chodzić

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *xoditi. By surface analysis, chód +‎ -ić. First attested in the 14th century.

Pronunciation

IPA^(key): (10^th–15^th CE) /xɔd͡ʑit͡ɕ/
IPA^(key): (15^th CE) /xɔd͡ʑit͡ɕ/

Verb

chodzić impf (indeterminate, imperfective determinate ić)

to walk (to move by means of one's feet) [with instrumental ‘on what trail’; or with po (+ locative or accusative) ‘along what’; or with na (+ locative) ‘on what’; or with w (+ locative) ‘in what’; or with przed (+ instrumental) ‘in front of whom/what’; or with między (+ instrumental) or pośrzod (+ genitive) or weśrod (+ genitive) ‘between/among whom’; or with z (+ instrumental) ‘with whom/what’; or with ku (+ dative) or do (+ genitive) ‘towards what’; or with na (+ accusative) ‘onto what’; or with w (+ accusative) ‘into what’; or with mimo (+ accusative) or podle (+ genitive) or około (+ genitive) ‘around what’]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[1], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 58, 4:
  Przez lichoti begal iesm y chodzil (sine iniquitate cucurri et direxi)
  [Przez lichoty biegał jeśm i chodził (sine iniquitate cucurri et direxi)]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 125, 7:
  Idancz chodzyly y plakaly (euntes ibant, Leopolita i Wujek: idąc szli)
  [Idąc chodzili i płakali (euntes ibant, Leopolita i Wujek: idąc szli)]
(copulative) to go (to continuously or habitually be in a state)
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[3], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 37, 6:
  Smøczen chodzil iesm (contristatus ingrediebar)
  [Smęcien chodził jeśm (contristatus ingrediebar)]
(locative) to be; to find oneself; to last a certain amount of time
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[4], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 67, 23:
  Bog zlame glowi neprzyacelow swogich, wirzch wlosa chodzøczich w grzeszech swogich (verticem capilli perambulantium in delictis suis)
  [Bog złamie głowy nieprzyjacielow swojich, wirzch włosa chodzących w grzeszech swojich (verticem capilli perambulantium in delictis suis)]
to be in contact with something
- 1888 [1410], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎^[5], Greater Poland, page 53:
  Jacom w them chodzil, gdi Staszek ne chczal ranczicz za starostan Thomka dz<e>sanci grziwen Lewkowskim
  [Jakom w tem chodził, gdy Staszek nie chciał ręczyć za starostę Tomka dzi<e>siąci grzywien Lewkowskim]
to follow (to move along the same line as someone) [with za (+ instrumental) ‘whom/what’]
- 1930 [c. 1455], “I Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[6], 14, 14:
  Y *rzek gemv bog: Nye chodzi za nymy, otydzi ot nych (non ascendas post eos, recede ab eis)
  [I rzek jemu Bog: Nie chodzi za nimi, otydzi ot nich (non ascendas post eos, recede ab eis)]
to act against [with przeciwko (+ dative) ‘against whom’]
- 1930 [c. 1455], “Lev”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[7], 26, 41:
  Sznødzeny bødø, doyøød... zlego... nye wspomyonø, gimze to przestøpili sø przecziwko mnye. Przetos y ia chodzicz bødø przecziwko gim (ambulaverunt ex adverso mihi. Ambulabo igitur et ego contra eos)
  [Snędzeni będą, dojąd... złego... nie wspomioną, jimże to przestąpili są przeciwko mnie. Przetoż i ja chodzić będę przeciwko jim (ambulaverunt ex adverso mihi. Ambulabo igitur et ego contra eos)]
to wear [with w (+ locative) ‘what’]
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[8], Krakow, page 182a:
  Szøcz ony bily swe sludzy f drodzem odzenv chodzøcz vsrzely
  [Sąć oni byli swe sługi w drogiem odzieniu chodząc uźrzeli]
to be pregnant
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[9], Krakow, page 176a:
  Maria gest ona brzemenna byla a svim szinkem milim gestcy ona bila chodzila
  [Maryja jest ona brzemienna była a swym synkiem miłym jestci ona była chodziła]
to invade [with na (+ accusative) ‘what/whom’]
- 1920 [1403], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 349, Płońsk:
  Iacom ia ne chodzil na Staskowi dom ni na gednø scodø
  [Jakom ja nie chodził na Staszkowy dom ni na jednę szkodę]
to come
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[10], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 65, 4:
  Chodzicze i widzcze (venite et videte) dzala bosza
  [Chodzicie i widzcie (venite et videte) działa boża]

Derived terms

nouns

verbs

Related terms

adjectives

adverbs

nouns

Descendants

Masurian: chodżicz, chodżiécz (rare)
Polish: chodzić
Silesian: chodzić

References

Boryś, Wiesław (2005) “chodzić”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
Sławski, Franciszek (1958-1965) “chodzić”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
Bańkowski, Andrzej (2000) “chodzić”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “chodzić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish chodzić. By surface analysis, chód +‎ -ić.

Pronunciation

IPA^(key): /ˈxɔ.d͡ʑit͡ɕ/
(Middle Polish) IPA^(key): /ˈxɔ.d͡ʑit͡ɕ/
Audio 1: (file)
Audio 2: (file)
Rhymes: -ɔd͡ʑit͡ɕ
Syllabification: cho‧dzić

Verb

chodzić impf (indeterminate, imperfective determinate iść, frequentative chadzać)

(intransitive) to walk (to move by means of one's feet)
(intransitive) to climb (to go up something) [with po (+ locative) ‘what’]
Synonym: wspinać się
(intransitive) to go, to frequent (to regularly participate in an activity) [with infinitive ‘to do what’; or with na (+ accusative) ‘for what’]
Chodzę na siłownię dwa razy w tygodniu. ― I go to the gym twice a week.
(intransitive) to go in; to wear (to go in a particular vestment) [with w (+ locative) ‘what’]
(intransitive, colloquial) to go out with, to date (to be in a romantic relationship with someone) [with z (+ instrumental) ‘with whom’]
Synonym: spotykać się
(intransitive, copulative) to go (to continuously or habitually be in a state)
(intransitive, colloquial, of vehicles) to go (to follow a particular route)
Synonym: kursować
(intransitive, colloquial, of devices) to work [with na (+ locative) ‘on a source of power’]
Synonym: działać

Mój laptop chodzi na baterii najwyżej trzy godziny. ― My laptop works on battery for at most three hours.

Ten zegarek dawno przestał chodzić. ― This clock stopped ticking a long time ago.
(intransitive, colloquial, of body parts) to bob, to throb, to tremble (to move beyond one's volition) [with dative ‘whom’]
(intransitive, of shudders) to be felt on the body
(intransitive, of news, rumors, etc.) to spread (to disseminate; to proliferate, to become widely known or present)
(intransitive, colloquial) to get stuck in one's head (to remain constantly in one's thoughts and memories) [with za (+ instrumental) ‘whom’]
Synonym: przyczepić się
(intransitive, colloquial) to be an object of desire for someone
(intransitive, proscribed) to go for (to visit a particular location to finish a particular task or to acquire a particular thing) [with za (+ instrumental) ‘what’]
(intransitive) to tend to, to care for, to take care of [with koło (+ genitive) ‘to/for/of whom/what’]
Synonyms: dbać, troszczyć się
(impersonal) to mean, to be on about; to have in mind [with dative ‘who, i.e. the subject of the English sentence’ and o (+ accusative) ‘(about) who or what/what in mind’]
Synonyms: iść, rozchodzić się
(intransitive, colloquial) to go for, to cost (to be offered to sell for a certain price) [with po (+ accusative) ‘how much’]
(intransitive, obsolete) to go for a walk, to stroll
Synonym: spacerować
(intransitive, obsolete) to participate in an excursion against someone, to war with [with na (+ accusative) ‘against whom’]
(intransitive, Middle Polish) to act, to behave
Synonym: zachowywać się
(intransitive, Middle Polish) to obey
Synonym: słuchać się
(intransitive, Middle Polish) to be pregnant
Synonym: być w ciąży
(intransitive, Middle Polish) to court, to romance
Synonym: zabiegać
(intransitive, Middle Polish) to swim
Synonym: pływać
(intransitive, Middle Polish) to reach
Synonyms: dosięgać, sięgać
(intransitive, Middle Polish, property law) to have some status of functioning or use guaranteed by a contract or agreement
(intransitive, Middle Polish, of a state) to be governed

Conjugation

Conjugation of chodzić impf
	person	singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		chodzić
present tense	1^st	chodzę			chodzimy
	2^nd	chodzisz			chodzicie
	3^rd	chodzi			chodzą
	impersonal	chodzi się
past tense	1^st	chodziłem, -(e)m chodził	chodziłam, -(e)m chodziła	chodziłom, -(e)m chodziło	chodziliśmy, -(e)śmy chodzili	chodziłyśmy, -(e)śmy chodziły
	2^nd	chodziłeś, -(e)ś chodził	chodziłaś, -(e)ś chodziła	chodziłoś, -(e)ś chodziło	chodziliście, -(e)ście chodzili	chodziłyście, -(e)ście chodziły
	3^rd	chodził	chodziła	chodziło	chodzili	chodziły
	impersonal	chodzono
future tense	1^st	będę chodził, będę chodzić	będę chodziła, będę chodzić	będę chodziło, będę chodzić	będziemy chodzili, będziemy chodzić	będziemy chodziły, będziemy chodzić
	2^nd	będziesz chodził, będziesz chodzić	będziesz chodziła, będziesz chodzić	będziesz chodziło, będziesz chodzić	będziecie chodzili, będziecie chodzić	będziecie chodziły, będziecie chodzić
	3^rd	będzie chodził, będzie chodzić	będzie chodziła, będzie chodzić	będzie chodziło, będzie chodzić	będą chodzili, będą chodzić	będą chodziły, będą chodzić
	impersonal	będzie chodzić się
conditional	1^st	chodziłbym, bym chodził	chodziłabym, bym chodziła	chodziłobym, bym chodziło	chodzilibyśmy, byśmy chodzili	chodziłybyśmy, byśmy chodziły
	2^nd	chodziłbyś, byś chodził	chodziłabyś, byś chodziła	chodziłobyś, byś chodziło	chodzilibyście, byście chodzili	chodziłybyście, byście chodziły
	3^rd	chodziłby, by chodził	chodziłaby, by chodziła	chodziłoby, by chodziło	chodziliby, by chodzili	chodziłyby, by chodziły
	impersonal	chodzono by
imperative	1^st	niech chodzę			chodźmy
	2^nd	chodź			chodźcie
	3^rd	niech chodzi			niech chodzą
active adjectival participle		chodzący	chodząca	chodzące	chodzący	chodzące
contemporary adverbial participle		chodząc
verbal noun		chodzenie

Derived terms

adjectives

adverbs

tam, gdzie król piechotą chodzi

idioms

jak nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze

interjections

nouns

particles

jeśli chodzi o

phrases

verbs

dochodzić impf, [dojść pf]
nachodzić impf, [najść pf]
nadchodzić impf, [nadejść pf]
obchodzić impf, [obejść pf]
odchodzić impf, [odejść pf]
podchodzić impf, [podejść pf]
przechodzić impf, [przejść pf]
przedchodzić impf
przychodzić impf, [przyjść pf]
rozchodzić impf, [rozejść pf]
schodzić impf, [zejść pf]
uchodzić impf, [ujść pf]
wchodzić impf, [wejść pf]
wschodzić impf, [wzejść pf]
wychodzić impf, [wyjść pf]

verbs

Related terms

adjectives

nouns

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), chodzić is one of the most used words in Polish, appearing 37 times in scientific texts, 16 times in news, 97 times in essays, 96 times in fiction, and 153 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 399 times, making it the 121st most common word in a corpus of 500,000 words.^[1]

References

^ Ida Kurcz (1990) “chodzić”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 47

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish chodzić. By surface analysis, chōd +‎ -ić.

Pronunciation

IPA^(key): /ˈxɔd͡ʑit͡ɕ/
Rhymes: -ɔd͡ʑit͡ɕ
Syllabification: cho‧dzić

Verb

chodzić impf (indeterminate, imperfective determinate iść)

(intransitive) to walk (to move by means of one's feet)

Conjugation

Conjugation of chodzić impf
	person	singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		chodzić
present tense	1^st	chodzã			chodzymy
	2^nd	chodzisz			chodzicie
	3^rd	chodzi			chodzōm
past tense	1^st	chodziłch, chodziłech, chodził żech	chodziłach chodziła żech	chodziłoch¹⁾ chodziło żech¹⁾	chodzilimy, chodzilichmy	chodziłymy, chodziłychmy
	2^nd	chodziłś, chodziłeś, chodził żeś	chodziłaś chodziła żeś	chodziłoś¹⁾ chodziło żeś¹⁾	chodziliście, chodzili żeście	chodziłyście, chodziły żeście
	3^rd	chodził	chodziła	chodziło	chodzili	chodziły
future tense	1^st	bydã chodził, bydã chodzić	bydã chodziła, bydã chodzić	bydã chodziło,¹⁾ bydã chodzić	bydymy chodzili, bydymy chodzić	bydymy chodziły, bydymy chodzić
	2^nd	bydziesz chodził, bydziesz chodzić	bydziesz chodziła, bydziesz chodzić	bydziesz chodziło,¹⁾ bydziesz chodzić	bydziecie chodzili, bydziecie chodzić	bydziecie chodziły, bydziecie chodzić
	3^rd	bydzie chodził, bydzie chodzić	bydzie chodziła, bydzie chodzić	bydzie chodziło, bydzie chodzić	bydōm chodzili, bydōm chodzić	bydōm chodziły, bydōm chodzić
pluperfect tense²⁾	1^st	bōłch chodził, bōłech chodził, bōł żech chodził	byłach chodziła była żech chodziła	byłoch chodziło¹⁾ było żech chodziło¹⁾	byli my chodzili, bylichmy chodzili	były my chodziły, byłychmy chodziły
	2^nd	bōłś chodził, bōłeś chodził, bōł żeś chodził	byłaś chodziła była żeś chodziła	byłoś chodziło¹⁾ było żeś chodziło¹⁾	byliście chodzili, byli żeście chodzili	byłyście chodziły, były żeście chodziły
	3^rd	bōł chodził	była chodziła	było chodziło¹⁾	były my chodzili, byłychmy chodzili	były chodziły
conditional	1^st	bych chodził	bych chodziła	byście chodzili	by my chodziły, bychmy chodziły
	2^nd	byś chodził	byś chodziła	byście chodzili	byście chodziły
	3^rd	by chodził	by chodziła	by chodziło	by chodzili	by chodziły
imperative	1^st	niych chodzã			chodźmy
	2^nd	chodź			chodźcie
	3^rd	niych chodzi			niych chodzōm
active adjectival participle		chodzōncy	chodzōncŏ	chodzōnce	chodzōncy	chodzōnce
verbal noun		chodzynie
¹⁾ Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms. ²⁾ The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past.

Derived terms

verbs

dochodzić impf, [dojś pf]
nachodzić impf
pochodzić impf, [pōjś pf]
przechodzić impf
rozchodzić impf
schodzić impf
uchodzić impf, [ujś pf]
wchodzić impf
wschodzić impf
wychodzić impf, [wyjś pf]
zachodzić impf, [zajś pf]
zachodzić impf

chodzić

Contents

Old Polish

Etymology

Pronunciation

Verb

Derived terms

Related terms

Descendants

References

Polish

Etymology

Pronunciation

Verb

Conjugation

Derived terms

Related terms

Trivia

References

Further reading

Silesian

Etymology

Pronunciation

Verb

Conjugation

Derived terms

Further reading