Interlingua edit

Etymology edit

From French adieu.

Pronunciation edit

Interjection edit

adeo

  1. farewell, goodbye

Synonyms edit

Latin edit

Pronunciation edit

Etymology 1 edit

ad- (to, towards) +‎ (there; so much)

Adverb edit

adeō (not comparable)

  1. so, thus, so much
    Synonym: tam
    • 166 BCE, Publius Terentius Afer, Andria 1.1.92:
      et voltū, Sōsia, adeō modestō, adeō venustō ut nīl suprā.
    • 65 BCE – 8 BCE, Horace, Epistulae 1.1.39:
      nēmō adeō ferus est, ut nōn mītēscere possit, sī modo cultūrae patientem commodet aurem.
    • 106 BCE – 43 BCE, Cicero, Pro Rabirio perduellionis reo 10.28:
      adeōne hospes hujus urbis, adeōne ignārus es disciplīnae consvētūdinisque nostrae, ut haec nesciās?
    • 70 BCE – 19 BCE, Virgil, Eclogues 2.25:
      nec sum adeō īnformis: [...]
    • 27 BCE – 25 BCE, Titus Livius, Ab Urbe Condita 21.11.1:
      cum Hannō perōrāsset, nēminī omnium cum eō certare necesse fuit: adeō prope omnis senātus Hannibalis erat:
  2. (postpositive) just, indeed, precisely
Usage notes edit

The sense "just, indeed, precisely" fulfils a similar role to Ancient Greek γε (ge).

Etymology 2 edit

ad- (to, towards) +‎ (go)

Verb edit

adeō (present infinitive adīre, perfect active adiī or adīvī, supine aditum); irregular conjugation, irregular

  1. to approach, go to
    Synonyms: vādō, ambulō, deambulō, cammīnō, obeō, pergō, baetō, , gradior, subeō, cēdō, īnferō, aggredior, adorior, ēvehō, incēdō
    Antonyms: facessō, dēcēdō, discēdō, cēdō, dēficiō, concēdō, inclīnō, recēdō, recipiō, referō
  2. to attend (a performance)
  3. to undertake, undergo
    Synonyms: ineō, obeō, sūmō, assūmō
  4. to assail, attack
    Synonyms: invādō, incurrō, impetō, aggredior, īnstō, oppugnō, excurrō, concurrō, occurrō, petō, accēdō, intrō, incēdō, irrumpō, adorior, opprimō, inruō, incidō, accurrō, appetō, arripiō, assiliō, invehō, incessō, lacessō
    Antonyms: repugnō, resistō, adversor, obversor, obstō, sistō
  5. (reflexive) to present (oneself)
  6. (of inheritance) to take possession of
    • Pliny the Younger, Epistles II.4:
      Si pluribus pater tuus vel uni cuilibet alii quam mihi debuisset, fuisset fortasse dubitandum an adires hereditatem etiam viro gravem.
      If your father had been indebted to more than one person or even to one person other than me, it might be doubtful whether you would enter into the inheritance, which would be burdensome even for a man.
Conjugation edit

Irregular, but similar to fourth conjugation. The third principal part is most often contracted to adiī, but occasionally appears as adīvī.

   Conjugation of adeō (irregular)
indicative singular plural
first second third first second third
active present adeō adīs adit adīmus adītis adeunt
imperfect adībam adībās adībat adībāmus adībātis adībant
future adībō adībis adībit adībimus adībitis adībunt
perfect adiī,
adīvī
adīstī,
adīvistī
adiit,
adīvit
adiimus adīstis adiērunt,
adiēre
pluperfect adieram adierās adierat adierāmus adierātis adierant
future perfect adierō adieris adierit adierimus adieritis adierint
passive present adeor adīris,
adīre
adītur adīmur adīminī adeuntur
imperfect adībar adībāris,
adībāre
adībātur adībāmur adībāminī adībantur
future adībor adīberis,
adībere
adībitur adībimur adībiminī adībuntur
perfect aditus + present active indicative of sum
pluperfect aditus + imperfect active indicative of sum
future perfect aditus + future active indicative of sum
subjunctive singular plural
first second third first second third
active present adeam adeās adeat adeāmus adeātis adeant
imperfect adīrem adīrēs adīret adīrēmus adīrētis adīrent
perfect adierim adierīs adierit adierīmus adierītis adierint
pluperfect adīssem adīssēs adīsset adīssēmus adīssētis adīssent
passive present adear adeāris,
adeāre
adeātur adeāmur adeāminī adeantur
imperfect adīrer adīrēris,
adīrēre
adīrētur adīrēmur adīrēminī adīrentur
perfect aditus + present active subjunctive of sum
pluperfect aditus + imperfect active subjunctive of sum
imperative singular plural
first second third first second third
active present adī adīte
future adītō adītō adītōte adeuntō
passive present adīre adīminī
future adītor adītor adeuntor
non-finite forms active passive
present perfect future present perfect future
infinitives adīre adīsse aditūrum esse adīrī,
adīrier1
aditum esse aditum īrī
participles adiēns aditūrus aditus adeundus
verbal nouns gerund supine
genitive dative accusative ablative accusative ablative
adeundī adeundō adeundum adeundō aditum aditū

1The present passive infinitive in -ier is a rare poetic form which is attested.

Descendants edit
  • Catalan: adir
  • Italian: adire
  • Spanish: adir

References edit

  • adeo”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
  • adeo”, in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
  • adeo in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette.
  • adeo in Enrico Olivetti, editor (2003-2024), Dizionario Latino, Olivetti Media Communication
  • Carl Meißner, Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book[1], London: Macmillan and Co.
    • to incur danger, risk: pericula subire, adire, suscipere
    • to make a pilgrimage to the shrines of the gods: templa deorum adire
    • to consult the Sibylline books: libros Sibyllinos adire, consulere, inspicere
    • to give audience to some one: conveniendi aditum dare alicui
    • to ask a hearing, audience, interview: aditum conveniendi or colloquium petere
    • to take possession of an inheritance: hereditatem adire, cernere
  • adeo in Ramminger, Johann (2016 July 16 (last accessed)) Neulateinische Wortliste: Ein Wörterbuch des Lateinischen von Petrarca bis 1700[2], pre-publication website, 2005-2016