rozmawiać

See also: rozmawiac

Old Polish

Etymology

From roz- +‎ mawiać. First attested in the fifteenth century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /rɔzmaːvjat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /rɔzmɒvjat͡ɕ/

Verb

rozmawiać impf

1. (sometimes reflexive with się) to talk with, to speak, to converse, to have a conversation, to chat
   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[1], section 50,15:

     Po gegosz to szmyerczy boyøcz sze braczya gego a myedzi sobøø rozmawayøcz (colloquentes)..., wskazaly sø gemu

     [Po jegoż to śmierci bojąc sie bracia jego a miedzy sobą rozmawiając (colloquentes)..., wskazali są jemu]

   • 1874-1891 [1453], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[2], [3], [4]}, volume XXV, page 212:

     Poszdrovyenye gdy yey daval, *szmyernya sza sz nya gest roszmavyal archanyol Gabryel

     [Pozdrowienie gdy jej dawał, śmiernie się z nią jest rozmawiał Archanjoł Gabryjel]

2. to consider something
   • 1461–1467, Sermones. Rękopiśmienne ekscerpty pochodzące z rkpsu Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej o sygn. 230 (dawna sygn. 1421/108 Mns) z roku 1461-1467, page 93r:

     Pulchra est anima, que se purificauit a viciis..., que non cessat, discutere, roszmavacz, interiora sua

     [Pulchra est anima, que se purificauit a viciis..., que non cessat, discutere, rozmawiać, interiora sua]

Derived terms

noun

• rozmawianie

 

Related terms

adjective

• rozmowny

 

adverb

• rozmownie

 

nouns

• rozmowa
• rozmówienie

 

verbs

• mówić impf
• rozmówić pf

 

Descendants

• Polish: rozmawiać
• Silesian: rozmŏwiać

References

• Bańkowski, Andrzej (2000) “rozmawiać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “rozmawiać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Alternative forms

• rozmawać, rozmować (Middle Polish)

Etymology

Inherited from Old Polish rozmawiać. By surface analysis, roz- +‎ mawiać. Compare Czech rozmluvit and Kashubian rozmawiac.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /rɔzˈma.vjat͡ɕ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /rɔzˈmɒ.vjat͡ɕ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -avjat͡ɕ
• Syllabification: roz‧ma‧wiać

Verb

rozmawiać impf (perfective porozmawiać or (historically) rozmówić)

1. (intransitive, or in Middle Polish, reflexive with się) to talk with, to speak, to converse, to have a conversation, to chat [with o (+ locative) ‘about whom/what’], [with z (+ instrumental) ‘with whom’]
2. (intransitive, Middle Polish) to get even

   Synonym: rozprawiać się

3. (intransitive, Middle Polish) to negotiate; to court for
4. (intransitive, Middle Polish) to deliberate

   Synonym: rozprawiać

5. (intransitive, Middle Polish) to persuade someone to rebel
6. (reflexive with się, Middle Polish, finance) to settle accounts

   Synonym: rozliczać się

7. (intransitive or reflexive with się, Middle Polish) to pray

   Synonym: modlić się

8. (intransitive or reflexive with się, Middle Polish) to confer

   Synonym: naradzać się

9. (intransitive or reflexive with się, Middle Polish) to consider

   Synonym: rozważać

Conjugation

Conjugation of rozmawiać impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		rozmawiać
present tense	1st	rozmawiam			rozmawiamy
	2nd	rozmawiasz			rozmawiacie
	3rd	rozmawia			rozmawiają
	impersonal	rozmawia się
past tense	1st	rozmawiałem, -(e)m rozmawiał	rozmawiałam, -(e)m rozmawiała	rozmawiałom, -(e)m rozmawiało	rozmawialiśmy, -(e)śmy rozmawiali	rozmawiałyśmy, -(e)śmy rozmawiały
	2nd	rozmawiałeś, -(e)ś rozmawiał	rozmawiałaś, -(e)ś rozmawiała	rozmawiałoś, -(e)ś rozmawiało	rozmawialiście, -(e)ście rozmawiali	rozmawiałyście, -(e)ście rozmawiały
	3rd	rozmawiał	rozmawiała	rozmawiało	rozmawiali	rozmawiały
	impersonal	rozmawiano
future tense	1st	będę rozmawiał, będę rozmawiać	będę rozmawiała, będę rozmawiać	będę rozmawiało, będę rozmawiać	będziemy rozmawiali, będziemy rozmawiać	będziemy rozmawiały, będziemy rozmawiać
	2nd	będziesz rozmawiał, będziesz rozmawiać	będziesz rozmawiała, będziesz rozmawiać	będziesz rozmawiało, będziesz rozmawiać	będziecie rozmawiali, będziecie rozmawiać	będziecie rozmawiały, będziecie rozmawiać
	3rd	będzie rozmawiał, będzie rozmawiać	będzie rozmawiała, będzie rozmawiać	będzie rozmawiało, będzie rozmawiać	będą rozmawiali, będą rozmawiać	będą rozmawiały, będą rozmawiać
	impersonal	będzie rozmawiać się
conditional	1st	rozmawiałbym, bym rozmawiał	rozmawiałabym, bym rozmawiała	rozmawiałobym, bym rozmawiało	rozmawialibyśmy, byśmy rozmawiali	rozmawiałybyśmy, byśmy rozmawiały
	2nd	rozmawiałbyś, byś rozmawiał	rozmawiałabyś, byś rozmawiała	rozmawiałobyś, byś rozmawiało	rozmawialibyście, byście rozmawiali	rozmawiałybyście, byście rozmawiały
	3rd	rozmawiałby, by rozmawiał	rozmawiałaby, by rozmawiała	rozmawiałoby, by rozmawiało	rozmawialiby, by rozmawiali	rozmawiałyby, by rozmawiały
	impersonal	rozmawiano by
imperative	1st	niech rozmawiam			rozmawiajmy
	2nd	rozmawiaj			rozmawiajcie
	3rd	niech rozmawia			niech rozmawiają
active adjectival participle		rozmawiający	rozmawiająca	rozmawiające	rozmawiający	rozmawiające
contemporary adverbial participle		rozmawiając
verbal noun		rozmawianie

Derived terms

noun

• rozmawiacz

 

verbs

• rozmawiać jak gęś z prosięciem impf

 

Related terms

adjectives

• rozmowny
• rozmowowy
• rozmówczy
• rozmówkowy
• rozmówniczy

 

adverb

• rozmownie

 

nouns

• rozmowa
• rozmowisko
• rozmowność
• rozmówca
• rozmówczyni
• rozmóweczka
• rozmówiny
• rozmówka
• rozmówki
• rozmównica
• rozmównik

 

verbs

• mówić impf
• rozmówić pf

 

Further reading

• rozmawiać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• rozmawiać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “rozmawać, rozmować”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “rozmawać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “rozmawiać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “rozmawiać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ROZMAWIAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 19.11.2008
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “rozmawiać”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “rozmawiać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “rozmawiać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 649
• rozmawiać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego