ह

See also: हूँ, हृ, हे, है, and हैं

ह U+0939, ह DEVANAGARI LETTER HA ← स [U+0938] Devanagari ऺ → [U+093A]

Translingual

Pronunciation

• IPA^(key): /ɦə/, /hə/ (may vary by language)

Letter

ह (ha)

1. The Devanagari script’s aspirate guttural consonant.

See also

Ligatures:

• ह्म (hma): ह + म
• ह्य (hya): ह + य

Car Nicobarese

Pronunciation

• IPA^(key): /xa/

Letter

ह (h)

1. Used to represent the [x] sound in Car. [1]

Dhivehi

Pronunciation

• IPA^(key): [hə]

Letter

ह • (ha)

1. The first consonant in Dhivehi, written in Devanagari

Hindi

Pronunciation

• (Delhi Hindi) IPA^(key): /ɦə/

Letter

ह • (ha)

1. the thirty-third consonant in Hindi

See also

• (Devanagari script letters) अ,‎ आ,‎ इ,‎ ई,‎ उ,‎ ऊ,‎ ऋ,‎ ए,‎ ऐ,‎ ओ,‎ औ,‎ अं,‎ अः,‎ अँ,‎ क,‎ ख,‎ ग,‎ घ,‎ ङ,‎ च,‎ छ,‎ ज,‎ झ,‎ ञ,‎ ट,‎ ठ,‎ ड,‎ ढ,‎ ण,‎ त,‎ थ,‎ द,‎ ध,‎ न,‎ प,‎ फ,‎ ब,‎ भ,‎ म,‎ य,‎ र,‎ ल,‎ व,‎ श,‎ ष,‎ स,‎ ह,‎ त्र,‎ ज्ञ,‎ क्ष,‎ क़,‎ ख़,‎ ग़,‎ ज़,‎ झ़,‎ ड़,‎ ढ़,‎ फ़ ^{(Category: Hindi letters) [edit]}

Marathi

Pronunciation

• IPA^(key): /ɦə/

• Audio

  (file)

Letter

ह • (ha)

1. The thirty-second consonant in Marathi.

Nepali

Pronunciation

• IPA^(key): [ɦʌ]
• Phonetic Devanagari: ह

Letter

ह • (ha)

1. The thirty-third consonant in Nepali.

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ᬳ (Balinese script)
• হ (Assamese script)
• হ (Bengali script)
• 𑰮 (Bhaiksuki script)
• 𑀳 (Brahmi script)
• 𑌹 (Grantha script)
• હ (Gujarati script)
• ਹ (Gurmukhi script)
• ꦲ (Javanese script)
• ហ (Khmer script)
• ಹ (Kannada script)
• ຫ (Lao script)
• ഹ (Malayalam script)
• 𑘮 (Modi script)
• ᠾᠠ᠋ (Mongolian script)
• ᡥᠠ (Manchu script)
• ဟ (Burmese script)
• 𑧎 (Nandinagari script)
• 𑐴 (Newa script)
• ହ (Oriya script)
• ꢲ (Saurashtra script)
• 𑆲 (Sharada script)
• 𑖮 (Siddham script)
• හ (Sinhalese script)
• హ (Telugu script)
• ห (Thai script)
• ཧ (Tibetan script)
• 𑒯 (Tirhuta script)

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɦɐ/
• (Classical) IPA^(key): /ɦɐ/

Etymology 1

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Noun

ह • (ha) m

1. a form of Shiva or Bhairava
2. water
3. cipher (symbol meaning 0)
4. blood
5. death
6. sky
7. fear
8. knowledge, perception
9. Vishnu
10. heaven
11. paradise
12. moon
13. war
14. horse
15. pride
16. physician
17. cause, reason, motive
18. laughter

Declension

Masculine a-stem declension of ह (ha)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	हः haḥ	हौ hau	हाः / हासः¹ hāḥ / hāsaḥ¹
Vocative	ह ha	हौ hau	हाः / हासः¹ hāḥ / hāsaḥ¹
Accusative	हम् ham	हौ hau	हान् hān
Instrumental	हेन hena	हाभ्याम् hābhyām	हैः / हेभिः¹ haiḥ / hebhiḥ¹
Dative	हाय hāya	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Ablative	हात् hāt	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Genitive	हस्य hasya	हयोः hayoḥ	हानाम् hānām
Locative	हे he	हयोः hayoḥ	हेषु heṣu
Notes	¹Vedic

Noun

ह • (ha) n

1. the supreme Lord
2. pleasure, delight, happiness
3. weapon
4. (of a gem) sparkling, shining
5. calling

Declension

Neuter a-stem declension of ह (ha)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	हम् ham	हे he	हानि / हा¹ hāni / hā¹
Vocative	ह ha	हे he	हानि / हा¹ hāni / hā¹
Accusative	हम् ham	हे he	हानि / हा¹ hāni / hā¹
Instrumental	हेन hena	हाभ्याम् hābhyām	हैः / हेभिः¹ haiḥ / hebhiḥ¹
Dative	हाय hāya	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Ablative	हात् hāt	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Genitive	हस्य hasya	हयोः hayoḥ	हानाम् hānām
Locative	हे he	हयोः hayoḥ	हेषु heṣu
Notes	¹Vedic

Etymology 2

From Proto-Indo-European *gʷʰen- (“to strike, slay”).

Adjective

ह • (ha)

1. killing, striking, slaying

Declension

Masculine a-stem declension of ह (ha)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	हः haḥ	हौ hau	हाः / हासः¹ hāḥ / hāsaḥ¹
Vocative	ह ha	हौ hau	हाः / हासः¹ hāḥ / hāsaḥ¹
Accusative	हम् ham	हौ hau	हान् hān
Instrumental	हेन hena	हाभ्याम् hābhyām	हैः / हेभिः¹ haiḥ / hebhiḥ¹
Dative	हाय hāya	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Ablative	हात् hāt	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Genitive	हस्य hasya	हयोः hayoḥ	हानाम् hānām
Locative	हे he	हयोः hayoḥ	हेषु heṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of हा (hā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	हाः hāḥ	हौ hau	हाः hāḥ
Vocative	हाः hāḥ	हौ hau	हाः hāḥ
Accusative	हाम् hām	हौ hau	हाः / हः¹ hāḥ / haḥ¹
Instrumental	हा hā	हाभ्याम् hābhyām	हाभिः hābhiḥ
Dative	हे he	हाभ्याम् hābhyām	हाभ्यः hābhyaḥ
Ablative	हः haḥ	हाभ्याम् hābhyām	हाभ्यः hābhyaḥ
Genitive	हः haḥ	होः hoḥ	हानाम् / हाम्¹ hānām / hām¹
Locative	हि hi	होः hoḥ	हासु hāsu
Notes	¹Perhaps

Neuter a-stem declension of ह (ha)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	हम् ham	हे he	हानि / हा¹ hāni / hā¹
Vocative	ह ha	हे he	हानि / हा¹ hāni / hā¹
Accusative	हम् ham	हे he	हानि / हा¹ hāni / hā¹
Instrumental	हेन hena	हाभ्याम् hābhyām	हैः / हेभिः¹ haiḥ / hebhiḥ¹
Dative	हाय hāya	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Ablative	हात् hāt	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Genitive	हस्य hasya	हयोः hayoḥ	हानाम् hānām
Locative	हे he	हयोः hayoḥ	हेषु heṣu
Notes	¹Vedic

Etymology 3

Variant of घ (gha), हि (hi).

Particle

ह • (ha)

2. emphasizes the preceding word; surely, of course, certainly
3. an emphatic particle, often used by itself as a filler word or expletive

Etymology 4

From Proto-Indo-European *ǵʰeh₁- (“to leave, abandon”).

Adjective

ह • (ha)

1. abandoning, deserting

Declension

Masculine a-stem declension of ह (ha)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	हः haḥ	हौ hau	हाः / हासः¹ hāḥ / hāsaḥ¹
Vocative	ह ha	हौ hau	हाः / हासः¹ hāḥ / hāsaḥ¹
Accusative	हम् ham	हौ hau	हान् hān
Instrumental	हेन hena	हाभ्याम् hābhyām	हैः / हेभिः¹ haiḥ / hebhiḥ¹
Dative	हाय hāya	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Ablative	हात् hāt	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Genitive	हस्य hasya	हयोः hayoḥ	हानाम् hānām
Locative	हे he	हयोः hayoḥ	हेषु heṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of हा (hā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	हाः hāḥ	हौ hau	हाः hāḥ
Vocative	हाः hāḥ	हौ hau	हाः hāḥ
Accusative	हाम् hām	हौ hau	हाः / हः¹ hāḥ / haḥ¹
Instrumental	हा hā	हाभ्याम् hābhyām	हाभिः hābhiḥ
Dative	हे he	हाभ्याम् hābhyām	हाभ्यः hābhyaḥ
Ablative	हः haḥ	हाभ्याम् hābhyām	हाभ्यः hābhyaḥ
Genitive	हः haḥ	होः hoḥ	हानाम् / हाम्¹ hānām / hām¹
Locative	हि hi	होः hoḥ	हासु hāsu
Notes	¹Perhaps

Neuter a-stem declension of ह (ha)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	हम् ham	हे he	हानि / हा¹ hāni / hā¹
Vocative	ह ha	हे he	हानि / हा¹ hāni / hā¹
Accusative	हम् ham	हे he	हानि / हा¹ hāni / hā¹
Instrumental	हेन hena	हाभ्याम् hābhyām	हैः / हेभिः¹ haiḥ / hebhiḥ¹
Dative	हाय hāya	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Ablative	हात् hāt	हाभ्याम् hābhyām	हेभ्यः hebhyaḥ
Genitive	हस्य hasya	हयोः hayoḥ	हानाम् hānām
Locative	हे he	हयोः hayoḥ	हेषु heṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899), “ह”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1286, column 1.

Shina

Pronunciation

• IPA^(key): /ha~ɦa/

Letter

ह (h)

1. Used to represent the [h~ɦ] sound in Shina. [2]