīzān; ʔabwāz; buzāt |
Nominative | بِيزَانٌ; أَبْوَازٌ; بُزَاةٌ bīzānun; ʔabwāzun; buzātun |
الْبِيزَانُ; الْأَبْوَازُ; الْبُزَاةُ al-bīzānu; al-ʔabwāzu; al-buzātu |
بِيزَانُ; أَبْوَازُ; بُزَاةُ bīzānu; ʔabwāzu; buzātu |
Accusative | بِيزَانًا; أَبْوَازًا; بُزَاةً bīzānan; ʔabwāzan; buzātan |
الْبِيزَانَ; الْأَبْوَازَ; الْبُزَاةَ al-bīzāna; al-ʔabwāza; al-buzāta |
بِيزَانَ; أَبْوَازَ; بُزَاةَ bīzāna; ʔabwāza; buzāta |
Genitive | بِيزَانٍ; أَبْوَازٍ; بُزَاةٍ bīzānin; ʔabwāzin; buzātin |
الْبِيزَانِ; الْأَبْوَازِ; الْبُزَاةِ al-bīzāni; al-ʔabwāzi; al-buzāti |
بِيزَانِ; أَبْوَازِ; بُزَاةِ bīzāni; ʔabwāzi; buzāti |
Noun edit
بَازٍ • (bāzin) m (construct state بَازِي (bāzī), dual بَازِيَانِ (bāziyāni), plural بَوَازٍ (bawāzin) or بُزَاةٌ (buzātun) or بِيزَانٌ (bīzānun))
- Alternative form of بَازٌ (bāzun)
Declension edit
Singular | singular triptote in ـٍ (-in) | ||
---|---|---|---|
Indefinite | Definite | Construct | |
Informal | بَازِي bāzī |
الْبَازِي al-bāzī |
بَازِي bāzī |
Nominative | بَازٍ bāzin |
الْبَازِي al-bāzī |
بَازِي bāzī |
Accusative | بَازِيًا bāziyan |
الْبَازِيَ al-bāziya |
بَازِيَ bāziya |
Genitive | بَازٍ bāzin |
الْبَازِي al-bāzī |
بَازِي bāzī |
Dual | Indefinite | Definite | Construct |
Informal | بَازِيَيْن bāziyayn |
الْبَازِيَيْن al-bāziyayn |
بَازِيَيْ bāziyay |
Nominative | بَازِيَانِ bāziyāni |
الْبَازِيَانِ al-bāziyāni |
بَازِيَا bāziyā |
Accusative | بَازِيَيْنِ bāziyayni |
الْبَازِيَيْنِ al-bāziyayni |
بَازِيَيْ bāziyay |
Genitive | بَازِيَيْنِ bāziyayni |
الْبَازِيَيْنِ al-bāziyayni |
بَازِيَيْ bāziyay |
Plural | broken plural diptote in ـٍ (-in); broken plural triptote in ـَاة (-āh); basic broken plural triptote | ||
Indefinite | Definite | Construct | |
Informal | بَوَازِي; بُزَاة; بِيزَان bawāzī; buzāt; bīzān |
الْبَوَازِي; الْبُزَاة; الْبِيزَان al-bawāzī; al-buzāt; al-bīzān |
بَوَازِي; بُزَاة; بِيزَان bawāzī; buzāt; bīzān |
Nominative | بَوَازٍ; بُزَاةٌ; بِيزَانٌ bawāzin; buzātun; bīzānun |
الْبَوَازِي; الْبُزَاةُ; الْبِيزَانُ al-bawāzī; al-buzātu; al-bīzānu |
بَوَازِي; بُزَاةُ; بِيزَانُ bawāzī; buzātu; bīzānu |
Accusative | بَوَازِيَ; بُزَاةً; بِيزَانًا bawāziya; buzātan; bīzānan |
الْبَوَازِيَ; الْبُزَاةَ; الْبِيزَانَ al-bawāziya; al-buzāta; al-bīzāna |
بَوَازِيَ; بُزَاةَ; بِيزَانَ bawāziya; buzāta; bīzāna |
Genitive | بَوَازٍ; بُزَاةٍ; بِيزَانٍ bawāzin; buzātin; bīzānin |
الْبَوَازِي; الْبُزَاةِ; الْبِيزَانِ al-bawāzī; al-buzāti; al-bīzāni |
بَوَازِي; بُزَاةِ; بِيزَانِ bawāzī; buzāti; bīzāni |
Descendants edit
- Maltese: bies
Burushaski edit
Etymology edit
From Classical Persian باز (bāz), from Middle Persian 𐭡𐭠𐭰 (bʾc /bāz/, “hawk, falcon”).
Pronunciation edit
Noun edit
باز (baaz) (plural بازشݸ)
References edit
Sadaf Munshi (2015), “Word Lists”, in Burushaski Language Documentation Project[1].
Khalaj edit
Noun edit
باز (bâz) (definite accusative بازؽ, plural بازلار)
Declension edit
Moroccan Arabic edit
Etymology edit
Pronunciation edit
Noun edit
Ottoman Turkish edit
Etymology 1 edit
Borrowed from Persian باز (bâz, “open”).
Adjective edit
باز • (baz)
Etymology 2 edit
Borrowed from Persian باز (bâz, “again”).
Adverb edit
باز • (baz)
Etymology 3 edit
Borrowed from Persian باز (bâz, “hawk, falcon”).
Noun edit
باز • (baz)
Related terms edit
- بازك (bazek)
References edit
- Redhouse, James W. (1890), “باز”, in A Turkish and English Lexicon, Constantinople: A. H. Boyajian, page 321
Pashto edit
Noun edit
باز • (transliteration needed)
Persian edit
Pronunciation edit
- (Classical Persian) IPA(key): [bɑːz]
- (Iran, formal) IPA(key): [bɒːz]
- (Tajik, formal) IPA(key): [bɔz]
Readings | |
---|---|
Classical reading? | bāz |
Dari reading? | bāz |
Iranian reading? | bâz |
Tajik reading? | boz |
audio (Iran) (file)
Etymology 1 edit
Perhaps related to Etymology 2.
Adjective edit
باز • (bâz) (now especially Iran)
Dari | واز |
---|---|
Iranian Persian | باز |
Tajik | кушода |
Usage notes edit
In Classical Persian, both باز (bâz) and واز (vâz), variants of the same etymon, were in use. The former is now more common in the Iranian standard language and the latter in the Afghani standard, although the contracted وا (vâ) is also common in colloquial Iranian speech. Tajik usually uses the unrelated кушода (kušoda), equivalent to Iranian گشوده (gošude), which is now archaic both in Iranian and Afghani usage and mainly reserved for poetry.
Derived terms edit
Descendants edit
Etymology 2 edit
From Middle Persian [Book Pahlavi needed] (ʾpʾc), 𐫀𐫁𐫀𐫝 (ʾbʾc /abāz/, “back, again, re-”), from Proto-Iranian *apāča- (“back”), derived from Proto-Iranian *apānk- (“behind”), from Proto-Iranian *Hapá (“off, away”), from Proto-Indo-Iranian *Hapá (“off, away”).[2]
Less likely, from Proto-Indo-European *bʰe (instrumental particle) + *-ǵʰs (“out”), and cognate with Sanskrit बहिस् (bahis, “out, aside from”).[3]
Adverb edit
Dari | باز |
---|---|
Iranian Persian | |
Tajik | боз |
باز • (bâz)
- again, re-
- Synonym: دوباره (do-bâre)
- still, yet (especially with هم (ham) as باز هم (bâz ham))
- (Dari, colloquial) then
Derived terms edit
- باز آمدن (bâz âmadan, “to come back”)
Etymology 3 edit
From Middle Persian 𐭡𐭠𐭰 (bʾc /bāz/, “hawk, falcon”). Related to Sanskrit भास (bhāsa, “bird of prey”), as well as Iranian borrowings: Old Armenian բազէ (bazē), Georgian ბაზი (bazi), and Classical Syriac ܒܙܝܩܐ (bāzīqā).
Noun edit
Dari | باز |
---|---|
Iranian Persian | |
Tajik | боз |
باز • (bâz) (plural بازها (bâz-hâ) or بازان (bâzân))
Descendants edit
- → Bengali: বাজ (baj)
- → Burushaski: baaz
- → Georgian: ბაზი (bazi)
- → Northern Kurdish: baz
- → Hindustani:
- → Khalaj: bâz
- → Punjabi:
- → Ottoman Turkish: باز (baz)
- → Old Armenian: բազէ (bazē)
- Armenian: բազե (baze)
Etymology 4 edit
Adjective edit
باز • (bâz)
- active participial adjective of باختن (bâxtan)
Verb edit
باز • (bâz)
Derived terms edit
References edit
- ^ Rastorgujeva, V. S.; Edelʹman, D. I. (2003) Etimologičeskij slovarʹ iranskix jazykov [Etymological Dictionary of Iranian Languages] (in Russian), volume 2, Moscow: Vostochnaya Literatura, page 146
- ^ Rastorgujeva, V. S.; Edelʹman, D. I. (2000) Etimologičeskij slovarʹ iranskix jazykov [Etymological Dictionary of Iranian Languages] (in Russian), volume 1, Moscow: Vostochnaya Literatura, page 184
- ^ Nourai, Ali (2011) An Etymological Dictionary of Persian, English and other Indo-European Languages, page 53
Sindhi edit
Etymology edit
Borrowed from Classical Persian باز (bāz).
Noun edit
باز (bāzu) m (Devanagari spelling बाज़ु)
Urdu edit
Etymology 1 edit
Borrowed from Classical Persian باز (bāz).
Adjective edit
باز • (bāz)
Derived terms edit
- باز کرنا (bāz karnā, “to open”)
- باز ہونا (bāz honā, “to be open, opened”)
- باز آنا (bāz ānā, “to give up”)
Etymology 2 edit
Borrowed from Classical Persian باز (bāz).
Noun edit
باز • (bāz) m
Ushojo edit
Etymology edit
Noun edit
باز (bāz)