मंगल

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit मङ्गल (maṅgala).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /məŋ.ɡəl/, [mɐ̃ŋ.ɡɐl]

Proper noun

मंगल • (maṅgal) m (Urdu spelling منگل)

1. Mars (the fourth planet from the sun)
2. Short for मंगलवार (maṅgalvār).

Declension

Declension of मंगल (sg-only masc cons-stem)

	singular
direct	मंगल maṅgal
oblique	मंगल maṅgal
vocative	मंगल maṅgal

See also

Solar System in Hindi · सूर्य-मंडल (sūrya-maṇḍal) (layout · text)
Star	सूर्य (sūrya), सूरज (sūraj)
IAU planets and notable dwarf planets	बुध (budh)	शुक्र (śukra)	भूमि (bhūmi), पृथ्वी (pŕthvī)	मंगल (maṅgal)		बृहस्पति (bŕhaspati)	शनि (śani)	अरुण (aruṇ)	वरुण (varuṇ), अंधा तारा (andhā tārā)	यम (yam)
Notable moons	—	—	चाँद (cā̃d), चंद्र (candra)		—

Noun

मंगल • (maṅgal) m

1. (usually in compounds) marriage, wedding

   Synonyms: विवाह (vivāh), शादी (śādī), ब्याह (byāh)

Declension

Declension of मंगल (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	मंगल maṅgal	मंगल maṅgal
oblique	मंगल maṅgal	मंगलों maṅgalõ
vocative	मंगल maṅgal	मंगलो maṅgalo

Adjective

मंगल • (maṅgal) (indeclinable, Urdu spelling منگل)

1. lucky, auspicious, favourable

   Synonyms: मंगलमय (maṅgalmay), शुभ (śubh)

Marathi

Alternative forms

• मंगळ (maṅgaḷ) (older form)

Etymology

Borrowed from Sanskrit मङ्गल (maṅgala).

Pronunciation

• IPA^(key): /məŋ.ɡəl/

Adjective

मंगल • (maṅgal)

1. auspicious, blessed

   Synonym: शुभ (śubh)

Noun

मंगल • (maṅgal) m

1. good fortune, prosperity
2. (usually in compounds) a prefix for festive or auspicious

Declension

Declension of मंगल (masc cons-stem)
direct singular	मंगल maṅgaḷ
direct plural	मंगल maṅgaḷ
	singular एकवचन		plural अनेकवचन
nominative प्रथमा	मंगल maṅgaḷ		मंगल maṅgaḷ
oblique सामान्यरूप	मंगला maṅgaḷā		मंगलां- maṅgaḷān-
acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी	मंगलाला maṅgaḷālā		मंगलांना maṅgaḷānnā
ergative	मंगलाने, मंगलानं maṅgaḷāne, maṅgaḷāna		मंगलांनी maṅgaḷānnī
instrumental	मंगलाशी maṅgaḷāśī		मंगलांशी maṅgaḷānśī
locative सप्तमी	मंगलात maṅgaḷāt		मंगलांत maṅgaḷāt
vocative संबोधन	मंगला maṅgaḷā		मंगलांनो maṅgaḷānno
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition.

Genitive declension of मंगल (masc cons-stem)
	masculine object पुल्लिंगी कर्म		feminine object स्त्रीलिंगी कर्म		neuter object नपुसकलिंगी कर्म		oblique सामान्यरूप
	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular* एकवचन	plural अनेकवचन
singular subject एकवचनी कर्ता	मंगलाचा maṅgaḷāċā	मंगलाचे maṅgaḷāċe	मंगलाची maṅgaḷācī	मंगलाच्या maṅgaḷācā	मंगलाचे, मंगलाचं maṅgaḷāċe, maṅgaḷāċa	मंगलाची maṅgaḷācī	मंगलाच्या maṅgaḷācā
plural subject अनेकवचनी कर्ता	मंगलांचा maṅgaḷānċā	मंगलांचे maṅgaḷānċe	मंगलांची maṅgaḷāñcī	मंगलांच्या maṅgaḷāncā	मंगलांचे, मंगलांचं maṅgaḷānċe, maṅgaḷānċa	मंगलांची maṅgaḷāñcī	मंगलांच्या maṅgaḷāñcā
* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition.

Derived terms

• मंगलाष्टक (maṅglāṣṭak)
• मंगलकर्यालय (maṅgalkaryālay)

References

• Berntsen, Maxine (1982–1983) “मंगल”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies

Old Gujarati

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit मङ्गल (maṅgala).

Adjective

मंगल • (maṃgala)

1. auspicious, lucky

Noun

मंगल • (maṃgala)

1. good fortune, prosperity