góra

See also: Appendix:Variations of "gora"

Kalasha

Etymology

From Sanskrit गौर (gaura).

Adjective

góra

1. white

Noun

góra

1. white

Kashubian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *gora.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɡwo.ra/
• Rhymes: -ora
• Syllabification: gó‧ra

Noun

góra f

1. mountain
2. attic; upstairs

Further reading

• Stefan Ramułt (1893) “gòra”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 42
• Jan Trepczyk (1994) “góra”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volume 1, page 185
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “góra”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[1], volume 1, page 463
• “góra”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Lower Sorbian

Alternative forms

• gora (obsolete)

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *gora.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɡɨra/, /ˈɡɛra/, (dated) /ˈɡʊra/

Noun

góra f (diminutive górka)

1. mountain

Declension

Declension of góra

	Singular	Dual	Plural
Nominative	góra	górje	góry
Genitive	góry	górowu	górow
Dative	górje	góroma	góram
Accusative	góru	górje	góry
Instrumental	góru	góroma	górami
Locative	górje	góroma	górach

Further reading

• Muka, Arnošt (1921, 1928) “góra”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
• Starosta, Manfred (1999) “góra¹”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *gora with unexpected lengthening of -o-. First attested in the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɡɔːra/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɡora/

Noun

góra f (diminutive górka, related adjective górny)

1. (attested in Lesser Poland) mountain
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 2, 6:

     Ale ia postawon iesm crol od nego na Syon, gorze swøtey (super Sion, montem sanctum) iego

     [Ale ja postawion jeśm krol od niego na Syjon, gorze świętej (super Sion, montem sanctum) jego]

   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 124:

     Valem, gorą, przekopem vallo (quia venient dies in te et circumdabunt te inimici tui vallo, et circumdabunt te Luc 19, 43)

     [Wałem, gorą, przekopem vallo (quia venient dies in te et circumdabunt te inimici tui vallo, et circumdabunt te Luc 19, 43)]

2. mountainside forest (woodland on the slope of a mountain)
   • 1856-1870 [1400], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki‎^[3], volume VIII, number 9693:

     Pro silua dicta gora in Dobronouice

     [Pro silua dicta gora in Dobronowice]

3. (attested in Silesia) top; up (higher part of something; upward direction)
   • 1956 [Middle of the 15th century], Jerzy Woronczak, editor, Teksty polskie w rękopisie nr 43 Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu z połowy XV wieku‎^[4], Silesia, page 33v:

     Statuerunt eum super pynaculum, u gor[o]y, templi (Mat 4, 5)

     [Statuerunt eum super pynaculum, u gory, templi (Mat 4, 5)]

4. (attested in Lesser Poland) upper hand, advantage (condition, circumstance, opportunity or means, particularly favorable or chance to success, or to any desired end)
   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎^[5], Lesser Poland, page 33:

     Ale ysze taczy zlosnyczy kv odpyranyv swey zlosczy wząly sobye w obyczay myeszkacz w myesczech abo we wsyach, gdzesz to by syą nyemyeczskym prawem odpyraly, a tako cząstokrocz swą chytrosczą od smyerczy wychodzą, przeto chczem, aby zly gori nye myal, ale wszady potąpyon

     [Ale iże tacy złośnicy ku odpiraniu swej złości wzięli sobie w obyczaj mieszkać w mieściech abo we wsiach, gdzież to by się niemiecskim prawem odpirali, a tako częstokroć swą chytrością od śmierci wychodzą, przeto chcem, aby zły gory nie miał, ale wszędy potępion.]

Derived terms

adjectives

• górowaty
• górski

adverbs

• do góry
• na górę
• w górę
• z góry

nouns

• górnik

Descendants

• Polish: góra
• Silesian: gōra

References

• Boryś, Wiesław (2005) “góra”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “góra”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Mańczak, Witold (2017) “góra”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “góra”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “góra”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

góra

Etymology

Inherited from Old Polish góra. Sense 5 is preserved in terms such as górnik and was displaced by kopalnia. Doublet of hore.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈɡu.ra/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈɡo.ra/
• (Lesser Poland):
  • (Kielce) IPA^(key): /ˈɡu.ra/
  • (Lasovia) IPA^(key): /ˈɡwo.ra/
  • (Podegrodzie) IPA^(key): /ˈɡo.ra/
  • (Biecz) IPA^(key): /ˈɡo.ra/
  • (Przemyśl) IPA^(key): [ˈɡu.ra]

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ura
• Syllabification: gó‧ra
• Homophones: Góra, Gura

Noun

góra f (diminutive górka, abbreviation g.)

1. (countable) mountain (elevation of land of considerable dimensions rising more or less abruptly, forming a conspicuous figure in the landscape, usually having a small extent of surface at its summit)

   Klasztor znajdował się na szczycie wysokiej góry. ― The monastery was situated on the top of a high mountain.

   1. (Przemyśl) Synonym of wyniosłość (“elevation”)
2. (uncountable) top (higher part of some object; upmost part of something)

   Antonym: dół

   Góra strony powinna być pusta. ― The top of the page should be empty.

   1. (uncountable) upstairs; attic
   2. (colloquial) higher-ups

      Synonym: władza

      Nie pomogę wam w tym projekcie, dopóki góra go nie przyklepie. ― I won't help you with this project until the higher-ups sign off on it.

   3. (uncountable, music) upper range of a singer
   4. (countable, obsolete) upper course of a river

      Hypernym: bieg

   5. (countable, Middle Polish) beginning, start (first part of something; top of a piece of text)

      Synonym: początek

3. (countable) pile (collection of things one on top of the other)

   Synonyms: kopiec, kupa, sterta, stos

4. (in the plural) mountains, mountain range
6. (countable, obsolete) mine (place for extracting resources)

   Synonym: kopalnia

   obiecać złote góry/obiecywać złote góry ― to promise the moon (literally, “to promise golden mines”)

7. (countable, obsolete, except in set phrases) upper hand, advantage (condition, circumstance, opportunity or means, particularly favorable or chance to success, or to any desired end)

   Synonym: przewaga

   wziąć górę/brać górę ― to get the better of

8. (countable, Middle Polish, geography) cape (piece or point of land, extending beyond the adjacent coast into a sea or lake)

   Synonym: przylądek

9. (Middle Polish) surface (external part of something)

   Synonym: wierzch

10. (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain.
    • 1501-1558, Zapiski i roty polskie‎^[6], page 1505 nr 2000:

      Iakosz thy nam czlovyekya […] sz gory szvrzadem wszyal wszwoya cząscz crą czyreyowska thamo wgorze podla poszw gwalthem.

      [Jakoś ty nam człowiekia […] z góry szurzadem usiał w szwoja cześć crą czyrejowska tamo w górze podla poszw gwałtem.]

    • 1528, J. Murmelius, Dictionarius‎^[7], page 21:

      Mons pharetratus […] Der Kocherſberg. Sárczaná gorá.

      [Mons pharetratus […] Der Kocherſberg. Siarczana góra.]

Declension

Declension of góra

	singular	plural
nominative	góra	góry
genitive	góry	gór
dative	górze	górom
accusative	górę	góry
instrumental	górą	górami
locative	górze	górach
vocative	góro	góry

Derived terms

adjectives

• górny
• górski
• górzysty

adverbs

• do góry nogami
• górą
• od góry do dołu
• pod górę
• u góry
• z góry
• za górami, za lasami

interjections

• głowa do góry

nouns

• góra lodowa
• góral
• góralka
• górotwór
• Góry Stołowe
• kopniak w górę
• Pasterska Góra
• wierzchołek góry lodowej

particles

phrases

• przykład idzie z góry

prepositions

• w górę

proverbs

• góra rodzi mysz
• góra urodziła mysz
• góra z górą się nie zejdzie, a człowiek z człowiekiem zawsze
• góra z górą się nie zejdzie, ale człowiek
• nie przyszła góra do Mahometa, przyszedł Mahomet do góry
• wiara góry przenosi

verbs

• bomba poszła w górę pf, bomba idzie w górę impf
• być górą impf
• leżeć do góry brzuchem impf
• móc przenosić góry impf
• patrzeć z góry impf
• pójść w górę pf, iśc w górę impf
• równać w górę impf
• wziąć górę pf, brać górę impf

verbs

• górować impf

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), góra is one of the most used words in Polish, appearing 46 times in scientific texts, 10 times in news, 16 times in essays, 66 times in fiction, and 34 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 172 times, making it the 334th most common word in a corpus of 500,000 words.

Particle

góra

1. at most, tops

   Synonym: najwyżej

   Skończę za dwa, góra trzy dni. ― I'll finish in two, three days at most.

Further reading

• góra I in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• góra II in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• góra in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “gora”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Włodzimierz Gruszczyński (12.12.2024) “GÓRA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “góra”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “góra”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “góra”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 887
• Aleksander Saloni (1899) “góra”, in “Lud wiejski w okolicy Przeworska”, in M. Arct, E. Lubowski, editors, Wisła : miesięcznik gieograficzno-etnograficzny (in Polish), volume 13, Warsaw: Artur Gruszecki, page 238
• Aleksander Saloni (1908) “góra”, in “Lud rzeszowski”, in Materyały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne (in Polish), volume 10, Kraków: Akademia Umiejętności, page 334
• Jan Łoś (1886) “góra”, in “Gwara opoczyńska. Studium dialektologiczne”, in Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności (1), volume 11, page 183
• Roman Zawiliński (1880) “góra”, in “Gwara brzezińska w pow. ropczyckim”, in Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności (I) (in Polish), volume 8, Krakow: Akademia Umiejętności, page 228
• Karol Mátyás (1891) “góra”, in “Słowniczek gwary ludu zamieszkującego wschodnio-południową najbliższą okolicę Nowego Sącza”, in Sprawozdania Komisyi Językowej Akademii Umiejętności (in Polish), volume 4, Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, page 322
• Szymon Matusiak (1880) “guóra”, in “Gwara lasowska w okolicy Tarnobrzega, studyjum dyjalektologiczne”, in Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności (I) (in Polish), volume 8, Krakow: Akademia Umiejętności, page 173

Slovincian

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *gora.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɡo.ra/
• Rhymes: -ora
• Syllabification: gó‧ra

Noun

góra f (diminutive górka, related adjective górny or górzëszczô)

1. mountain (elevation of land of considerable dimensions rising more or less abruptly, forming a conspicuous figure in the landscape, usually having a small extent of surface at its summit)

Further reading

• Lorentz, Friedrich (1908) “gȯ́u̯ră”, in Slovinzisches Wörterbuch‎^[8] (in German), volume 1, Saint Petersburg: ОРЯС ИАН, page 287