พิพากษา

Thai

Etymology

From Sanskrit विवक्षा (vivakṣā, “question; doubt; etc”). Cognate with Thai วิพากษ์ (wí-pâak).

Pronunciation

Orthographic		พิพากษา b i b ā k ʂ ā
Phonemic		พิ-พาก-สา b i – b ā k – s ā
Romanization	Paiboon	pí-pâak-sǎa
	Royal Institute	phi-phak-sa
(standard) IPA^(key)		/pʰi˦˥.pʰaːk̚˥˩.saː˩˩˦/^(R)

Verb

พิพากษา • (pí-pâak-sǎa) (abstract noun การพิพากษา)

(archaic) to decide; to conclude; to give or adopt a decision or conclusion.
- 18th century, “พระราชพงศาวดาร ความเก่า”, in ประชุมพงศาวดาร ฉบับกาญจนาภิเษก เล่ม 1, Bangkok: กรมศิลปากร, กองวรรณกรรมและประวัติศาสตร์, published 1999, →ISBN, page 250:
  
  หา ท้าวพระยา พฤฒามาย์แล พระ สงฆ์มหานาค ทั้งปวง มา ชุม กันพิพากษาว่า ซึ่ง พระเจ้า หงษา ว่า ให้ส่ง พระยา ราม ออก ไป แล จะ เป็น ไมตรี นั้น ยัง เห็น ควร ที่จะ ส่ง พระยา ราม ออก ไป หรือ ๆ มิ ชอบ ส่ง จึง พระ สงฆ์มหานาค แล ท้าวพระยา พฤฒามาย์ทั้งปวงพิพากษาว่า...ควร ที่จะ ส่ง พระยา ราม ออก ไป แก่พระเจ้า หงษา อย่า ให้ได้ยาก แก่ประชาราษฎร
  hǎa táao-prá-yaa prʉ́t-taa-mâat lɛɛ prá sǒng má-hǎa-nâak táng-bpuuang maa chum gan pí-pâak-sǎa wâa · sʉ̂ng prá-jâao hǒng-sǎa wâa · hâi sòng prá-yaa raam ɔ̀ɔk bpai · lɛɛ jà bpen mai-dtrii nán · yang hěn kuuan tîi jà sòng prá-yaa raam ɔ̀ɔk bpai rʉ̌ʉ · rʉ̌ʉ · mí chɔ̂ɔp sòng · jʉng prá sǒng má-hǎa-nâak lɛɛ táao-prá-yaa prʉ́t-taa-mâat táng-bpuuang pí-pâak-sǎa wâa ... kuuan tîi jà sòng prá-yaa raam ɔ̀ɔk bpai gɛ̀ɛ prá-jâao hǒng-sǎa · yàa hâi dâai yâak gɛ̀ɛ bprà-chaa-râat
  [The King] summoned all [the members of] the royalty, senior nobility, and sacred Mahanak clergy to gather together [and] deliver a decision, saying: "As the King of Hongsa said [that if we] send Phraya Ram out to [him], [he] would then resume friendly relations [with us]; [do you all] still deem it appropriate to send Phraya Ram out to [the King of Hongsa], or [do you think it is] not proper to send [him out]?" So, all [the members of] the sacred Mahanak clergy, royalty, and senior nobility decided that...[it was] appropriate to send Phraya Ram out to the King of Hongsa, so that trouble would not befall the citizens.
(of a judge or judicial body) to judge; to adjudge; to adjudicate; to give a judgment.
- 2019 April 22, “ศาลปกครองสูงสุดพิพากษาให้โฮปเวลล์ชนะคดี สั่งรัฐจ่ายค่าโง่ ๑.๒ หมื่นล้าน”, in ข่าวสด‎^[1], Bangkok: ข่าวสด, retrieved 2019-04-22:
  
  ศาลปกครอง สูง สุดพิพากษาให้โฮปเวลล์ชนะ คดี สั่ง รัฐ จ่าย ค่าโง่ ๑.๒ หมื่น ล้าน
  sǎan-bpòk-krɔɔng sǔung sùt pí-pâak-sǎa hâi hóop-wel chá-ná ká-dii · sàng rát jàai kâa-ngôo · nʉ̀ng . sɔ̌ɔng · mʉ̀ʉn láan
  The Supreme Administrative Court rules that Hopewell wins the case [and] orders the State to bear the stupidity price of 12,000 million [baht].
- 1990 September 26, “ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์”, in ห้องสมุดกฎหมาย‎^[2], Bangkok: สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, published 2017-04-07, archived from the original on 5 July 2020:
  
  คู่สมรส บิดา มารดา หรือ ผู้สืบสันดาน ของ คู่สมรส อาจ ร้องขอ ให้ศาลพิพากษาว่า การสมรส เป็น โมฆะ ได้
  kûu-sǒm-rót · bì-daa maan-daa · rʉ̌ʉ pûu-sʉ̀ʉp-sǎn-daan kɔ̌ɔng kûu-sǒm-rót · àat rɔ́ɔng-kɔ̌ɔ hâi sǎan pí-pâak-sǎa wâa gaan-sǒm-rót bpen moo-ká dâai
  [Either] spouse, [or] the father [or] mother [of either spouse], or a descendant of [either] spouse may request the court to decree that the marriage is void.

Derived terms