założyć

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish założyć, from Proto-Slavic *založiti. By surface analysis, za- +‎ łożyć.

Pronunciation

• IPA^(key): /zaˈwɔ.ʐɘt͡ɕ/

• Audio 1; “założyć”:

  (file)

• Audio 2; “założyć”:

  (file)

• Audio 3; “założyć się”:

  (file)

• Rhymes: -ɔʐɘt͡ɕ
• Syllabification: za‧ło‧żyć

Verb

założyć pf (imperfective zakładać)

1. (transitive) to put on (to put clothing or equipment on a person or animal) [with dative ‘onto whom or what’; or with na (+ accusative) ‘onto what’]

   Antonym: zdjąć

2. (transitive) to install (to place something somewhere so that it may function)
3. (transitive) to grab (to perform a specific named grab according to the rules of hand to hand combat) [with dative ‘whom’]
4. (transitive) to start; to found, to establish (to cause something to exist)
5. (transitive) to create, to set up

   Na naszym forum można założyć maksymalnie jedno konto. ― On our forum, you are allowed to create one account at most.

6. (transitive, law) to file (to commit (official papers) to some office)
7. (intransitive) to assume (to suppose to be true, especially without proof)
8. (transitive) to spot, to cover (to pay for someone in the belief they will bay back) [with za (+ accusative) ‘for whom’]
9. (transitive) to cover, to put next to each other (to place objects on a surface) [with instrumental ‘with what’]
   • 1900 (first published 1855), Zygmunt Kaczkowski, “Mąż Szalony”, in Wybór Pism Zygmunta Kaczowskiego‎^[1], volume 1, Gebethner i Wolff, archived from the original on 2022-05-13, page 135:

     A kiedy Żyd z wielkim respektem panu kłaniając się z daleka, zaraz i to bez wielkiego targu tak wiele drzewa, desek i gontów z onych górskich wiosek zakupił, że pieniędzmi za nie cały stół wielki założył, to pan, mając to na uwadze, że dotychczas ani grosza za ten materyał nigdy nie wzięło starostwo, bardzo był rad Żydowi, a nawet go gorzałkiem i piernikiem częstował.

     And when the Jew, bowing to the lord with great respect from a distance, immediately, and that without much haggling, bought so much wood, boards, and shingles from those mountain villages that he covered a large table with the money for them, then the lord, bearing in mind that up to that time the starostwo had never gotten a penny for those materials, was very grateful to the Jew, and even offered him vodka and gingerbread.

10. (transitive) to bookmark (to place a mark on a page in a book) [with instrumental ‘with what’]
11. (transitive, archaic) to block, to bar (to keep closed by put]ting something in front of it)
    • 1980, Magdalena Dubanowiczowa, Na Mongolskich Bezdrożach: Wspomnienia Z Zesłania 1940-1942‎^[2], Polska Fundacja Kulturalna, page 100:

      ...kazał szczelnie zatkać otwory w dachu i mocno założyć drzwi, bo nadchodzi wielki buran.

      ...he said to tightly block the holes in the roof and strongly bar the door, because a big blizzard was approaching.

12. (transitive) to set (to establish a goal or plan)
13. (transitive) to tuck (to place the edge of something under something else)
14. (reflexive with się) to bet, to impone, to wager, to make a bet [with z (+ instrumental) ‘with someone’] [with o (+ accusative) ‘the stakes, or the event bet on’]
15. (transitive, obsolete) to see, to find, to spot
16. (reflexive with się) to be covered (to have many objects placed on top of) [with na (+ accusative) ‘on whom/what’]

    Synonym: nałożyć się

17. (reflexive with się, obsolete) to founded, to be established
18. (reflexive with się, obsolete) to be based on
19. (reflexive with się, obsolete) to hide behind something

Conjugation

Conjugation of założyć pf
	person	singular			plural
		masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		założyć
future tense	1st	założę			założymy
	2nd	założysz			założycie
	3rd	założy			założą
	impersonal	założy się
past tense	1st	założyłem, -(e)m założył	założyłam, -(e)m założyła	założyłom, -(e)m założyło	założyliśmy, -(e)śmy założyli	założyłyśmy, -(e)śmy założyły
	2nd	założyłeś, -(e)ś założył	założyłaś, -(e)ś założyła	założyłoś, -(e)ś założyło	założyliście, -(e)ście założyli	założyłyście, -(e)ście założyły
	3rd	założył	założyła	założyło	założyli	założyły
	impersonal	założono
conditional	1st	założyłbym, bym założył	założyłabym, bym założyła	założyłobym, bym założyło	założylibyśmy, byśmy założyli	założyłybyśmy, byśmy założyły
	2nd	założyłbyś, byś założył	założyłabyś, byś założyła	założyłobyś, byś założyło	założylibyście, byście założyli	założyłybyście, byście założyły
	3rd	założyłby, by założył	założyłaby, by założyła	założyłoby, by założyło	założyliby, by założyli	założyłyby, by założyły
	impersonal	założono by
imperative	1st	niech założę			załóżmy
	2nd	załóż			załóżcie
	3rd	niech założy			niech założą
passive adjectival participle		założony	założona	założone	założeni	założone
anterior adverbial participle		założywszy
verbal noun		założenie

Derived terms

verbs

• założyć siatkę pf, zakładać siatkę impf
• założyć sobie pętlę na szyję pf, zakładać sobie pętlę na szyję impf
• założyć szew pf, zakładać szew impf

 

Further reading

• założyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• założyć się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• założyć in Polish dictionaries at PWN