strzelić

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *strěliti. First attested in the fifteenth century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /str̝ɛlʲit͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /str̝ɛlʲit͡ɕ/

Verb

strzelić pf (imperfective strzelać)

1. to shoot (to release a shot from a weapon)
   • 1930 [Fifteenth century], “III Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[1], section 34,22:

     Zatym geden møsz napyøl løczisko, w nyeistnoscz strzelyl strzalø (in incertum sagittam dirigens) a nagodø zastrzelyl krolya israhelskego

     [Zatym jeden mąż napiął łęczysko, w nieistność strzelil strzałę (in incertum sagittam dirigens) a nagodą zastrzelił krola israhelskiego]

2. to shoot (to hit with a shot)
   • 1930 [Fifteenth century], “I Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[2], section 37,20:

     Gdisz byeszal pacholek na to myasto, gdze bil strzelyl Ionatas (venit itaque puer ad locum iaculi, quod miserat Ionathas)

     [Gdyż bieżał pachołek na to miasto, gdzie był strzelił Jonatas (venit itaque puer ad locum iaculi, quod miserat Ionathas)]

Derived terms

adjective

• strzelczy

 

nouns

• strzelba
• strzelca
• strzelec
• strzelenie
• strzelisko
• strzelnica
• strzelnik

 

Related terms

adjectives

• postrzelczy
• samostrzelnikowy

 

nouns

• dostrzelenie
• niestrzał
• postrzał
• postrzelon
• przestrzelon
• samostrzał
• samostrzelnik
• strzała
• strzałka
• strzelanie
• strzelcza
• zastrzał
• zastrzelenie

 

verbs

• postrzelać impf
• wstrzelić pf
• wystrzelić pf, wystrzelać impf
• zastrzelić pf

 

Descendants

• Polish: strzelić
• Silesian: strzelić

References

• Boryś, Wiesław (2005) “strzelić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “strzelić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish strzelić. By surface analysis, strzała +‎ -ić.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstʂɛ.lit͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ɛlit͡ɕ
• Syllabification: strze‧lić

Verb

strzelić pf (imperfective strzelać)

1. (intransitive) to shoot, to fire a projectile weapon [+ z (genitive) = a projectile weapon] [+ do (genitive) = at something]

   Synonyms: see Thesaurus:bić

2. (intransitive, of a firearm) to fire [+instrumental = a projectile]
3. (transitive) to shoot (to kill wild game with a projectile weapon)
4. (intransitive) to shoot (to give off a loud sound similar to that of a gun) [+instrumental = what], [+ z (genitive) = from what], [+ w (locative) = where]

   strzelić palcami ― to pop one's fingers

   strzelić drzwiami ― to slam the door

   strzelić w kręgosłupie ― to pop (in) one's spine

5. (intransitive, colloquial) to pop, to burst

   Synonym: pęknąć

6. (intransitive, sports) to shoot (to send a ball towards a goal with a hit) [+ do (genitive)] or [+ na (accusative) = at what]
7. (transitive, sports) to shoot, to score (to gain a point by shooting)

   Synonym: zaaplikować

8. (intransitive, literary) to shoot up (to suddenly go upward)
9. (intransitive, literary) to shoot up (to grow taller or larger rapidly)

   Synonym: śmignąć

10. (transitive, colloquial) to hit [+ w (accusative) = at what] or [+ po (locative) = where on the body]

    Synonyms: see Thesaurus:bić

11. (transitive, colloquial) to shoot (to quickly drink a small portion of alcohol)
12. (transitive) to shoot off at the mouth
13. (intransitive) to shoot, to guess
14. (transitive, colloquial) used as a light verb, particularly to replace zrobić (“to do, to make”)
15. (intransitive, mining) to explode

Conjugation

Conjugation of strzelić pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		strzelić
future tense	1st	strzelę			strzelimy
	2nd	strzelisz			strzelicie
	3rd	strzeli			strzelą
	impersonal	strzeli się
past tense	1st	strzeliłem, -(e)m strzelił	strzeliłam, -(e)m strzeliła	strzeliłom, -(e)m strzeliło	strzeliliśmy, -(e)śmy strzelili	strzeliłyśmy, -(e)śmy strzeliły
	2nd	strzeliłeś, -(e)ś strzelił	strzeliłaś, -(e)ś strzeliła	strzeliłoś, -(e)ś strzeliło	strzeliliście, -(e)ście strzelili	strzeliłyście, -(e)ście strzeliły
	3rd	strzelił	strzeliła	strzeliło	strzelili	strzeliły
	impersonal	strzelono
conditional	1st	strzeliłbym, bym strzelił	strzeliłabym, bym strzeliła	strzeliłobym, bym strzeliło	strzelilibyśmy, byśmy strzelili	strzeliłybyśmy, byśmy strzeliły
	2nd	strzeliłbyś, byś strzelił	strzeliłabyś, byś strzeliła	strzeliłobyś, byś strzeliło	strzelilibyście, byście strzelili	strzeliłybyście, byście strzeliły
	3rd	strzeliłby, by strzelił	strzeliłaby, by strzeliła	strzeliłoby, by strzeliło	strzeliliby, by strzelili	strzeliłyby, by strzeliły
	impersonal	strzelono by
imperative	1st	niech strzelę			strzelmy
	2nd	strzel			strzelcie
	3rd	niech strzeli			niech strzelą
anterior adverbial participle		strzeliwszy
verbal noun		strzelenie

Derived terms

adverb

• jak z bicza strzelił

 

nouns

• strzał
• strzała
• strzałka
• strzelanka
• strzelec
• Strzelec

 

verbs

• dostrzelić pf, dostrzelać impf
• nastrzelać impf
• obstrzelać pf, obstrzeliwać impf
• odstrzelić pf, odstrzeliwać impf
• ostrzelać pf, ostrzeliwać impf
• postrzelić pf, postrzelać impf
• przestrzelać pf, przestrzeliwać impf
• przystrzelić pf, przystrzelać pf, przystrzeliwać impf
• rozstrzelać pf, rozstrzeliwać impf
• ustrzelić pf
• wstrzelić pf, wstrzelać pf, wstrzeliwać impf
• wystrzelić pf, wystrzelać pf, wystrzeliwać impf
• zastrzelić pf
• zestrzelić pf, zestrzelać pf, zestrzeliwać impf

 

Further reading

• strzelić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• strzelić in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “strzelić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “STRZELIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 23.04.2013
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “strzelić”, in Słownik języka polskiego‎^[3]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “strzelić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[4]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “strzelić”, in Słownik języka polskiego‎^[5] (in Polish), volume 6, Warsaw, page 476
• strzelić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego