stanowić

Old Polish

Etymology

From Proto-Slavic *stanъ +‎ Proto-Slavic *-ovъ +‎ -ić. Compare sadowić. First attested in c. 1400.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /stanɔvit͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /stanɔvit͡ɕ/

Verb

stanowić impf

1. to set something firmly
   • 1874-1891 [MIddle of the fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIII, page 280:

     Quod plura in sola sui oppolencia non veritate fundantur, gl. sed non vera existencia firmatur nye w bithnosczy *brawdziwej stan[y]owya szya

     [Quod plura in sola sui oppolencia non veritate fundantur, gl. sed non vera existencia firmatur nie w bytności prawdziwej stan[y]owi sie]

2. to restrain
   • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIV, page 70:

     Sicud ignis... restringit fluida, consollidat mollia..., sic spiritus sanctus per VII sua dona: ... fluida restringit, stanovi, per donum consilii

     [Sicud ignis... restringit fluida, consollidat mollia..., sic Spiritus Sanctus per VII sua dona: ... fluida restringit, stanowi, per donum consilii]

3. to strengthen
   • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIV, page 64:

     Angelus apparuit ei confortans eum stanowøcz gi (Luc 22, 43)

     [Angelus apparuit ei confortans eum stanowiąc ji (Luc 22, 43)]

4. to build
   • 1885 [c. 1400], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne‎^[2], volume IV, page 753:

     Stanowi superedificat (si quis autem superaedificat super fundamentum hoc, ... uniscuiusque opus manifestum erit I Cor 3, 12)

     [Stanowi superedificat (si quis autem superaedificat super fundamentum hoc, ... uniscuiusque opus manifestum erit I Cor 3, 12)]

5. to stable
   • 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXII, page 25:

     Iam meat occiduas titaneus axis ad oras, presepi, gl. ad presepe szlobowy, roseos sol stabulabat, gl. alligabat stanowylo, equuos

     [Iam meat occiduas titaneus axis ad oras, presepi, gl. ad presepe żłobowi, roseos sol stabulabat, gl. alligabat stanowiło, equuos]

6. (reflexive with się) to be, to reside, to take a position
   • 1930 [Fifteenth century], “II Esdr”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[3], 8, 43:

     Tusmi syø stanowyly trsy dny (metati fuimus illic triduo)

     [Tusmy się stanowili trzy dni (metati fuimus illic triduo)]

Derived terms

nouns

• stanowienie
• stanowisko
• stanowiszcze
• stanownik

 

verbs

• rozstanowić pf
• ustanowić pf, ustanawiać impf, ustanowiać impf
• zastanowić pf

 

Related terms

noun

• stan

 

Descendants

• Polish: stanowić

References

• Boryś, Wiesław (2005) “stanowić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “stanowić, stanowić się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish stanowić.

Pronunciation

• IPA^(key): /staˈnɔ.vit͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /staˈnɔ.vit͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ɔvit͡ɕ
• Syllabification: sta‧no‧wić

Verb

stanowić impf

1. (transitive, literary) to constitute, to comprise, to make up; to pose; to present (to be)

   Synonym: być

   stanowić groźbę ― to pose a threat

   stanowić populację ― to make up a population

   stanowić większość ― to make up the majority

   stanowić część ― to constitute a part

   stanowić problem ― to present a problem

2. (intransitive, literary) to determine (to be a factor that makes a difference) [+ o (locative) = about what]
3. (intransitive, literary) to determine (to make a decision) [+ o (locative) = about what]

   Synonym: decydować

4. (transitive, literary) to establish, to constitute, to implement

   Synonym: ustanawiać

5. (transitive, bureaucracy, of a bill) to be in force (to cause citizens to have to behave a certain way)
6. (transitive) to allow male livestock to approach a female for copulation (Is there an English equivalent to this definition?)
7. (transitive, of dogs) to stop a fleeing animal allowing the hunter to shoot it
8. (transitive, obsolete) to stop (to cause to stop moving)

   Synonym: zatrzymywać

9. (transitive, obsolete) to build, to construct

   Synonym: budować

10. (reflexive with się, dated) to appoint oneself to a position [+instrumental = what position]

    Synonym: ustanawiać się

11. (reflexive with się, obsolete) to be established, to be constituted, to be implemented
12. (reflexive with się, obsolete) to stop (to stop moving)

    Synonym: zatrzymywać się

13. (reflexive with się, obsolete) to be built, to constructed

Conjugation

Conjugation of stanowić impf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		stanowić
present tense	1st	stanowię			stanowimy
	2nd	stanowisz			stanowicie
	3rd	stanowi			stanowią
	impersonal	stanowi się
past tense	1st	stanowiłem, -(e)m stanowił	stanowiłam, -(e)m stanowiła	stanowiłom, -(e)m stanowiło	stanowiliśmy, -(e)śmy stanowili	stanowiłyśmy, -(e)śmy stanowiły
	2nd	stanowiłeś, -(e)ś stanowił	stanowiłaś, -(e)ś stanowiła	stanowiłoś, -(e)ś stanowiło	stanowiliście, -(e)ście stanowili	stanowiłyście, -(e)ście stanowiły
	3rd	stanowił	stanowiła	stanowiło	stanowili	stanowiły
	impersonal	stanowiono
future tense	1st	będę stanowił, będę stanowić	będę stanowiła, będę stanowić	będę stanowiło, będę stanowić	będziemy stanowili, będziemy stanowić	będziemy stanowiły, będziemy stanowić
	2nd	będziesz stanowił, będziesz stanowić	będziesz stanowiła, będziesz stanowić	będziesz stanowiło, będziesz stanowić	będziecie stanowili, będziecie stanowić	będziecie stanowiły, będziecie stanowić
	3rd	będzie stanowił, będzie stanowić	będzie stanowiła, będzie stanowić	będzie stanowiło, będzie stanowić	będą stanowili, będą stanowić	będą stanowiły, będą stanowić
	impersonal	będzie stanowić się
conditional	1st	stanowiłbym, bym stanowił	stanowiłabym, bym stanowiła	stanowiłobym, bym stanowiło	stanowilibyśmy, byśmy stanowili	stanowiłybyśmy, byśmy stanowiły
	2nd	stanowiłbyś, byś stanowił	stanowiłabyś, byś stanowiła	stanowiłobyś, byś stanowiło	stanowilibyście, byście stanowili	stanowiłybyście, byście stanowiły
	3rd	stanowiłby, by stanowił	stanowiłaby, by stanowiła	stanowiłoby, by stanowiło	stanowiliby, by stanowili	stanowiłyby, by stanowiły
	impersonal	stanowiono by
imperative	1st	niech stanowię			stanówmy
	2nd	stanów			stanówcie
	3rd	niech stanowi			niech stanowią
active adjectival participle		stanowiący	stanowiąca	stanowiące	stanowiący	stanowiące
passive adjectival participle		stanowiony	stanowiona	stanowione	stanowieni	stanowione
contemporary adverbial participle		stanowiąc
verbal noun		stanowienie

Derived terms

adjective

• stanowczy

 

verbs

• postanowić pf, postanawiać impf
• ustanowić pf, ustanawiać impf
• zastanowić pf, zastanawiać impf

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), stanowić is one of the most used words in Polish, appearing 88 times in scientific texts, 51 times in news, 82 times in essays, 12 times in fiction, and 2 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 235 times, making it the 232nd most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• stanowić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• stanowić in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “stanowić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “stanowić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “STANOWIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2023 January 18
• Wiesław Morawski (27.02.2023) “STANOWIĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “stanowić”, in Słownik języka polskiego‎^[4]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “stanowić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[5]
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “stanowić”, in Słownik języka polskiego‎^[6] (in Polish), volume 6, Warsaw, page 391
• stanowić in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego